Het duurzaamste onderwijsgebouw

timer4 min
Het duurzaamste onderwijsgebouw

In mei is het nieuwe gebouw van de faculteit Educatie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) in gebruik genomen. Het zogenoemde I/O-gebouw is met een EPC (Q/Q) van 0,22 en een MIG-score (GreenCalc+) van 283 het duurzaamste onderwijsgebouw van Nederland. En paradepaardje van Solar City Nijmegen. In november wordt het gebouw officieel geopend. 

Waarom heeft het College van Bestuur voor deze vergaande duurzaamheid gekozen? Noël Maertens was destijds, in opdracht van het vorige bestuur, programmamanager en trekker van de stuurgroep duurzaamheid. “Dit is onderdeel van een meerjarig duurzaamheidsprogramma, dat 5 jaar geleden is gestart. Het bestuur van de HAN koos bewust voor een duurzaam profiel, als maatschappelijke opgave, en heeft voor 4 jaar een investeringsbudget van 10 miljoen euro vrijgemaakt voor duurzaamheid. Ongeveer de helft van dit bedrag is ingezet voor duurzaamheidsmaatregelen bij dit nieuwe I/O gebouw.”

Energieleverend gebouw

Bij het ontwerp zijn HAN-studenten en -medewerkers actief betrokken en ook de omgeving. De kavel was relatief klein, dus moest het gebouw compact worden. Het bouwbudget is bepaald door het aantal studenten, en bedroeg ca. 32 miljoen euro. Bij het ontwerp is op alle niveaus naar duurzaamheid gekeken, zoals: energie, water, materialen, luchtkwaliteit, akoestiek en visueel comfort. Dankzij de warmte-koude opslag (WKO) en zonnepanelen, die in het glazen dak van het atrium zijn geïntegreerd, is het een energieleverend gebouw.

Verder wordt er zo veel mogelijk daglicht toegepast, door toepassing van een atrium, lamellen en ook doordat in alle lokalen van twee kanten daglicht binnenkomt. Dit is aangevuld met ledarmaturen. Het gebouw heeft betonkernactivering, gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning, een grijswatervoorziening voor spoelen van de toiletten en zonneboilers voor douches van de twee sporthallen. Tot slot zijn zo veel mogelijk cradle-to-cradlematerialen gebruikt. Het gebouw heeft frisse scholen klasse B.

Duurzaamheid als hbo-thema

Het duurzaamheidsprogramma en het budget waren bedoeld voor een geïntegreerde duurzame ontwikkeling van onderwijs, onderzoek en dienstverlening. Het bestuur zag de vertaling van wetenschappelijke kennis naar toepasbare innovaties voor het bedrijfsleven als de kracht van het hbo en vond duurzaamheid bij uitstek een hbo-thema. “De andere helft van het budget is besteed aan het integreren van duurzaamheid in het onderwijs, in de bedrijfsvoering, in onderzoek, in het verduurzamen van bestaande gebouwen en in mobiliteit”, legt Maertens uit. “Bij dat laatste kun je denken aan mogelijkheden voor videoconferenties, voor het contact tussen de verschillende locaties, aan carpooling en aan elektrische auto’s voor bezoek aan stageplaatsen.”

Borging

Inmiddels is er een nieuw bestuur. Maertens geeft aan dat het nieuwe bestuur het beleid wil continueren en verder gaat om de duurzame ambities te realiseren. “Duurzaamheid is geborgd binnen de HAN via facilitaire zaken en via ICT. Daarnaast bekijkt het management jaarlijks wat de resultaten zijn en hoe de HAN komende jaren de ingezette ambities verder kan realiseren en de gemaakte prestatieafspraken vorm en inhoud kan geven.”

Meerjarenafspraak

De HAN is al sinds 1995 deelnemer aan de meerjarenafspraak (MJA). “Al sinds het begin van de MJA afspraken heeft de HAN consequent stappen gezet naar een duurzamere hogeschool en vaak het voortouw genomen in het hbo”, vertelt Wouter Wienk, MJA-adviseur bij RVO. “Deze nieuwbouw laat zien waartoe een duidelijk beleid en goede uitvoering kan leiden. Voor andere instellingen uit het hoger onderwijs is dit een uitstekend voorbeeld. Een duurzaam gebouw dat binnen bouwbudget is gebouwd. Wat wil je als bestuur nog meer."

Wienk hoopt dat er veel meer volgen. "Ik ben er enthousiast over: het is licht, fris, zuinig, duurzaam, modern en ook gewoon mooi. Vervangende nieuwbouw of verregaande renovatie zijn nog steeds de beste keuzes om het verouderde gebouwenbestand in het hoger onderwijs te verduurzamen. Dit is nu geen avontuur meer met kostenoverschrijdingen, maar een uitgekiend product. In Nederland zijn er voldoende architecten en bouwers die een dergelijke opdracht prima aankunnen. Eigenlijk zijn er geen argumenten meer om het niet te doen. Welke instelling zet de volgende stap?”

Meer informatie

  • Informatie en factsheets verkrijgbaar via LIAG, www.liag.nl
  • ‘Noblesse oblige’; Eindrapportage HAN Duurzaam, feb 2014, dit najaar beschikbaar
  • Omvang ca. 36.662 m2 bvo (16.641 m2 onderwijs- en sportfunctie; 19.992 m2 parkeervoorziening onder het gebouw). Bestemd voor ca. 3.500 studenten en 350 medewerkers.
  • Architect: LIAG architecten en bouwadviseurs, Thomas Bögl
  • Directievoering: LIAG architecten en bouwadviseurs, Arie Aalbers
  • Uitvoering: Mertens Bouwbedrijf BV, Weert
  • Adviseur constructie: Bouwadviesbureau Van der Ven, Ridderkerk
  • Adviseur installatie: DWA, Bodegraven
  • Adviseur bouwfysica/ akoestiek: DGMR, Den Haag
  • Alle hbo’s en universiteiten nemen deel aan het MJA convenant, zie www.rvo.nl/mja.
  • Meer informatie over duurzame gebouwen vindt u op www.rvo.nl/gebouwen

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c143 c148 c225 c263
‘Scholen moeten naast ventilatie ook aan luchtreiniging werken’

‘Scholen moeten naast ventilatie ook aan ...

Met het stijgen van de coronabesmettingen staan veel scholen voor een fikse uitdaging. Volgens prof. dr. ir. Bert Blocken, hoogleraar bouwfysica aan de TU Eindhoven ...

Lees verder

c21 c143 c225 c293
Subsidies en ambities voor DG Expeditie KBS De Marke

Subsidies en ambities voor DG Expeditie KBS ...

Op dinsdag 20 september vond een dubbelbijeenkomst plaats van de Duurzaam Gebouwd Expeditie KBS De Marke. Deelnemers kregen meer inzicht in de juridische en economische ...

Lees verder

c143 c223
Whitepaper: Betere leerprestaties en hogere kwaliteit schoolgebouw binnen handbereik

Whitepaper: Betere leerprestaties en hogere ...

Dringender dan ooit zijn de opgaven voor schoolbesturen om toekomstbestendig te zijn en de leeromgeving gezond te maken. Waar moet je gezonde leeromgeving ...
c21 c143 c225 c243 c265
Immens onderwijsgebouw met hoge BREEAM-score

Immens onderwijsgebouw met hoge BREEAM-score

Morgen neemt de Hogeschool van Amsterdam haar meest duurzame onderwijsgebouw officieel in gebruik: het Jakoba Mulderhuis. De focus op minimaliseren van verbruik, ...

Lees verder

c21 c143 c225 c293
De eerste stap naar een gezond binnenklimaat voor DG Expeditie KBS De Marke

De eerste stap naar een gezond binnenklimaat ...

Op dinsdag 28 juni vond de eerste bijeenkomst plaats van DG Expeditie KBS De Marke. Deelnemers konden een blik werpen op het schoolgebouw en ervoeren aan den lijve ...

Lees verder

c21 c135 c143 c160 c225
Feringa Building: enorme campus biedt veiligheid en huiselijkheid

Feringa Building: enorme campus biedt veiligheid ...

In de serie BouwHelden verhaalt architect Joost Ector over zijn ontwerp voor het Groningse Feringa Building met extra aandacht voor de gevel. “We zijn er ...

Lees verder

c21 c143 c185 c225
Metadecor gebruikt oude spijkerbroeken als gevelisolatie

Metadecor gebruikt oude spijkerbroeken als gevelisolatie

Metadecor gaat oude spijkerbroeken gebruiken als gevelisolatie bij de middelbare school van De Goudse Waarden in Gouda. De leerlingen kunnen vanaf deze week zo ...

Lees verder

c21 c143 c225 c243 c263
Blik terug op het Duurzame & Gezonde Scholen Congres

Blik terug op het Duurzame & Gezonde Scholen ...

Op 10 november kwamen we in Eindhoven bij elkaar om de volgende stappen voor gezonde en duurzame scholen te concretiseren tijdens het Duurzame & Gezonde Scholen ...

Lees verder

c21 c143 c160 c225 c243 c263 c265
Alleen samen krijgen we duurzame schoolgebouwen voor elkaar 

Alleen samen krijgen we duurzame schoolgebouwen ...

Het onderwijsveld wacht de komende jaren een enorme uitdaging. Duizenden schoolgebouwen moeten vanwege het Klimaatakkoord verduurzaamd worden, maar hoe concretiseren ...

Lees verder

c21 c143 c225
Doe mee aan serious game De Expeditie

Doe mee aan serious game De Expeditie

Tijdens het Duurzame & Gezonde Scholen Congres op 10 november kun je tot twee keer toe deelnemen aan een serious game. Leer hoe je samenwerkingen tussen verschillende ...

Lees verder

c21 c143 c148 c160 c225
Programma Duurzame & Gezonde Scholen Congres compleet!

Programma Duurzame & Gezonde Scholen Congres ...

Op 10 november komen we samen in Eindhoven voor het Duurzame & Gezonde Scholen Congres. Leer alles over energiezuinige, aardgasvrije, circulaire en gezonde ...

Lees verder

c21 c143 c225 c245
Zo ontwerp je een school voor betere leerprestaties

Zo ontwerp je een school voor betere leerprestaties

Wat leveren zaken als licht, geluid, thermisch comfort en luchtkwaliteit voor bijdrage aan de leerprestaties en hoe is daar vanuit het ontwerp al op in te spelen? ...

Lees verder

Reacties

Ik lees over toepassing van zoveel mogelijk cradle to cradle materiaal. Is er een overzicht van gebruikte materialen? In Schiedam staat ook een onderwijsgebouw. Misschien eens vergelijken? Misschien is er behoefte aan meer c2c materiaal.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up