Geef bewoners belang bij de energietransitie

timer3 min
Geef bewoners belang bij de energietransitie

Onze vorige energietransities hadden een duidelijk individueel en vaak ook een collectief belang. De transitie van turf naar steenkool gaf ons een betere en compactere brandstof met minder stank. Ook kon de industrie overschakelen op stoommachines. De transitie naar stadsgas gaf ons beter licht en sjouwen met kolen was niet meer nodig. De transitie naar aardgas gaf ons een nog schonere brandstof, die tegelijk de staat (en dus ons) veel inkomsten opleverde. Het afscheid van steenkool en stadsgas maakte daarnaast ongezond werk in de mijnen overbodig. Maar wat is ons belang bij de transitie naar ‘CO2-arm’?

Tekst: Rik Altena (DWA)

“In de huidige transitie naar CO2-arm voelen consumenten onvoldoende individueel belang. Je woning aardgasvrij maken verdien je niet gemakkelijk terug. Voor veel woningeigenaren is het een behoorlijke investering en de keuzes zijn omvangrijk. Waar moet je als woningeigenaar beginnen?

Dat het lastiger is dan gedacht, blijkt wel uit het PBL-rapport Warmtetransitie in de praktijk, dat leidde tot het stilleggen van projecten, zoals in de wijk Overwhere-Zuid in Purmerend (NRC, 15 oktober 2020 “Proefproject ‘van gas af’ stilgelegd”). Windmolens en zonneparken kennen weinig individueel belang. Omwonenden ervaren soms ook ergernis van het geluid van molens en zichtbelemmering. We vinden COâ‚‚-reductie belangrijk, maar andere dingen zijn vaak nóg belangrijker. De vraag is wel: wat als we niet in actie komen en niet willen investeren? Wat staat er dan op het spel?

Een stijgende COâ‚‚-uitstoot zorgt voor klimaatverandering, smeltende ijskappen en een stijgende zeespiegel. Voor Nederland betekent dat op de lange termijn enorme collectieve kosten voor dijkverhoging en andere aanpassingen door klimaatverandering. Minder COâ‚‚-uitstoot zorgt ook voor minder fijnstof en andere luchtvervuiling en geeft daardoor een forse reductie op de kosten voor gezondheidszorg.

Voordelen

Pas als een groot deel van het energiegebruik op onze planeet COâ‚‚-arm is, wordt klimaatverandering beperkt en zijn de collectieve voordelen voelbaar. Tegelijk kan de klimaatverandering en de daarbij horende investeringen in dijkverhogingen voorkomen worden met individuele investeringen van woningeigenaren. Hoe zou ik dat oplossen?

  • Zorg voor een individueel belang.
  • Dat doe je door de transitie te combineren met wijkverbetering, zoals meer groen, het oplossen van parkeerproblemen en een veilige openbare ruimte waar bewoners direct wat aan hebben.
  • Geef daarnaast een flinke subsidie, zoals in het Friese Garijp (“Bewoners gasloze huizen Garijp betalen bijna niks meer voor energie”, rtlnieuws.nl, 7 november 2020), waar de energietransitie succesvol is door zo’n 50% subsidie te geven op het aardgasvrij maken van woningen. Subsidies kosten natuurlijk geld, maar door het vergroten van het individueel belang worden participatietrajecten wel eenvoudiger en goedkoper.
  • Zet meer in op individuele woningverduurzaming op natuurlijke momenten in combinatie met woonwensen. Want elke bewoner, bewonerswens en woning is anders.
  • Laat bewoners participeren bij warmtenetten of lokale windmolenparken, zodat de baten ten goede komen aan de gebruikers en zij een financieel belang hebben.
  • Gebruik successen uit vorige energietransities, zoals hulp bij het maken van keuzes, en maak voordelen zichtbaar, voelbaar en meetbaar zonder dat je daar academisch geschoold voor moet zijn.

Dit bij elkaar versnelt niet alleen de energietransitie, maar zorgt voor een gezondere leefomgeving, economische welvaart en nieuwe banen (werkgelegenheid). Daar kan niemand op tegen zijn, toch?!

Dit artikel is afkomstig uit ons gratis digitale magazine Duurzame Energie en CO2-reductie.

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225 c243 c293
Zo renoveer je zonder spijt

Zo renoveer je zonder spijt

Het webinar 'Toekomstbestendige renovatie' kun je vanaf nu terugkijken. Experts delen inzichten met je over isolatie, ventilatie, bewonersgedrag en comfort. Ontdek ...

Lees verder

c21 c40 c225 c243
Nieuwe gebouwen moeten vanaf 2030 emissievrij zijn

Nieuwe gebouwen moeten vanaf 2030 emissievrij ...

Het Europees Parlement heeft afgelopen dinsdag ingestemd met plannen om het energieverbruik en de CO2-uitstoot in gebouwen te verminderen. Uiterlijk in 2050 moeten ...

Lees verder

c21 c184 c225 c243 c265
Plan en klimaatlabel noodzakelijk voor klimaatbestendige woningvoorraad

Plan en klimaatlabel noodzakelijk voor klimaatbestendige ...

Extreme wateroverlast, funderingsschade en hittestress zijn slechts enkele gevolgen van klimaatverandering. Er is op korte termijn actie nodig om de lasten eerlijk ...

Lees verder

c21 c225 c243
Verduurzaming VvE: eerst basis op orde

Verduurzaming VvE: eerst basis op orde

Uit onderzoek blijkt dat verduurzamingsplannen van eigenaren vaak in de ijskast belanden. Redenen zijn te hoge kosten, lastige interne besluitvorming en papieren ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Actuele kennis voor vakmensen dankzij Skills

Actuele kennis voor vakmensen dankzij Skills

Met Skills maken vakmensen zich alle kennis eigen die nodig is voor ontwerp, installatie of onderhoud van warmtepompsystemen. Alklima / Mitsubishi Electric biedt ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243 c265
Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam in één dag’

Zeventiende editie Green Buildings Event: ‘Duurzaam ...

Op 11 april aanstaande is het tijd voor alweer de zeventiende editie van het Green Buildings Event, met als thema ‘Duurzaam in één dag’. ...

Lees verder

c21 c40 c225 c243 c244
Twee dagen lang op VSK 2024: Duurzaam Gebouwd Talks

Twee dagen lang op VSK 2024: Duurzaam Gebouwd ...

Duurzaam Gebouwd Talks is twee dagen lang te gast op de VSK 2024. Luister live mee als we in gesprek gaan met gasten als Doekle Terpstra (Techniek Nederland), Tim ...

Lees verder

c21 c41 c225 c243
Verduurzamingsactie nemen na inzicht in energieverbruik

Verduurzamingsactie nemen na inzicht in energieverbruik

Het Datastelsel Verduurzaming Utiliteit, een ontwikkeling van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en het Platform Duurzame Huisvesting (PDH), laat gebouweigenaren ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
EV’s als opslagsysteem om netcongestie aan te pakken

EV’s als opslagsysteem om netcongestie ...

Om het overbelaste stroomnet te ontzien overwegen gemeenten om laadpalen voor elektrische auto’s af te knijpen. Maar een auto kan juist worden ingezet als ...

Lees verder

c21 c26 c243 c265
Energieneutraal pand met houten draagconstructie in Den Helder

Energieneutraal pand met houten draagconstructie ...

Probedrijven bouwt een nieuw pand aan de Pastoor Koopmanweg in Den Helder. De bouworganisatievorm is een UAV-GC-contract en het pand levert meer energie op dan ...

Lees verder

c21 c225 c243
<span>Onderhoud en monitoring warmte- en koudenetwerken in eigen beheer</span>

Onderhoud en monitoring warmte- en koudenetwerken ...

De werkzaamheden voor de warmtenetten van Ennatuurlijk zijn door diezelfde organisatie overgenomen van Veolia. “Deze stap stelt Ennatuurlijk in staat om in ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Werkelijke energieverbruik van gebouwen bepalen met energiegame

Werkelijke energieverbruik van gebouwen bepalen ...

De volgende Energie Bespaar Game voor Gebouwen staat voor maart 2024 op de rol. Dit ‘Gamified leren’-spel laat je het werkelijke energieverbruik van ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up