Bevrijd de bouw van zichzelf 

timer2 min
Bevrijd de bouw van zichzelf 

In de discussies over versnelling en verduurzaming van de bouw komt zelden één ongemakkelijke waarheid op tafel: dat onze bouwregelgeving in essentie door de bouwsector zélf wordt vormgegeven. Normen, beoordelingsrichtlijnen, technische kaders — ze worden grotendeels opgesteld in gremia waarin marktpartijen de dienst uitmaken. De overheid tekent mee, de maatschappij betaalt de rekening.

Normen: afremmers?

We noemen het ‘private normstelling’. In de praktijk betekent het dat producenten, ingenieursbureaus en brancheverenigingen gezamenlijk bepalen wat telt als veilig, duurzaam of ‘doelmatig’. Dat leidt niet zelden tot normen die innovatie afremmen, duurzaamheid marginaliseren en behoud van bestaande posities verankeren in wetgeving. En vervolgens moet de overheid via ingewikkelde subsidiestelsels, convenanten en pilots proberen daar weer iets bij te repareren.

Als we echt STOER willen zijn, zouden we dit systeem fundamenteel herzien. De overheid moet opnieuw de regie nemen. Niet in de vorm van nog meer detailvoorschriften, maar door prestatiegericht te gaan sturen: hoe een gebouw moet presteren op comfort, energieprestatie, gezondheid en milieu- en klimaatdoelen. Laat opdrachtgevers en bouwers vervolgens zélf kiezen hoe ze daaraan voldoen — maar zorg dat de lat helder, meetbaar en afdwingbaar is. Geen minimumkwaliteit meer, maar publieke ambitie als norm.

Regie nemen

En dat kan nu ook echt. Want de technologie om prestaties objectief en continu te meten is beschikbaar. Dankzij sensortechnologie, slimme monitoring, digitale twins, open standaarden en AI kunnen we exact zien hoe een gebouw functioneert. Niet op papier, maar in de praktijk. Dat maakt het mogelijk om verantwoordelijkheid te leggen waar die hoort — bij degenen die bouwen of, in het geval van professionele ontwikkelaars, degenen die opdracht geven.

Die lijn is al voorzichtig ingezet in de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb), waarin aannemers expliciet aansprakelijk worden voor het eindresultaat. Maar dat is nog te veel juridisch gedacht en ook niet erg prestatiegericht. De volgende stap is: publieke en consumenten doelen centraal stellen, private invulling mogelijk maken, en publieke controle verankeren.

Nieuw fundament

Dat vergt lef. Het betekent het monopolie op normstelling terugbrengen naar de democratische ruimte. En het betekent afscheid nemen van het idee dat “de sector het beste weet wat werkt”. Tegenwoordig weet een sensor dat. Toekomstbestendig bouwen vraagt een fundamenteel ander speelveld. Niet nog een programma erbij — maar een nieuw fundament eronder.

De drie tips van Jan Willem

1 Creëer als je toekomstbestendig wilt bouwen een fundamenteel ander speelveld en laat de overheid prestatiegericht sturen

2 Laat opdrachtgevers en bouwers zelf kiezen hoe ze aan die prestatiegerichte doelen voldoen

3. Zorg dat de lat helder, meetbaar en afdwingbaar is.

Je leest de belangrijkste data rondom biobased bouwen en de reflecties erop vanuit bouw-, landbouw en de bancaire sector in de Benchmark Biobased Bouwen. Download hem gratis op deze pagina

Tekst: Jan Willem van de Groep, Building Balance

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225 c260
Boerenperspectief: afzetzekerheid en competitieve vergoedingen

Boerenperspectief: afzetzekerheid en competitieve ...

Er is werk aan de winkel als het gaat om de transitie naar een toekomstbestendige landbouwsector. Boeren hebben afzetzekerheid nodig en een competitieve vergoeding ...

Lees verder

c21 c225 c260
Samen bouwen aan de toekomst in Apeldoorn

Samen bouwen aan de toekomst in Apeldoorn

Op de plek van de voormalige basisschool in Ughelen verrijst een nieuw woonproject, dat niet alleen inspeelt op de woonbehoefte van vandaag, maar toekomstbestendig ...

Lees verder

c21 c225 c260
De invloed van WLC en MPG op biobased bouwen

De invloed van WLC en MPG op biobased bouwen

In Europa koerst het beleid af op het hanteren van de Whole Life Carbon-aanpak voor een gebouw. Hierin ligt een focus op de CO2-uitstoot van een pand, gedurende ...

Lees verder

c21 c225 c260
Nieuwe uitvraag: €5 miljoen voor innovaties die woningbouw versnellen

Nieuwe uitvraag: €5 miljoen voor innovaties ...

Om het woningtekort in Nederland aan te pakken, willen we elk jaar 100.000 woningen bouwen: sneller, in grotere aantallen en betaalbaar. Maar die ambitie staat ...

Lees verder

c21 c225 c260
SAWA Rotterdam: een gebouw dat leeft

SAWA Rotterdam: een gebouw dat leeft

In het Rotterdamse Lloydkwartier staat een gebouw dat zich niet alleen laat lezen als een stapeling woningen, maar als een belichaamde toekomstvisie. SAWA is het ...

Lees verder

c21 c40 c225 c260
De stand van zaken van biobased bouwen in Nederland

De stand van zaken van biobased bouwen in Nederland

Niemand twijfelt aan de opmars van biobased bouwen. Het gonst in de markt over innovatieve ketens tussen bouwers en boeren, die materialen als vlas, hennep en miscanthus ...

Lees verder

c21 c225 c260
Primeur: ontdek de Growing Facade

Primeur: ontdek de Growing Facade

Op 8 juli aanstaande is het tijd voor innovatie. In samenwerking met studio Klarenbeek & Dros (Designers of the Unusual) nodigt Heijmans je uit om op deze datum ...

Lees verder

c21 c41 c225 c260 c265
Rapport: ‘Stimuleer vezelgewassen door opkopen koolstofcertificaten’

Rapport: ‘Stimuleer vezelgewassen door ...

Een rapport, te lezen op de website van Rijksoverheid.nl, laat zien dat het stimuleren van de aanplant van vezelgewassen het beste kan door het opkopen van koolstofcertificaten ...

Lees verder

c21 c225 c260
Tienduizenden biobased nieuwbouwwoningen in de maak

Tienduizenden biobased nieuwbouwwoningen in ...

Acht toonaangevende ontwikkelaars committeerden zich vandaag op de Provada aan biobased bouwen. AM, BAM, BPD, Dura Vermeer, Heijmans, Stebru, VORM en Waal zijn ...

Lees verder

c21 c41 c225 c260
Rapport: 'Duurzamer materiaalgebruik is noodzakelijke omslag'

Rapport: 'Duurzamer materiaalgebruik is noodzakelijke ...

Als te lang woningen met beton en staal gebouwd worden, bestaat de kans dat Nederland opnieuw in een bouwcrisis terecht komt. De bouwsector biedt echter hoop, want ...

Lees verder

c21 c185 c225 c260
Nieuwe fabriek in Voorhout voor HSB-elementen

Nieuwe fabriek in Voorhout voor HSB-elementen

Een nieuwe fabriek in Voorhout zorgt voor prefab HSB-elementen, met een volledig gedigitaliseerd en geïndustrialiseerd proces. “We gaan voor een deel ...

Lees verder

c21 c225 c260
Zuid-Holland maakt van bermgras bouwmateriaal

Zuid-Holland maakt van bermgras bouwmateriaal

Na vele proefprojecten laat Greenhub Zuid-Holland zien dat van bermgras en ander maaisel bouwmateriaal kan worden gemaakt. Het project wil de komende jaren bijdragen ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up