De Doetinchemse vrije school De Kleine Prins zit inmiddels een paar jaar in een nieuw gebouw, dat GGD Oost-Gelderland ziet als best practice op het gebied van ‘Frisse Scholen’. Leerkrachten en directie zijn als eersten betrokken bij het onderwijsklimaat.

“Ik was destijds positief verrast over de wijze waarop TRAJECT niet alleen onze wens, maar ook de onderwijsvisie centraal stelde”, vertelt De Kleine Prins-directeur Joke Rebel. “Haar adviseurs googleden, bezochten andere scholen en spraken met docenten.”

Nadat dit adviesbureau zich de achterliggende visie eigen hadden gemaakt, is ze aan de slag gegaan. “Dit unieke inlevingsvermogen heeft geleidt tot dit gebouw, waar ik iedere ochtend weer met een waanzinnig goed gevoel naartoe ga. Maar ook een gebouw dat tot een hoger leerlingaantal heeft geleid en kinderen uit de buurt trekt. Het bewijst dat naast de onderwijsvisie, ook het gebouw bepalend is voor de keuze van een school.”

Het gebouw als ontdekking

Rebel is ook enthousiast over de luchtkwaliteit. “TRAJECT is erin geslaagd om meer dan voldoende frisse lucht in de ruimten te brengen, zonder tochtklachten te veroorzaken. Het voelt gewoon comfortabel en gezond. Een heel verschil met het vorige gebouw.” Daarnaast bestond de wens om het nieuwe gebouw een ontdekking diende te zijn. “Iedere dag ontdek ik nog steeds nieuwe details aan en in het gebouw. Ook dat is erg goed gelukt.”

Daarnaast vindt ze dat het gebouw een update voor de hele wijk betekent. “De overlast door vandalisme en hangjongeren dat het oude gebouw kenmerkte, is bij het nieuwe gebouw niet meer aanwezig."

Hybride ventilatie

Cruciaal voor de beleving van een school is de ventilatie van de onderwijsruimten. TRAJECT heeft het ontwerp van de ventilatie-installaties gebaseerd op het principe van hybride ventilatie (conform het Europese onderzoeksprogramma Annex 35 HybVent), waarbij ze als stelregel ‘Natuurlijk als het kan, mechanisch als het moet’ heeft gehanteerd.

Voor De Kleine Prins viel de keuze voor natuurlijke toevoer van de verse buitenlucht en een combinatie van natuurlijke en mechanische afvoer van de vervuilde binnenlucht. Het bouwkundige ontwerp van de school is zodanig uitgevoerd, dat een natuurlijke luchtstroming in de lokalen en verkeersruimten wordt bevorderd.

Van natuurlijk naar mechanisch

De omschakeling tussen natuurlijke en mechanische afvoer vindt per lokaal plaats op basis van het CO₂-gehalte van de ruimtelucht of de gemeten ruimtetemperatuur. De natuurlijke toevoer vindt plaats via convectorputten langs de gevel, aangesloten op grondbuizen (aardwarmtewisselaar) in het terrein. Met deze aardwarmtewisselaar wordt in de winterperiode de koude buitenlucht voorverwarmd en in de zomerperiode gekoeld, als gevolg van de min of meer stabiele grondtemperatuur op een diepte van 2,5 meter.

Deze opzet van de ventilatie-installatie zorgt voor een natuurlijker beleving van het binnenklimaat, zonder hinderlijke luchtstromingen of -snelheden. Bovendien is TRAJECT erin geslaagd om een installatie te ontwerpen, dat het CO₂-gehalte in de leslokalen beperkt tot maximaal 800 ppm (Frisse School Klasse A), zonder omvangrijke en uitgebreide ventilatiekanalen en -systemen. Dit heeft ervoor gezorgd dat GGD Oost-Gelderland De Kleine Prins benoemde als best practice voor een Frisse School.

Verwarming en koeling

Voor de warmteopwekking viel de keuze op een bivalente opstelling, bestaande uit een warmtepomp aangesloten op een verticale bodemwarmtewisselaar en een gasgestookte ketel. Voor de koeling van het gebouw volstaat de eerder genoemde aardwarmtewisselaar.

Een combinatie van daglichtbuizen en hoogfrequente TL-armaturen vormt de verlichting van de leslokalen en verkeersruimten. Het aantal en de grootte van de daglichtbuizen is zodanig ontworpen, dat zelfs op bewolkte dagen het benodigde verlichtingsniveau zonder elektrische verlichting wordt behaald.

Lager energiegebruik

Het werkelijke energiegebruik van het gebouw, afgeleid van de meterstanden, is 308.795 MJ per jaar, inclusief gebruikersinstallaties. Het verwachte energiegebruik, volgens de EPC-berekening, was 343.331 MJ per jaar, exclusief gebruikerscomponent. Dat wil dus zeggen dat De Kleine Prins een lager energiegebruik kent, dan was berekend met de EPC-berekening. Vrijwel alle gebouwen in Nederland verbruiken echter meer energie dan bepaald in de EPC-berekening.

Duurzame Scholen Seminars

Van 17 t/m 29 september organiseert Duurzaam Gebouwd vier seminars gericht op scholen en gemeenten in samenwerking met Ruimte OK, Stichting Duurzame Scholen en RVO Nederland. Tijdens deze seminars komen professionals bij elkaar om kennis te delen, kennis te vergaren en inspiratie op te doen. Naast het bijwonen van de interactieve presentaties, is het voor deelnemers mogelijk om met elkaar én met de sprekers te sparren. De seminars vinden plaats op verschillende locaties verspreid door het land.