Circulair versus duurzaam versus energieneutraal bouwen

Circulair versus duurzaam versus energieneutraal bouwen

Slechts 5.000 Chileense peso's kostten de patroeska-poppetjes die ik voor deze blog kocht in een winkeltje in Castro, een schilderachtig stadje op het eiland Chiloë in Chili. Ze zijn in mijn ogen perfect geschikt om de ogenschijnlijke dilemma's tussen duurzaam-, circulair,- en energieneutraal-bouwen te laten verdwijnen.

Bekijk de afbeelding op volledige grootte

In 2017 heb ik het Transitieteam mogen ondersteunen, dat onder leiding van Elphi Nelissen de Transitieagenda 2018-2021 voor de circulaire Bouweconomie heeft opgesteld. Deze agenda zal op 15 januari samen met de agenda's voor voedsel, kunststoffen, maakindustrie en consumenten worden aangeboden aan de Tweede Kamer. Tijdens het ontwikkelproces is veelvuldig gediscussieerd over de overeenkomsten, verschillen en hiërarchie tussen de begrippen duurzaam, circulair en energieneutraal. De visies en meningen daarover bleken stevig te verschillen.

Ook op DuurzaamGebouwd.nl valt geregeld de verzuchting te lezen dat er een beetje een wirwar aan begrippen en definities is ontstaan. Dit terwijl een gedeelde taal juist zo belangrijk is om samen te werken aan het realiseren van ambities. Zo stelt De Bouwagenda voor alle opgenomen sectoren dat deze zowel circulair als energieneutraal zullen moeten worden.

Hoogwaardig hergebruik

De circulaire Bouweconomie is gericht op het minimaliseren van het gebruik van eindige grondstoffen en het hoogwaardig hergebruik van vrijkomende materialen. De exacte definitie zal op 15 januari worden onthuld. Omdat aardgas en steenkolen de meest gebruikte grondstoffen zijn in de Bouweconomie, is het onmogelijk een circulaire Bouweconomie te realiseren zonder een drastische beperking van het energiegebruik. Er is sprake van een eenzijdige afhankelijkheid; energieneutraal is mogelijk zonder circulair te zijn, circulair zijn is niet mogelijk zonder energieneutraal te zijn. Ofwel circulair voegt een nieuwe dimensie toe aan energieneutraal. Hetzelfde geldt naar duurzaamheid (3P), ook dit begrip voegt dimensies toe aan circulariteit, bijvoorbeeld de sociale dimensie. Zo zijn de begrippen niet strijdig, maar eenzijdig afhankelijk van elkaar en vormen als het ware een mooie reeks met een toenemende complexiteit.

De poppetjes verbeelden dit in mijn ogen perfect; energieneutraal, circulair en duurzaam zijn drie overtreffende begrippen, die niet zonder elkaar kunnen. Lange vakanties en verre reizen werpen soms onverwachte vruchten af.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c40 c185 c225
Krachtenbundeling voor circulaire bouwketen Oost-Nederland

Krachtenbundeling voor circulaire bouwketen ...

“Alleen ga je sneller, samen kom je verder”. Met die gedachte bundelde Mart Mensink van de onafhankelijke matchingstool DuSpot koplopers in circulaire ...

Lees verder

c21 c26 c185
Bankkantoor grotendeels uit gerecyclede materialen gebouwd 

Bankkantoor grotendeels uit gerecyclede materialen ...

ING heropende het verbouwde bankkantoor aan de Coolsingel in Rotterdam. Er zijn zoveel mogelijk materialen gebruikt uit het oude kantoor en gerecylede materialen ...

Lees verder

c21 c26 c185
<span>“</span>Het voornaamste is dat de opdrachtgever circulair wil renoveren<span>“</span>

“Het voornaamste is dat de opdrachtgever ...

Renoveren is zeker niet nieuw, maar ook in renovatieprojecten komt er steeds meer aandacht om zoveel mogelijk materialen te hergebruiken. Een goede ontwikkeling, ...

Lees verder

c21 c40 c185 c190 c225 c244
De impact van losmaakbaar detailleren op hergebruik

De impact van losmaakbaar detailleren op hergebruik

Losmaakbaar detailleren is een voorwaarde voor een circulaire economie. Platform CB’23 illustreerde het belang met een leidraad, om de circulariteitstransitie ...

Lees verder

c21 c40 c185 c225
Position Paper: Samen Circulair voor een Duurzame Toekomst

Position Paper: Samen Circulair voor een Duurzame ...

De Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) lanceert de position paper ‘Samen Circulair’. Het is een handreiking met als doel de overgang ...

Lees verder

c21 c26 c185 c237 c265
Houtbouw woongebouw Sawa officieel van start

Houtbouw woongebouw Sawa officieel van start

Met de plaatsing van de eerste houten delen is de houtbouw van het project Sawa in de Delfshaven in Rotterdam officieel van start gegaan.

Lees verder

c21 c41 c185 c225 c260
Op weg naar een circulaire economie met Endless Materials

Op weg naar een circulaire economie met Endless ...

Materialen die voor altijd in de keten blijven en je eindeloos hergebruikt in gebouwen: Endless Materials. Is dat een droom of is dit al werkelijkheid? Op weg naar ...

Lees verder

c21 c26 c185 c260 c265
Houten bedrijfsgebouw met maximale inzet op Reduce

Houten bedrijfsgebouw met maximale inzet op ...

De ontwikkeling en realisatie van het nieuwe houten bedrijfsgebouw van BluePrint Automation (BPA) wordt uitgevoerd door Aan de Stegge Twello. Er worden natuurlijke ...

Lees verder

c21 c40 c185 c225
Consortium voor circulaire modulaire woningen

Consortium voor circulaire modulaire woningen

Brightlands Chemelot Campus in Sittard-Geleen werkt samen met een Limburgs consortium van bedrijven en kennisinstellingen, aan de ontwikkeling van een innovatief ...

Lees verder

c21 c185 c225
Circulair bouwen met herwonnen gevelstenen

Circulair bouwen met herwonnen gevelstenen

Door op grote schaal herwonnen gevelstenen aan te bieden, wil Rebrick in grote verduurzamingsstappen zetten. Bouwen met tweedehands stenen zorgt voor een verlaging ...

Lees verder

c21 c26 c40 c185 c190
Ontwerpstrategieën om milieulast te beperken

Ontwerpstrategieën om milieulast te beperken

Als je de milieulast van een gebouw onder de loep neemt, zie je dat de draagconstructie een groot aandeel heeft in de milieulast: ongeveer 60 procent van de materialen ...

Lees verder

c21 c41 c185 c225 c260
Webinar belicht veranderingen MIA/Vamil 2024

Webinar belicht veranderingen MIA/Vamil 2024

Met wel 243 bedrijfsmiddelen die in aanmerking komen en € 217 miljoen beschikbaar voor 2024, biedt de MIA/Vamil-regeling interessante investeringskansen. Een ...

Lees verder

Reacties

Circulariteit gaat over het behoud van grondstoffen - alle grondstoffen, voor alle mensen, zolang de mens als soort bestaat en dat vormgegeven binnen een economisch systeem, hoe dat er ook uitziet. Het gaat over grondstoffen én mensen en over de mogelijkheid om te behouden op de extreem lange termijn. Een daadwerkelijk circulaire economie is mondiaal mogelijk met medewerking van alle mensen, en dat is mogelijk indien de transitie een rol kán gaan spelen bij alle mensen. Wanneer mensen op een (naar onze begrippen) aanvaardbaar welvaartsniveau kunnen leven is een gesprek over aanpassingen in hun gedrag, hun leven om de wereld circulair te maken wellicht mogelijk. Het gaat om een wereldwijde mindset shift bij ons zelf: dat het om de totale keten gaat van zowel grondstoffen als mensen, vóór, tijdens en na de gebruiksperiode. Dat het om de bereidheid gaat om die keten te willen analyseren met de werkelijke feiten, los van certificaten en puntensystemen. Dat het om de bereidheid gaat om de kennis van die analyse in te zetten om processen ingrijpend te veranderen. Dat het gaat om de bereidheid om transparant te zijn over de keten. Dat het gaat om de bereidheid om in te zien dat er twee gelijktijdige transities nodig zijn: 1. optimaliseren van lineaire cycli (middels de R-fasen refurbish, resuse etc) voor alles wat zich al in de huidige economie bevindt en niet geschikt is voor volledig behoud, en 2. een start maken met de ontwikkelen van grondstofgebruik dat wel geschikt is voor volledig behoud.

Over definities: misschien ook de hoogste tijd het begrip "energieneutraal" te dumpen. Slaat natuurkundig binnen de context van de bouw helemaal nergens op. Even als Circulair. Natuurlijke processen zijn regeneratief en maken per definitie gebruik van externe energie bronnen. Het lijkt me al met al niet erg slim cruciaal beleid uit te zetten op basis van niet diepgaand wetenschappelijk onderbouwde begrippen.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up