'Wij maken de blauwdruk voor de future city'

timer5 min
'Wij maken de blauwdruk voor de future city'

Om de stad van de toekomst vorm te geven is de transitie naar duurzame warmtevoorziening in gebouwen essentieel. Met de wijk voor wijk-aanpak uit het klimaatakkoord is het zoeken naar kansrijke alternatieven. Naast all-electric en warmtenetten maakt bodemenergie een opmars, een techniek die zowel grondgebonden woningen als hoogbouw #VanGasLos kan maken.

Voor het samenwerkingsverband Vaillant Group Netherlands B.V. en Helena Sustainable Innovations B.V. is deze innovatie gesneden koek en ligt de uitdaging in de opschaling en de toepassing ervan. Bodemenergie an sich is niet zo spannend, maar het wordt pas leuk als je deze techniek combineert en er een totaalconcept uitkomt. “Om invulling te geven aan de grote opgave die we voor ons hebben combineren we bodemenergie met een warmtepomp en speciale zonnepanelen”, geeft Leo Janssen van Vaillant Group Netherlands B.V. aan. “Als je de bodemlus installeert, heb je ook een aansluiting voor een warmtepomp. De volgende stap is om de cv-ketel vaarwel te zeggen en uit de woning te halen. Daardoor gebruikt de bewoner voortaan stroom om te verwarmen.”

Daardoor stijgt de stroomvraag. Om zelfvoorzienend te zijn worden op het dak pv-panelen geïnstalleerd. “De uitdaging zit dan nog in het regenereren van de warmtebron”, geeft Fred Verhaaren van Helena Sustainable Innovations B.V. aan. “De warmte die je in de winter aan de bodem onttrekt, moet ook weer gecompenseerd worden met nieuwe warmte. Dat doe je op drie manieren. Ten eerste gebruik je warmte van omliggende grond. Verder koel je in de zomer de woning met vloerverwarming en maak je gebruik van pvt-panelen, waarmee je niet alleen stroom opwekt maar ook warm water maakt met het thermische paneel wat achter het PV-paneel is bevestigd. Deze warmte gebruiken we in de winter om de warmtepomp te voeden. Door de hogere bron temperatuur heeft de warmtepomp een hoger rendement.”

'Wij maken de blauwdruk voor de future city'

Kracht in combinatie

Met het uitgedachte concept won het samenwerkingsverband de All Electric Challenge, een concept- en innovatie-uitdaging om grote stappen te zetten binnen verduurzaming. “Een belangrijk onderdeel van deze challenge is dat het concept op grote schaal toepasbaar moet zijn”, geeft Janssen aan. Onze oplossing kan een groot deel van de Nederlandse vastgoedvoorraad onder handen nemen. Zowel grondgebonden woningen als hoogbouw kunnen hiermee verduurzaamd worden.” Het tweetal benadrukt dat de individuele technieken zich al eerder in de markt lieten gelden, maar dat juist de combinatie telt. “Het is stuk voor stuk proven technology,dat we samenbrengen tot één concept”, aldus Verhaaren.    

De uitdagingen bij de toepassing van bodemenergie zijn vooral van financiële aard: het is vanzelfsprekend duurder dan het implementeren van een cv-ketel in een A-label woning. Laatstgenoemde ambitie leidt echter niet tot een volledig gasloze woningvoorraad. “En daar moeten we wel naartoe”, vindt Janssen. “Wij proeven in de markt dat er een beperkte financiële ruimte is. Juist om die reden maken we de businesscase sluitend om dit totaalpakket aan te pakken.” Met de oplossing blijven woonlasten gelijk, terwijl de financiering moet worden terugverdiend met de energiebesparing. “Bij een tussenwoning kom je inclusief de bodemlus uit op kosten rond de € 12.500”, berekent Verhaaren. “Er zijn diverse subsidies in verwerkt, waaronder de ISDE, om dit bedrag verder terug te brengen. Dankzij de programmalijn ‘Aardgasvrije wijken’ van RVO.nl die nu loopt, kunnen we de businesscase sluiten.”

'Wij maken de blauwdruk voor de future city'

Het samenwerkingsverband won de All Electric Challenge  

Opschalen en uitvoeren

Een proefproject met koopwoningen staat op stal om te laten zien dat deze aanpak werkt. Naast Vaillant Group Netherlands B.V. en Helena Sustainable Innovations B.V. zijn een installateur, zonnepanelenspecialist, financieringsspecialist, netbeheerder, gemeente en provincie betrokken bij een project in Landsingerland, opgedeeld in verschillende fases. “Met dit collectief werken we aan een wijk van 900 woningen”, verduidelijkt Verhaaren. “Fase 1 omvatte de proefwoning, die we eind 2017 opleverden. Daaruit blijkt dat bewoners vooral een product willen dat werkt en uitvoerig getest is. “Die wil vooral niet te veel overlast en niet te veel geluidsoverlast. Het voordeel van bodemenergie is dat je geen buitenunit hebt en dit geen overlast geeft.” Na de eerste fase worden de lessons learned toegepast in fase 2, een huizenblok van 58 woningen, dat door de Provincie Zuid-Holland met een bijdrage wordt gefinancierd. “De helft van de bewoners gaf aan geïnteresseerd te zijn om het totaalpakket toe te passen.” In fase 3 worden 500 woningen aangepakt en daarvoor heeft de gemeente inmiddels een aanvraag ingediend bij het Rijk in het kader van “grootschalige proeftuinen – aardgasvrije wijken”.     

Na dit proefproject kan het concept verder de markt in. Om de oplossing te kunnen gebruiken moeten de gebouwschil en het ventilatiesysteem op het woningniveau label A of B zitten. “Hierdoor kom je bijna op het niveau Nul-op-de-Meter”, vertelt Janssen. “Een volgende stap is om de uitdagingen op te lossen rondom energieopslag en de discrepantie tussen vraag en aanbod van energie. In de zomer is je opwekking heel hoog met een lage vraag en in de winter is dit omgedraaid.” Energieopslag is daarom een belangrijk onderdeel van de verduurzaming van een gebouw. Energie-uitwisseling tussen gebouwen en met de elektrische auto is dan gemeengoed. “Wij willen nu al de blauwdruk maken voor deze future city. We onderzoeken dan ook of we samen met Stedin tot oplossingen kunnen komen om de elektrische auto te gebruiken als accu, om energie op te slaan en op cruciale momenten terug te kunnen leveren aan de woning.”

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c26 c185
Bankkantoor grotendeels uit gerecyclede materialen gebouwd 

Bankkantoor grotendeels uit gerecyclede materialen ...

ING heropende het verbouwde bankkantoor aan de Coolsingel in Rotterdam. Er zijn zoveel mogelijk materialen gebruikt uit het oude kantoor en gerecylede materialen ...

Lees verder

c21 c26 c185
<span>“</span>Het voornaamste is dat de opdrachtgever circulair wil renoveren<span>“</span>

“Het voornaamste is dat de opdrachtgever ...

Renoveren is zeker niet nieuw, maar ook in renovatieprojecten komt er steeds meer aandacht om zoveel mogelijk materialen te hergebruiken. Een goede ontwikkeling, ...

Lees verder

c21 c26 c185 c237 c265
Houtbouw woongebouw Sawa officieel van start

Houtbouw woongebouw Sawa officieel van start

Met de plaatsing van de eerste houten delen is de houtbouw van het project Sawa in de Delfshaven in Rotterdam officieel van start gegaan.

Lees verder

c21 c26 c41 c237
CO2-reductie bij renovatie en nieuwbouw drinkwaterproductielocaties

CO2-reductie bij renovatie en nieuwbouw drinkwaterproductielocaties

Vitens sluit een vierjarige raamovereenkomst met combinatie Heijmans-GMB voor de renovatie of nieuwbouw van drinkwaterproductielocaties. Bij het ontwerpen, bouwen ...

Lees verder

c21 c26 c40 c265
48 duurzame sociale huurappartementen in Noordwijk

48 duurzame sociale huurappartementen in Noordwijk

Woonstichting Stek en Van Wijnen tekenden een overeenkomst voor de bouw van 48 sociale huurappartementen in Noordwijk. Het gebouw is onderdeel van gebiedsontwikkeling ...

Lees verder

c21 c26 c41 c260 c265
Nieuwe duurzame onderkomen West Betuwe met houten bouwdelen

Nieuwe duurzame onderkomen West Betuwe met houten ...

Het nieuwe onderkomen van fusiegemeente West Betuwe zet in op biobased materialen en transformatie. Het ontwerp van de architectuur en het interieur komt van cepezed ...

Lees verder

c21 c26 c185 c260 c265
Houten bedrijfsgebouw met maximale inzet op Reduce

Houten bedrijfsgebouw met maximale inzet op ...

De ontwikkeling en realisatie van het nieuwe houten bedrijfsgebouw van BluePrint Automation (BPA) wordt uitgevoerd door Aan de Stegge Twello. Er worden natuurlijke ...

Lees verder

c21 c26 c277
Nieuwe Weelde is natuurinclusief en klimaatadaptief

Nieuwe Weelde is natuurinclusief en klimaatadaptief

Nieuwe Weelde, het plan van bouwende projectontwikkelaar VORM in woonwijk Nieuwe Steen in Hoorn, biedt een nieuw perspectief op ouder worden. Het gaat om 60 betaalbare ...

Lees verder

c21 c26 c40
Hoogste groene gebouw van Nederland

Hoogste groene gebouw van Nederland

Wonderwoods in Utrecht bereikte zijn hoogste punt. Het eerste project van het Utrechtse Beurskwartier nadert zijn voltooiing. Het bestaat uit twee torens, van 104 ...

Lees verder

c21 c26 c41 c184 c277
45 klimaatadaptieve en gasloze sociale huurwoningen

45 klimaatadaptieve en gasloze sociale huurwoningen

Woningcorporatie De Woonplaats en Janssen de Jong Bouw realiseren 45 klimaatadaptieve en gasloze sociale huurwoningen in Stroinkslanden-Zuid in gemeente Enschede. ...

Lees verder

c21 c26 c40 c185 c190
Ontwerpstrategieën om milieulast te beperken

Ontwerpstrategieën om milieulast te beperken

Als je de milieulast van een gebouw onder de loep neemt, zie je dat de draagconstructie een groot aandeel heeft in de milieulast: ongeveer 60 procent van de materialen ...

Lees verder

c21 c26 c40 c185 c260
Hoge lat voor Westraven met biobased materialen

Hoge lat voor Westraven met biobased materialen

Kantoorgebouw Westraven, tussen het Amsterdam-Rijnkanaal en de snelweg A12 bij Utrecht, kreeg bijna twintig jaar geleden een renovatie en uitbreiding. Om de tand ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up