‘Contracteer de toekomst, niet het verleden’

timer5 min
‘Contracteer de toekomst, niet het verleden’

Met een forse portie ervaring opgedaan bij ProRail, Schiphol en de renovatie van het Binnenhof weet Marc Unger hoe je complexe bouwprocessen naar de finish brengt. Sterker: hij mikt vooral ook op wat er daarna kan gebeuren. Unger: “Ik vind het heel belangrijk dat je met aanbesteden de toekomst contracteert.”

‘Contracteer de toekomst, niet het verleden’Unger is sinds 2019 programmadirecteur van de renovatie van het Binnenhof. Veiligheidsaspecten stellen strenge eisen aan het project en dus ook aan de contractering. Voor de uitvoering van de renovatie zijn met drie bouwcombinaties samenwerkingscontracten afgesloten, waarin de afspraken zijn vastgelegd die nodig zijn om met elkaar op een goede en verantwoorde wijze de eindstreep te halen. Het zijn geen bouwteamcontracten, maar de werkwijze van de afgesloten intentie- of samenwerkingsovereenkomsten is gedeeltelijk wel vergelijkbaar, aldus Unger.

Portfolio

Voor de renovatie van het Binnenhof is ook rekening gehouden met het feit dat je niet mag clusteren. Unger: “Dit verklaart mede waarom meerdere uitvoerende partijen gecontracteerd zijn en niet één. Voor een groot deel is de scope van de verschillende percelen nog niet volledig gedefinieerd. In de contracten zit werk verscholen dat je op dit moment alleen in potentie ziet aankomen. Daarvoor heeft de contractering van de maincontracts bij Schiphol mede als inspiratie gediend.”

“Ook bij Schiphol is als uitgangspunt een potentieel langjarige samenwerkingsovereenkomst genomen, waarbinnen allerlei projecten, maar ook het asset management uitgevoerd dient te worden. Binnen dit model heeft Schiphol daarmee, naast een deel van het asset mangement, een portfolio aan projecten aanbesteed. Daardoor kan de samenwerking zich ook op een aantal bovenliggende doelen focussen. Brengen deze samenwerkingen bijvoorbeeld corporate doelen op het gebied van duurzaamheid of van predictive maintenance dichterbij? De samenwerking en het ondersteunende contractmodel zijn daar op ingericht.”

Toekomst

Het is een werkwijze die Unger zijn stokpaardje noemt: “Ik vind het heel belangrijk dat je met aanbesteden de toekomst contracteert en niet het verleden. Binnen de aanbestedingswereld hebben we de neiging om heel goed te beschrijven wat vroeger werkte. De truc is echter dat je ervoor zorgt dat je beschrijft en contracteert wat je in de toekomst nodig hebt.”

“Het is verder zaak”, vervolgt Unger, “dat een bouwpartij belang heeft bij een positief eindresultaat.” Dat klinkt natuurlijk heel gek. Is dat dan niet zo? “Hier ligt een dilemma bij het publieke aanbesteden, waarin de past performance niet automatisch verwerkt is. De vraag is dus hoe je dit belang, net als in heel veel andere sectoren, praktisch kunt creëren.”

“Als je met elkaar een samenwerkingsovereenkomst voor een langere periode afsluit, gericht op heldere doelen en met tussentijdse, tweezijdige evaluatiemomenten heb je een omgeving gecreëerd waarin dit mogelijk is. Beide partijen zijn dan in staat om zowel de directe scope als de daar bovenop gestelde doelen stap voor stap te bereiken. ‘Het contracteren van een ambitie’, noem ik dit.”

Ontspanning

Met de aangezochte bouwpartijen in Den Haag werd de samenwerking al vroegtijdig opgepakt. “Onze teams gingen samen ‘de hei’ op in tien digitale bijeenkomsten. Daarbij werden de verschillende samenwerkingsdoelstellingen gedefinieerd en daarnaast werd besproken op welke wijze die konden worden ingevuld. Wat betekent dat voor de verschillende betrokkenen en, het moeilijkste: hoe acteer je als de samenwerkingsrelatie onder druk komt te staan? We zijn deze fase ingegaan met de intentie om, met respect voor elkaars belangen, tot wederzijds goede afspraken te komen. Door dat vertrouwen als opdrachtgever vooraf uit te stralen, haalden we al een stuk van de kramp weg die vaak in aanbestedingen zit.”

“Dat is een van de dingen die ik leuk vind aan contracteren en aanbesteden”, vervolgt Unger. “Dat je heel simpele levenslessen kunt toepassen binnen het wettelijke kader. Binnen die regels vind ik het vooral interessant om te kijken naar wat we met elkaar kunnen bereiken. Het wordt dan superleuk en er ligt behoorlijk veel ruimte.”

Verhelderend

“Over het algemeen willen alle betrokkenen dat een project in een goed tempo verloopt en dat na afloop de betrokken partijen tevreden zijn over het geleverde werk. Ook is er geen discussie over de insteek dat de mensen veilig en met plezier moeten kunnen werken en na een werkdag veilig naar huis kunnen gaan. Het werkt enorm verhelderend om tegen elkaar die samenwerkingsdoelstellingen uit te spreken. Om vervolgens met elkaar te ontdekken wat er precies bedoeld wordt. Doe dat in alle rust en onder goede begeleiding.”

“Vaak wordt gezegd dat er in de bouw tegengestelde belangen zijn, maar ik merk dat de doelstellingen grotendeels hetzelfde zijn. Alle partijen zijn in de regel gediend bij een soepel, vlot proces, goede kwaliteit, tevreden betrokkenen en belanghebbenden en een positieve samenwerking. En op de samenhangende kosten zal je een optimum moeten vinden. Mijn presentatie tijdens het congres Gamechangers in de Bouw & Infra gaat daarom ook over de kansen die we hebben om vanuit die positiviteit overeenkomsten te sluiten die aantoonbaar bijdragen aan de langetermijndoelstellingen van de betrokken partijen.”

Marc Unger + Binnenhof

Marc Unger was directeur procurement bij ProRail en de Royal Schiphol Group en is gastdocent aan de Universiteit Twente. Met een team van ongeveer honderd medewerkers werkt hij nu als programmadirecteur namens het Rijksvastgoedbedrijf aan de renovatie van het Binnenhof. Het project omvat, naast de renovatie, de realisatie van tijdelijke huisvesting voor de betrokken gebruikers (Eerste Kamer, Tweede Kamer, Ministerie van Algemene Zaken en Raad van State). Bij de renovatie zijn betrokken: drie grote aannemingscombinaties, tien architectenbureaus en tientallen adviseurs.

Zie ook: www.binnenhofrenovatie.nl

Marc Unger is op donderdag 25 november in Amersfoort de laatste keynote spreker tijdens het congres Gamechangers in de Bouw & Infra met het thema ‘Bouwteam: de hete hangijzers. Het complete programma vind je hier.

Tekst: Ysbrand Visser
Foto boven: Shutterstock

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c184 c225 c243 c283
Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan Arthur’

Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan ...

De klok tikt door om de vastgoedvoorraad aardgasvrij te maken. Om grote stappen te zetten naar duurzame wijken, zonder gebruik van fossiele brandstoffen en uitstoot ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225 c283
Op weg naar de perfecte circulaire aanbesteding

Op weg naar de perfecte circulaire aanbesteding

Het adviesbureau Alba Concepts publiceerde afgelopen week een kennisdocument over circulair aanbesteden. Deze whitepaper is erg interessant voor opdrachtgevers ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Traditionele aanpak projectinkoop fundamenteel veranderen’

‘Traditionele aanpak projectinkoop fundamenteel ...

De lancering van de Modelovereenkomst Bouwteam Duurzaam Gebouwd 2020 heeft niet alleen nationaal veel aandacht getrokken. Ook internationaal timmert het model aan ...

Lees verder

c21 c225 c283
Ontdek de voordelen van programmatisch inkopen

Ontdek de voordelen van programmatisch inkopen

Wat zijn de ingrediënten voor een inkoopproces waarbij het streven is om doelen en ambities in de GWW-sector op een hoger niveau te behalen? Dat onderwerp ...

Lees verder

c21 c225 c283
Openhartig gesprek: diepe dalen én hoge pieken samenwerking

Openhartig gesprek: diepe dalen én hoge ...

Het was een opmerkelijke bijeenkomst, half januari in Deventer. Hoe beslecht je een langdurige samenwerking, van meer dan tien jaar, waarin de partijen het door ...

Lees verder

c21 c225 c267 c283
De bouw gaat met paardensprongen vooruit!

De bouw gaat met paardensprongen vooruit!

Als aan de kant van opdrachtgevers de inhoudelijke kennis ontbreekt, wat moeten hoofdaannemers dan meebrengen om projecten tot een goed einde te brengen? En wat ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Het geïntegreerde contract is nog lang niet afgeschreven’

‘Het geïntegreerde contract is nog ...

Hebben geïntegreerde contracten nog bestaansrecht in een aannemers-markt? “Meer dan ooit”, vinden Joris Vergouwen en Esteban Döll van Antea ...

Lees verder

c21 c225 c267 c283
Bereken met dit stappenplan de levensduurkosten van een toekomstbestendig gebouw

Bereken met dit stappenplan de levensduurkosten ...

Om voor toekomstbestendige gebouwen een verantwoorde en duurzame investeringsbeslissing te kunnen nemen, is het van belang de levensduurkosten te berekenen. In ...

Lees verder

c21 c225 c269 c283
Samenwerking in bouw & infra fundamenteel gewijzigd

Samenwerking in bouw & infra fundamenteel ...

Het was afgelopen week exact twee jaar geleden dat een expertgroep van Duurzaam Gebouwd de Modelovereenkomst Bouwteam Duurzaam Gebouwd 2020 lanceerde. Met dit document ...

Lees verder

c21 c225 c261 c283
Smart contracts in gebouwonderhoud

Smart contracts in gebouwonderhoud

In een pragmatisch verhaal over smart contracts en gebouwonderhoud, schrijft smart buildings-expert Wilfred van der Plas hoe je die contracten toepast en wat het ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Praten en afstemmen is ook je werk’

‘Praten en afstemmen is ook je werk’

Ruim vier jaar lang zette het ingenieursbureau van de gemeente Zaanstad de ramen wijd open. Door een transparante, samenwerkingsgerichte werkwijze met aannemers ...

Lees verder

c21 c135 c225 c283
Duurzaamheid en gebiedsgericht werken bij verbetering 7 kunstwerken

Duurzaamheid en gebiedsgericht werken bij verbetering ...

Hoe pak je bij de verbetering van sluizen ook thema’s aan als duurzaamheid en gebiedsgericht werken en let je tevens op meekoppelkansen? Samen met Hoogheemraadschap ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up