Willen we wel duurzaam bouwen?

Willen we wel duurzaam bouwen?

Blij was ik, vorig jaar, toen duidelijk werd dat op 1 januari 2013 de Milieuprestatieberekening Gebouwen (MPG) zou worden ingevoerd. Inzicht in de milieulast van de verschillende keuzes die bij het ontwerpen van een gebouw worden gemaakt, is namelijk de eerste belangrijke stap in de uiteindelijke vermindering van die last.

Inmiddels is er al weer het nodigde gedoe over. Verschillende gemeenten hebben aangegeven voorlopig niet te toetsen. Andere zeggen coulant op te treden als een MPG ontbreekt. Toch is het van groot belang dat we ons realiseren wat precies de impact van bouwactiviteiten op het milieu is.

Milieulast
Iedereen moet zich afvragen: hoeveel grondstoffen – met name primaire – gebruik ik bij het bouwen eigenlijk en welke milieulast is daarmee gemoeid? Er is namelijk veel winst te boeken. Een voorbeeld. Voor het energieneutrale regiokantoor van Enexis in Zwolle hebben we de milieulast van twee constructiealternatieven vergeleken; de gunstigste werd uiteindelijk gekozen. Gelijktijdig met het kantoor in Zwolle werd door een andere partij een vergelijkbaar kantoor in Maastricht ontwikkeld, met precies dezelfde bouwkundige uitgangspunten. Uiteindelijk bleek de milieulast van de hoofddraagconstructie in Zwolle 25 procent lager dan van die in Maastricht. 

Grote opgave
Een koud kunstje, zou je denken, maar dat valt tegen. Weliswaar is bijna niemand het oneens met de stelling dat als we bouwen het energiege- en verbruik en het gebruik én misbruik van primaire grondstoffen moet worden geminimaliseerd. Maar dat in praktijk brengen, het ‘doen’, dat is de grote opgave. Daarbij moeten we vooral naar onszelf kijken. Prof.dr.ir. Andy van den Dobbelsteen gaf onlangs een mooie aftrap in zijn laatste column voor Duurzaam Gebouwd. Hij schreef: “Een duurzaam individu worden is nog niet zo makkelijk”. Dat klopt. Maar als het voor een individu al niet makkelijk is, hoe moeilijk is het dan wel niet om de hele bouw te verduurzamen?

Bouwen of gebruiken?
Laten we nu eens beginnen om ons bij iedere opgave af te vragen óf we eigenlijk wel moeten bouwen. Kunnen we niet beter gebruiken wat er al staat? In de kantorensector heeft de grote leegstand en de discussie hierover al geleid tot sociale weerstand tegen nieuwbouw als dat betekent dat er een leeg kantoor achter blijft. Gelukkig wordt er steeds meer hergebruikt. Ook ik merk het. Meer en meer kiezen opdrachtgevers voor renovatie en herbestemming. Maar dan zitten we nog met al die gebouwen die we niet opnieuw kunnen gebruiken en die ook geen kans meer maken om ooit verkocht of verhuurd te worden.

Kansen
Naast het gebruiken van sloopafval in de productie van nieuwe materialen denk ik dat er een oplossing kan liggen in het ‘donorskelet’: het uit elkaar halen van de draagstructuur van kansloze gebouwen en het hergebruik van de onderdelen in nieuwe gebouwen. Het eerste onderzoek naar hergebruik van kanaalplaten, aan de TU Delft door ir. Nanda Naber, heeft al aangetoond dat hier kansen liggen. Inmiddels zijn wij bij IMd samen met studenten van de TU Delft een uitgebreid onderzoek gestart naar het donorskelet. Dit zal definitief de haalbaarheid van het oogsten van bruikbare constructieve onderdelen uit gebouwen moeten aantonen.

Tweedehands
Als het donorskelet inderdaad haalbaar is, kan straks ieder ‘duurzaam individu’ met trots zeggen door een tweedehands kolom, vloer of balk te worden gedragen. Maar voor het zover is, laten we op zijn minst de moeite nemen om de milieulast te berekenen en de invloed van onze keuzes hieraan te spiegelen.

Tekst: Pim Peters

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c26 c131
Realisatie hoofdkantoor in Arnhems Buiten afgerond

Realisatie hoofdkantoor in Arnhems Buiten afgerond

De werkzaamheden voor de realisatie van een hoofdkantoor in Arnhems Buiten, het vroegere Kema-terrein aan de westkant van Arnhem, zijn na twee jaar succesvol afgerond. ...

Lees verder

c26 c119 c131
Brugbedieningscentrum voorziet in eigen energiebehoefte

Brugbedieningscentrum voorziet in eigen energiebehoefte

Aan de rand van Alphen aan de Rijn, in het gebied de Steekterpoort, wordt een nieuw en energieneutraal brugbedieningscentrum gebouwd. Dit centrum moet vanaf eind ...

Lees verder

c121 c131 c225
Onderzoek noemt oplossing voor ontbossingsprobleem

Onderzoek noemt oplossing voor ontbossingsprobleem

Illegale houtkap van tropisch hardhout is een van de belangrijkste oorzaken van ontbossing. Acetylering kan als duurzaam alternatief een oplossing bieden voor dit ...

Lees verder

c131 c132 c225
Optimalisatie materiaalgebruik centraal bij congres

Optimalisatie materiaalgebruik centraal bij ...

Maxime Verhagen, oud-minister en aankomend voorzitter van Bouwend Nederland, opent het congres Bouwmaterialen en Innovatie. Tijdens het congres ontmoeten en inspireren ...

Lees verder

c131 c225
Competitie daagt bouwsector uit tot duurzame stappen

Competitie daagt bouwsector uit tot duurzame ...

Op 4 juni 2013 is de competitie StoereBouwers gestart door consumentenorganisatie StoereVrouwen. De wedstrijd wil het belang van het gebruik van FSC-hout, certificering ...

Lees verder

c131 c132 c225
Veelbelovende starters dingen mee in wedstrijd

Veelbelovende starters dingen mee in wedstrijd

Tech All Stars, een wedstrijd voor innoverende starters, heeft Ecochain genomineerd. Ecochain levert een applicatie waarmee de duurzaamheid van een bedrijf, de processen ...

Lees verder

c131 c225
Investering in verduurzaming bedrijfsproces door certificering

Investering in verduurzaming bedrijfsproces ...

Brink Groep is op 27 mei 2013 ISO-14001-gecertificeerd. Volgens Brink Groep grijpt de organisatie de norm aan om structureel en meetbaar te investeren in de verduurzaming ...

Lees verder

c119 c122 c131 c225
Eerste particuliere woonhuis met BREEAM-NL certificaat

Eerste particuliere woonhuis met BREEAM-NL certificaat

Het eerste particuliere woonhuis van Nederland met een BREEAM-NL duurzaamheidskenmerk staat in het Limburgse Meerssen. Eigenaresse Linda Kromjong kreeg het certificaat ...

Lees verder

c26 c122 c131 c160
Europese Innovatie Centrum koninklijk geopend

Europese Innovatie Centrum koninklijk geopend

Het Europese Innovatie Centrum van het Heinz concern is op 18 april door Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander geopend. De verantwoordelijkheid voor ...

Lees verder

c125 c131 c132 c225
VolkerWessels publiceert Duurzaamheidsverslag 2012

VolkerWessels publiceert Duurzaamheidsverslag ...

VolkerWessels heeft een duurzaamheidsverslag van 2012 gepubliceerd. In het verslag komen onder andere de prestaties op tien verschillende thema’s aan bod en ...

Lees verder

c26 c131
Ontwerp Forum Rotterdam krijgt vier sterren BREEAM-NL

Ontwerp Forum Rotterdam krijgt vier sterren ...

Het ontwerp van Forum Rotterdam is op 4 april bekroond met een BREEAM-NL Excellent ontwerpcertificaat.

Lees verder

c125 c131 c132 c225
Duurzaamheidsverslag Heijmans maakt ambities concreet

Duurzaamheidsverslag Heijmans maakt ambities ...

Het duurzaamheidsverslag 2013 van Heijmans gaat in op onderwerpen als duurzaamheidsstrategie, interactie met stakeholders en duurzaam inkopen. Uitdagingen en ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up