Ziekenhuis zonder elektrostress

timer3 min
Ziekenhuis zonder elektrostress

Een ziekenhuis besturen betekent vooruitkijken. Speelt u tijdig genoeg in op toekomstige ontwikkelingen? En wanneer laat u nieuw verworven inzichten écht meewegen in uw besluitvormingsprocessen? Is dat op het moment dat deze inzichten wetenschappelijk onomstotelijk zijn bewezen, of al eerder? Nu veel onderzoeksresultaten wijzen op gezondheidseffecten van elektrische en magnetische velden staat de vraag centraal: wat doet u met deze wetenschap?

Als gebouwadviseur bij Royal HaskoningDHV ben ik bekend met de wetenschappelijke studies naar de gezondheidseffecten van elektrische en magnetische velden. Ik kan u verzekeren dat het een complex gebied is, met heel veel bepalende factoren. De vaak moeilijk te beheersen omgevingsvariabelen en de onzekerheden rondom langetermijneffecten van elektromagnetisme dragen niet bij aan het ontstaan van een heldere wetenschappelijke consensus. Toch is er inmiddels wel degelijk sprake van een gestaag voortschrijdend inzicht.

Onderzoek

Veruit het grootste deel van het onderzoek richt zich op de effecten van hoogfrequente elektromagnetische straling van mobiele telefoons en zendmasten. De resultaten vormden de basis voor de huidige Europese richtlijnen en grenswaarden. Maar ten aanzien van laagfrequente elektrische en magnetische veldbronnen is de regelgeving nog in ontwikkeling, ook al wordt door wetenschappers van onder andere de Gezondheidsraad en de onafhankelijke International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP) steeds nadrukkelijker gewezen op mogelijke gezondheidseffecten van laagfrequente elektromagnetische velden.

De Nederlandse overheid hanteert samen met de EU het zogenoemde voorzorgsbeginsel. Dit houdt in dat er al bij het vermoeden van gezondheidsrisico’s maatregelen kunnen worden voorgeschreven. Afhankelijk van de kwetsbaarheid van groepen mensen worden verschillende bovengrenzen gehanteerd. Omdat sommige onderzoeken aanwijzingen bevatten dat laagfrequente elektrische en magnetische velden de kans op het ontstaan van bijvoorbeeld leukemie bij kinderen en vroeggeboren zuigelingen kunnen verhogen, wordt op plaatsen waar deze kwetsbare groepen verblijven een extra lage emissiegrens van 200 micro Tesla (µT) als richtlijn aangegeven. Tijdens veldmetingen blijkt dat vaak niet aan deze norm wordt voldaan.

Elektrostress

Elektrische en magnetische velden ontstaan overal daar waar elektrische stroom aanwezig is, dus ook in het laagfrequente (50Hz) elektriciteitsnetwerk van gebouwen. De magnetische wisselvelden hebben een direct aanwijsbaar fysisch effect: er ontstaat een minieme (kring)wisselstroom in het menselijk weefsel. Het voorzorgbeginsel houdt er rekening mee dat deze wisselstroom veranderingen in de lichaamscellen en negatieve effecten op de gezondheid tot gevolg kan hebben. Bij het stellen van de grenswaarden maakt de ICNIRP bovendien onderscheid tussen de verschillende frequentiebereiken van de elektrische- en magnetische velden. Uit onderzoek blijkt dat met name velden in het frequentiespectrum rondom 36Hz voor mensen het sterkst waarneembaar zijn. Deze frequentie ligt zeer dicht bij de 50Hz wisselstroomfrequentie van ons elektriciteitsnetwerk in gebouwen.

Ook in ziekenhuizen zijn elektrische en magnetische velden overal in meer of mindere mate aanwezig. In tegenstelling tot elektrische velden worden magnetische velden nauwelijks door de gebouwconstructie afgezwakt. De intensiteit en daarmee ook de kans op negatieve gezondheidseffecten neemt exponentieel toe naarmate patiënten zich dichter bij (slecht afgeschermde) elektriciteitsverbindingen, transformatoren, hoofdstroomverdelers en andere stroominrichtingen ophouden. De meest effectieve en meest eenvoudige manier om kwetsbare patiënten, zoals jonge kinderen en neonatale baby’s, te beschermen is om hen niet in de directe nabijheid van gebouwgebonden elektrische installaties die onderdeel uitmaken van de infrastructuur te situeren.

In mijn volgende bijdrage ga ik dieper op in op de gebouwinrichting teneinde het risico op negatieve gezondheidseffecten van elektrische en magnetische velden te minimaliseren. Bestuurders van ziekenhuisinstellingen die hun meest kwetsbare patiënten een elektrostressvrij verblijf willen garanderen kan ik alvast geruststellen: de kosten vallen mee. Met de juiste aanpak kunnen we de schadelijke invloeden van elektromagnetische velden in ziekenhuisomgevingen met relatief beperkte middelen minimaliseren, zodat uw medewerkers zich zonder zorgen over elektrostress kunnen richten op de zorg voor hun patiënten.

Harrie Posthuma is gebouwadviseur bij advies- en ingenieursbureau Royal HaskoningDHV

Lees meer artikelen over wonen, zorg en welzijn op www.zorgsaamwonen.nl 

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c26 c151 c237 c243 c265
10.000 zonnepanelen voor zorgorganisatie Dichterbij

10.000 zonnepanelen voor zorgorganisatie Dichterbij

Zorgorganisatie Dichterbij wilde een duurzame energievoorziening en gaf BAM een opdracht voor de installatie van ongeveer tienduizend zonnepanelen op 155 daken. ...

Lees verder

c21 c151 c225
<span>Ziekenhuis St Jansdal laat duurzaamheidsmaatregelen zien</span>

Ziekenhuis St Jansdal laat duurzaamheidsmaatregelen ...

Je kunt vanaf nu op een innovatieve manier kennismaken met de duurzaamheidsmaatregelen van Ziekenhuis St Jansdal: een interactieve 360-graden rondleiding laat je ...

Lees verder

c21 c135 c151 c225 c280
Woningennood: ouderen helpen jongeren

Woningennood: ouderen helpen jongeren

De woningnood is hoog voor jong en oud. Rijksbouwmeester Francesco Veenstra ziet een relatie tussen die twee: bouw ouderenwoningen en de woningmarkt gaat als dominosteentjes ...

Lees verder

c151 c223 c245 c261
Whitepaper: 'Toekomstbestendige zorg begint bij inzicht en grip'

Whitepaper: 'Toekomstbestendige zorg begint ...

In deze whitepaper leggen we je uit hoe je met weinig inspanning invulling geeft aan verduurzaming en welke rol digitalisering in de oplossingen heeft, ...
c21 c151 c160 c225
Meld je aan voor ontwerp en realisatie Het Groene Verpleeghuis

Meld je aan voor ontwerp en realisatie Het Groene ...

Op Texel wordt het eerste ‘groene verpleeghuis’ gebouwd. Hierin moeten alle ambities op het gebied van duurzaamheid, gezondheid en ouderenzorg samenkomen. ...

Lees verder

c21 c151 c225 c245 c261
Gratis whitepaper: Toekomstbestendige zorg begint bij inzicht en grip

Gratis whitepaper: Toekomstbestendige zorg begint ...

In het ziekenhuis staan de zorg voor patiënten en het realiseren van doorslaggevende onderzoeken centraal. Je hebt te maken met snelle veranderingen door onder ...

Lees verder

c21 c151 c160 c225 c243
Zorgcomplex De Drie Linden gaat voor gasloos comfort

Zorgcomplex De Drie Linden gaat voor gasloos ...

Hoe combineer je comfort, duurzaamheid en zorggebruik? Voor die uitdaging stond het bouwteam van het Haagse zorgcomplex De Drie Linden, dat nog ‘oldskool’ ...

Lees verder

c21 c143 c151 c225 c245
Innovatie maakt scholen en verpleeghuizen gezonder

Innovatie maakt scholen en verpleeghuizen gezonder

De kwaliteit van het binnenklimaat in scholen en verpleeghuizen staat in het centrum van de aandacht. Om verbeterpunten te ontdekken kunnen slimme systemen met ...

Lees verder

c21 c151 c225
Onderzoek naar tijdelijke woonvormen voor kwetsbare groepen

Onderzoek naar tijdelijke woonvormen voor kwetsbare ...

In een onderzoek van Platform31 naar flexibele woonvormen voor kwetsbare groepen wordt ingegaan op de rolverdeling, de toenemende overlast en de samenhang met minder ...

Lees verder

c21 c120 c151 c225
Verbouwing met sociale impuls voor Haagse wijk

Verbouwing met sociale impuls voor Haagse wijk

Duurzaamheid gaat niet alleen over kilowatturen en alternatieven voor beton. Ook samenwerken, relaties en de omgeving kunnen niet zonder een dosis duurzaamheid. ...

Lees verder

c21 c151 c185 c225 c267
Op zoek naar oplossingen in het zorgvastgoed

Op zoek naar oplossingen in het zorgvastgoed

Op de derde en laatste dag van de drukbezochte online vakbeurs Real Estate Futureproof zagen we gisteren aan twee ronde tafels thema's terug die direct aansluiten ...

Lees verder

c21 c151 c225 c244 c245
Betrokkenheid van gebruiker én bewoner essentieel voor healing environment

Betrokkenheid van gebruiker én bewoner ...

Ontwerp vanuit de beleving van bewoners, patiënten, bewoners en zelfs kinderen. Dat advies klonk vanuit diverse experts, die ervaringen en lessons learned ...

Lees verder

Reacties

De schrijver stelt dat hij bekend is met bekend met de wetenschappelijke studies naar de gezondheidseffecten van elektrische en magnetische velden. Het tegengestelde blijkt uit zijn verhaal. Wat de hoge (RF) frequenties betreft refereert hij uitsluitend naar de ICNIRP normen die uitsluitend rekening houden met thermische effecten en niet met niet-thermische biologische effecten. Wat de lage frequenties betreft heeft hij het over een extra lage emissiegrens van 200 micro Tesla (µT) als richtlijn. Dit is geen lage waarde maar een extreem hoge waarde. De Nederlandse overheid hanteert al jaren een grens van 0,4 microTesla, zoals beschreven in het overheidsrapport: http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/08/01/lokaal-veiligheidsbeleid-onder-hoogspanning.html . Binnen een zone met magneetvelden boven 0,4 microTesla mogen in Nederland geen nieuwe huizen gebouwd worden.

Harrie Posthuma heeft weilswaar de klok horen luiden, maar weet niet waar de gevaarlijke klepel hangt. Er zijn nog veel meer velden dan de genoemde, die ervoor zorgen dat elektrosensitieven niet in een normaal ziekenhuis kunnen verblijven. Neem alleen al de elektronisch aangestuurde infuusapparaten, en de vele stopkontakten in de ringleidingen. Ziekenhuizen barsten van de *dirty power* en de *dirty air*, dat zijn schadelijke frequenties van 5kHz tot wel 30MHz. Een aantal van dergelijke bronnen zijn op eenvoudige wijze effectief te *neutraliseren*. www.milieuziektes.nl

Het is goed om deze materie meer onder de aandacht te brengen. Waar is een goed overzicht van mogelijke tegenmaatregelen in bijvoorbeeld een ziekenhuis te vinden?

De oplettende lezer had het goed gezien. Abusievelijk stond in deze blog een fout: de bedoelde emissiegrens is 200 nano Tesla (ηT) en is een factor 1000 lager dan de aangegeven waarde. In mijn tweede blog over dit onderwerp vraag ik aandacht voor de praktische bouwtechnische mogelijkheden om blootstelling aan schadelijke elektrostress te beperken. Deze blog staat inmiddels ook gepubliceerd op duurzaamgebouwd.nl.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up