Het CO2-vraagstuk tot op de bodem

timer5 min
Het CO2-vraagstuk tot op de bodem

Met de dag word ik me meer bewust van ons CO2-vraagstuk, ofwel het halen van ‘Parijs’. Met spouwmuurisolatie en warmtepompen alleen komen we er niet. Het pushen op een oplossing werkt vaak averechts en geeft maar aan dat het systeem akelig complex in elkaar steekt. Wat ontstaat er mogelijk als we eens met de natuur gaan meebewegen?

Cultuur én natuur

Ter herinnering is de gebouwde omgeving verantwoordelijk voor 35% van de door mensen veroorzaakte CO2-uitstoot. Van Jan Willem van de Groep leerde ik recent hoe onze huidige koers zich verhoudt tot ons klimaatakkoord en wat er eigenlijk nodig is: een CO2-reductie van 75% in 2030. Het gaat bij CO2 niet om exacte aantallen maar om het beschikbare budget, ofwel een oppervlakte in plaats van een getal. De calvinist in mij wil dan hard aan de slag. Het probleem oplossen door hard te werken. In het koolstofmanifest van EcoTree stellen zij onder meer terecht dat “alleen CO2 uit de lucht zuigen de aarde niet gaat redden”. Daarom is het goed om de cijfers eerst maar eens op je in te laten werken. Voor het gemak heb ik rood gekleurd wat we nu 'lenen' van ons budget tussen 2030 en 2050. We eten nu dus elke dag twee marshmallows op, waar we maar budget hebben voor één.

Het CO2-vraagstuk tot op de bodem

Als je ziet in welk tempo we de bestaande gebouwvoorraad nu verduurzamen, dan kan de moed je in de schoenen zakken. Uitzoomen en de cijfers rustig op je in laten werken helpt daarbij. Dit integrale systeemvraagstuk is namelijk veel breder dan onze bouwwereld en het is me duidelijk hoe verweven dit is met onze omgang met de natuur. We hebben lange tijd in samenwerking met en als onderdeel van de natuur geleefd. Met de industriële revolutie en de ongekende technologische ontwikkeling en verworven rijkdom zijn we dat contact kwijtgeraakt. Het mooie is dat we die verhouding weer kunnen herstellen en het mes aan twee kanten kunnen laten snijden. Enerzijds door het reduceren van de menselijke uitstoot en anderzijds door samen te werken met de natuur. Op naar win-win. Onze technologische kennis en kunde inzetten om mee te bewegen met de natuur in plaats van ertegenin. We kunnen de natuur goed op weg helpen en mogen haar vervolgens haar ‘ding’ laten doen.

14 voetbalvelden per persoon

In Nederland zetten we ongeveer twee-derde van de landoppervlakte in voor de landbouw. Het grootste deel daarvan gebruiken we om veevoer te produceren. Het stoppen met eten van met name rundvlees heeft al een gigantische impact op de hoeveelheid land die we niet meer nodig hebben voor landbouw. Als iedereen (ook voor wie we exporteren) vanaf vandaag naar een vegetarisch menu overstapt, betekent dit dat we drie-vierde van de landbouwgrond voor andere bestemmingen kunnen gaan gebruiken. Dat is 10 hectare per Nederlander die beschikbaar komt voor natuurherstel en nieuwe duurzame (woning)bouw. Wat zou jij doen met 14 voetbalvelden?

Zenbos

Met mijn zenschool hebben we de spreekwoordelijke koe bij de hoorns gevat. In mijn uit-de-hand-gelopen hobby om te doneren om bomen te planten ben ik nu medeoprichter van een zenbos. Op een strook voormalige landbouwgrond van bezinningsgebied het Stiltegoed in Delft hebben we de eerste 1.600 bomen geplant. Om de bomen een kans te geven was het nodig om de door de landbouwmachines en kunstmest flink ingeklonken en uitgeputte bodem eerst los te maken en te verrijken. We mochten daarvoor gebruik maken van een frees van de TU Delft en de hoogwaardige compost uit een ondergronds wormenhotel. Ordinair Delfts GFT-afval bleek een groot cadeau voor het bos in wording. Met negentig betrokkenen wroeten in de stugge grond bracht daarbij, ondanks de hagelbuien, ook een sterk gevoel van verbinding. Nu de eerste twee bosjes staan zijn we druk in voorbereiding van de volgende twee, die we uit gaan voeren als voedselbos. 

Het CO2-vraagstuk tot op de bodem

Natuurherstel

Fascinerend hoe een gezonde bodem, een levend organisme op zichzelf, verband houdt met het CO2-vraagstuk. We kunnen nog veel leren van de natuur met haar wood wide web. Deskundige Marc Siepman stelt dat “de bodems in Europa tien keer zoveel CO2 uitstoten dan de industrie, terwijl ze eigenlijk koolstof op moeten slaan. Een goede bodem kan acht ton CO2 per hectare per jaar opslaan.” Dus als we die ontzettend grote lappen uitgeputte landbouwgrond nu door natuurherstel weer omtoveren tot gezonde bodems, kunnen we grote slagen slaan in het halen van de klimaatdoelstellingen. Als we de helft van het land, dat potentieel beschikbaar komt door ons menu aan te passen, weer een gezonde bodem geven, levert dat een CO2-reductie op van 13,5 Mt CO2/jaar. Als we vervolgens bomen planten op die voedzame grond zelfs circa 45 Mt CO2/jaar En dit is op jaarbasis al een kwart van onze huidige CO2-uitstoot in de grafiek van Jan Willem van de Groep. Als eerste bonus geven we de kwakkelende biodiversiteit in ons land ook nog eens een flinke boost. En als tweede bijverdienste biedt de nieuwe natuur, met ons zenbos als geslaagde voorproef, ons mensen weer meer rust, bewustwording en verbinding.

Het CO2-vraagstuk tot op de bodem

Bron: EcoTree

Bodem om op te bouwen

Hoewel we het nog niet eens gehad hebben over de potentie van het vergroenen van woestijnen, doet het ook pijn dat ons vee door soja te eten bijdraagt aan het verdwijnen van Amazonegebied. We hebben nog een uitdagend pad te lopen met elkaar. Toch biedt de hoopvolle berekening op de achterkant van een bierviltje perspectief. Als je de impact van gezonde bodems en het aanplanten van bomen eens rustig op je in laat werken. Wat is er dan mogelijk bij de bouwprojecten en vastgoed die jij onder handen hebt? De oude Grieken gebruiken het woord agapé voor het committeren aan de bloei van de ander. Ik zet mijn agapé ook in voor bloei van nieuwe natuur. Nieuwsgierig naar wat ons dat gaat brengen.

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225 c245 c261
Eenvoudig identificeren van assets met behulp van QR-code

Eenvoudig identificeren van assets met behulp ...

Om de status van een gebouw, installatie of object goed te kunnen monitoren, zijn sensoren en data onontbeerlijk. Door de toevoeging van fysieke QR-codes is het ...

Lees verder

c21 c225 c245 c259
Gamechangers in de Bouw & Infra brengt sector in beweging

Gamechangers in de Bouw & Infra brengt sector ...

De vijfde editie van het congres Gamechangers in de Bouw & Infra brengt je niet alleen tal van nieuwe wegen naar een duurzamere bouwsector, je wordt ook letterlijk ...

Lees verder

c168 c223 c245
Whitepaper: Hoe een slim en gezond gebouw bijdraagt aan organisatie doelstellingen

Whitepaper: Hoe een slim en gezond gebouw bijdraagt ...

In deze whitepaper geven we je tips om een Smart Building te realiseren in zowel renovatie als nieuwbouw projecten en laten we zien waarom het loont om aandacht ...
c21 c225 c243 c244 c245 c276
Rondetafelgesprek SDG’s: zo pakken Duurzaam Gebouwd-partners het aan!

Rondetafelgesprek SDG’s: zo pakken Duurzaam ...

De deadline voor de 17 doelen van de Verenigde Naties (SDG’s) nadert snel. In 2030 willen we onder andere armoede, ongelijkheid en klimaatverandering uitbannen. ...

Lees verder

c21 c225 c245
De uitdaging: deel jouw kennis over noodverlichting

De uitdaging: deel jouw kennis over noodverlichting

Noodverlichting kan op cruciale momenten het verschil maken. We zijn benieuwd naar jouw kennis over dit onderwerp.

Lees verder

c21 c225 c243 c244 c245 c293
Datagedreven beheer van duurzame en gezonde gebouwen maakt impact

Datagedreven beheer van duurzame en gezonde ...

Met decennialange ervaring staat Planon bekend in de bouw- en vastgoedsector om onder andere softwarelevering, waarmee prestaties van gebouwen geoptimaliseerd worden. ...

Lees verder

c21 c225 c245 c293
Groene troef op nieuwe Aeres Hogeschool

Groene troef op nieuwe Aeres Hogeschool

De Aeres Hogeschool heeft op het Floriadeterrein in Almere een onderwijsgebouw gerealiseerd dat uitblinkt aan alle kanten. Daar waar mogelijk is gebruik gemaakt ...

Lees verder

c21 c225 c245
DGMR deelt kennis in nieuwe podcastserie

DGMR deelt kennis in nieuwe podcastserie

Wat is WELL eigenlijk? Hoe kunnen we zelf bijdragen aan gezonde gebouwen? Waarom moeten binnenklimaat meer aandacht krijgen? Deze en andere vragen komen terug in ...

Lees verder

c21 c225 c243 c245
Rondetafelgesprek Duurzame en Gezonde Scholen

Rondetafelgesprek Duurzame en Gezonde Scholen

Om serieus werk te kunnen maken van de huisvestingsopgave voor het onderwijs is het noodzaak een samenhangend inzicht in de bredere maatschappelijke opgave te krijgen. ...

Lees verder

c21 c225 c243 c245
Whitepaper: Innoveren voor een gezond binnenklimaat

Whitepaper: Innoveren voor een gezond binnenklimaat

Ben jij benieuwd naar wat een inzet op gezondheid je precies kan opleveren? Wil je daarnaast weten waar je rekening mee moet houden in je strijd voor gezonde gebouwen? ...

Lees verder

c21 c225 c243 c244 c245
Francesco Veenstra opent Building Holland 2021

Francesco Veenstra opent Building Holland 2021

Rijksbouwmeester Francesco Veenstra opent Building Holland 2021 op 2 november aanstaande. Sinds 1 september 2021 vervult Veenstra de rol van Rijksbouwmeester en ...

Lees verder

c21 c225 c243 c244 c245
Gamechangers in de Bouw en Infra barst op 25 november los

Gamechangers in de Bouw en Infra barst op 25 ...

Hét grote bouwteam-event van 2021 is aanstaande. Op 25 november nodigen we alle sectoren van de bouw en infra uit om samen verder stappen te zetten naar ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up