'People worden gepiepeld bij gebiedsontwikkeling'

'People worden gepiepeld bij gebiedsontwikkeling'

Over 1 ding zijn Jos Schild (Royal HaskoningDHV, rechts op de foto) en Bas van de Griendt (BPD, links op de foto) het roerend eens: de gebruiker moet centraal staan bij duurzame gebiedsontwikkeling (DGO). En dan gaat het niet alleen om de huidige, maar ook de toekomstige gebruiker van een woonwijk of bedrijventerrein. 

Hoe zou u duurzame gebiedsontwikkeling definiëren?

Jos Schild, adviseur duurzaam ontwikkelen bij Royal HaskoningDHV: “Een duurzame gebiedsontwikkeling maakt een gebied houdbaar: het schept alle voorwaarden dat een gebied blijft functioneren. Het is circulair. Een duurzaam ontwikkeld bedrijventerrein kan over 50 jaar nog steeds een bedrijventerrein zijn. Voorbeelden van thema’s die bij duurzame gebiedsontwikkeling komen kijken: energie, grondstoffen, mobiliteit, gezondheid, klimaat en de ruimtelijke structuur.

Bij duurzame gebiedsontwikkeling gaat het om de behoeften van de toekomst. Het begint met in de toekomst te kijken, hoe moeilijk dat ook is. Waar gaan we naar toe? Wat kan er op ons afkomen? Wat zou ik nu moeten doen om het gebied in de toekomst nog steeds goed te laten functioneren? Moeten die gebieden een bijdrage leveren aan klimaatadaptatie, door bijvoorbeeld water te bergen? Op basis van zulke gegevens moet je de weg uitstippelen en belemmeringen wegnemen. Niet zomaar: ik wil een wijk bouwen met 100 woningen, maar ik wil een wijk bouwen die over zoveel jaar nog steeds waarde heeft. En als het gaat om de behoeften van de toekomst, gaat het dus vooral om de gebruiker van de toekomst, de volgende generatie.”

Bas van de Griendt, manager MVO en Duurzaam Ontwikkelen bij BPD: “Vooraf: ik heb het liever niet over duurzaamheid. Dat gaat al gauw over prestaties die je levert. Mij gaat het echt om de ontwikkeling van gebieden en dus over het proces.  Bij duurzame gebiedsontwikkeling denk ik dan vooral aan continu keuzes maken. Vandaag voor iets kiezen, waarvan je morgen geen spijt hebt en wat toekomstige keuzes niet in de weg staat. Van een duurzame ontwikkeling is sprake als je drie P’s van People, Planet en Profit kunt verbinden met het begrip 'ruimtelijke kwaliteit'. En dat begrip laat zich op zijn beurt vertalen in belevingswaarde, dat gaat over de eigenheid van een gebied en de omgeving, gebruikswaarde en toekomstwaarde van een gebied.

Ik ben een milieuman pur sang. Toch vind ik dat duurzame gebiedsontwikkeling veel te veel over milieu en dan in het bijzonder over energie gaat. De sociale kant van duurzaamheid wordt vaak vergeten. Denk bijvoorbeeld aan de identiteit en aantrekkelijkheid van een gebied of aan betrokkenheid van gebruikers. Een duurzaam gebied zit hem niet in de energieprestatie. Nee, mensen moeten ergens met hun emotie in kunnen nestelen en ze moeten zich verbonden weten met een gebied. Dan zijn ze ook bereid het aan te passen aan veranderende behoeften. Een duurzaam gebied is voor mij een gebied waar mensen graag blijvend wonen, werken en/of recreëren. Wie het heeft over duurzaamheid van gebieden, vergeet vaak de behoeften en belangen van bewoners. Het gaat te veel over energie en te weinig over mensen. Dan worden de people gepiepeld bij gebiedsontwikkeling.”

Wat zijn volgens u belangrijke obstakels voor duurzame gebiedsontwikkeling?

Van de Griendt: “Allereerst worstelen bouwers, projectontwikkelaars, woningcorporaties ermee hoe je duurzaam kunt bouwen en dat ook nog eens financieel rendabel kunt doen. Hoe vind je een balans tussen milieu, ruimte en economie? Verder signaleer ik bij gebiedsontwikkelingen nog teveel een blauwdrukdenken. En dat terwijl je projecten locatiespecifiek moet aanpakken. Er bestaat geen vast format voor duurzame gebiedsontwikkeling.

Bij duurzame gebiedsontwikkeling ontbreekt het daarnaast soms aan gezond verstand. Men moet inzien waarom je duurzaam zou ontwikkelen en wat daarbij écht belangrijk is. Daarbij moet je bovendien steeds 2 vragen stellen: doe ik de goede dingen en doe ik die dingen goed? Om echt succesvol te zijn, moet je beginnen met waarom je iets doet. Duurzame gebiedsontwikkeling moet van binnenuit komen, omdat je het zelf belangrijk vindt en niet omdat een ander het van je verlangt.

Daarbij gaat het erom steeds een balans te vinden tussen de belangen van milieu, ruimte én economie en niet te vergeten de behoeften van consumenten en eindgebruikers. Kortom, duurzaamheid staat niet op zichzelf, maar is met al die aspecten onlosmakelijk verbonden.”

Schild: “Betrokkenen zelf vormen regelmatig het obstakel. Ambities – die er vaak zijn – moeten in de realisatiefase waar gemaakt worden. Mijn ervaring is dat degenen die een project moeten uitvoeren, er niet volledig voor gaan, doordat de intrinsieke motivatie ontbreekt en de noodzaak van een andere koers nog niet is geland. Mensen moeten meer durven. Ambitie vertelt wat je wil doen, drijfveren waarom je iets wil doen. Als de persoonlijke drijfveer sterker is, groeit de kans dat er wat gebeurt.

Een ander probleem is de zogeheten split incentive, de investerende partij profiteert uiteindelijk te weinig van een duurzaam gebied. Want dat een duurzaam gebied waardevoller is, staat vast. Maar wie plukt de vruchten van die waarde? Vaak niet de investeerder. Die onbalans maakt dat investeerders niet durven in te stappen. Als we dit obstakel kunnen oplossen, als we in staat zijn om degene die investeert ook te laten renderen, betekent dat grote winst voor duurzame gebiedsontwikkeling.”

Auteur van dit artikel Michiel Kerpel schrijft zijn masterscriptie over de mogelijke rol van labels bij duurzame gebiedsontwikkeling. In het kader van dat onderzoek is hij geïnteresseerd in de ervaringen en meningen van mensen uit de praktijk. Daarvoor heeft hij een online survey opgezet. Heeft u ervaring met gebiedsontwikkeling? Doe mee en geef uw mening! Klik hier om de enquête in te vullen. Bent u werkzaam bij een gemeente? Klik dan hier. De survey loopt nog tot 30 september 2015.

P.S. Het invullen van de survey kost u zo’n 10 minuten. Als tegenprestatie kunt u aangeven interesse te hebben in de onderzoeksresultaten. Meer informatie of wilt u contact opnemen? michiel.kerpel@rhdhv.com / 06-49405986.

Dit dubbelinterview met Jos Schild en Bas van der Griendt bestaat uit 2 delen. Het volgende deel 'Zo’n gebiedslabel bekt natuurlijk lekkerverschijnt volgende week maandag 28 september.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c134 c225 c237 c265
Lees nu ‘Bouwen aan de toekomst van wijken’

Lees nu ‘Bouwen aan de toekomst van wijken’

De toekomst van wijken staat centraal in het nieuwste e-zine van Duurzaam Gebouwd. Je leest hem gratis in onze kennisbank en opent hem direct via deze link.

Lees verder

c134 c225 c260 c278
Groei! verbindt parken en groengebieden in Amsterdam Overamstel

Groei! verbindt parken en groengebieden in Amsterdam ...

Met een nieuwbouwproject in Amsterdam Overamstel levert bouwende ontwikkelaar VORM 223 woningen op in een natuurinclusieve, klimaatbestendige en duurzame omgeving.

Lees verder

c21 c134 c169 c225 c259 c265
Scoren met duurzaamheid in Spaanse voetbalcompetitie

Scoren met duurzaamheid in Spaanse voetbalcompetitie

Bedrijven uit de Benelux worden uitgenodigd deel te nemen aan een duurzaamheidschallenge met als doel het verminderen van de milieu-impact en het bevorderen van ...

Lees verder

c21 c134 c135 c225
Klimaatbestendige regels voor nieuwe gebiedsontwikkelingen

Klimaatbestendige regels voor nieuwe gebiedsontwikkelingen

Klimaatverandering zorgt ervoor dat we op een andere manier met water moeten omgaan. Vooral waterschappen hebben daar nadrukkelijk mee te maken, maar zijn slechts ...

Lees verder

c21 c54 c134 c160 c259
Geen stikstofmiljoenen, maar een deltaplan voor de bouw

Geen stikstofmiljoenen, maar een deltaplan voor ...

In Nederland worden problemen in silo’s geplaatst en opgelost met geld. Heel veel geld. De bouwsector heeft een grondstoffenprobleem met als gevolg heel hoge ...

Lees verder

c21 c134 c135 c185 c225
Veel ondertekenaars van convenant verduurzaming woningbouw

Veel ondertekenaars van convenant verduurzaming ...

De provincie Utrecht en de Metropoolregio Amsterdam hebben een convenant opgesteld om nieuwe woningen op een duurzame en toekomstbestendige manier te kunnen bouwen. ...

Lees verder

c21 c134 c225 c259 c278
Congres over natuurinclusief bouwen: inspiratie en oplossingen

Congres over natuurinclusief bouwen: inspiratie ...

Natuurinclusief bouwen zit in de lift. Gelukkig maar, want de klok tikt door. Toch is de praktijk weerbarstig. Tussen droom en daad liggen praktische bezwaren. ...

Lees verder

c21 c134 c160 c185 c225
Samen impact maken voor mens en milieu

Samen impact maken voor mens en milieu

Partijen die werkelijk op circulariteit sturen, creëren waarde voor mens en milieu. Ziedaar de inzet van ontwikkelaar HD Groep, de nieuwe partner van Duurzaam ...

Lees verder

c21 c125 c134 c225 c265
Impulsen voor verduurzaming van bedrijventerreinen

Impulsen voor verduurzaming van bedrijventerreinen

Naast individuele woningeigenaren en ondernemers is het ook voor hele bedrijventerreinen onontkoombaar én op de lange termijn rendabel om de energietransitie ...

Lees verder

c21 c134 c225 c243
Relatie-event Eneco belicht succesfactoren en uitdagingen gebiedsontwikkeling

Relatie-event Eneco belicht succesfactoren en ...

Een succesvolle gebiedsontwikkeling gaat om meer dan alleen een toekomstbestendig energiesysteem dat aan behoeften voor warmte en koude kan voldoen. Lagere woonlasten ...

Lees verder

c21 c134 c225 c268
Hoogste prefab toren ter wereld opgeleverd

Hoogste prefab toren ter wereld opgeleverd

Bij de bouw van de Rotterdamse woontoren De Zalmhaven is zoveel mogelijk rekening gehouden met de omgeving. Mede in het licht van de bouwveiligheid werd daarom ...

Lees verder

c21 c125 c134 c225
Thermisch smart grid maakt verbinding in Linck in de Binck

Thermisch smart grid maakt verbinding in Linck ...

De Haagse Binckhorst, ooit vooral bekend als bedrijventerrein, ondergaat de laatste jaren een enorme transformatie, waardoor ook wonen weer veel interessanter is ...

Lees verder

Reacties

eeeehhh....alles wat hier boven gezegd wordt gaat toch ook op bij "normale" gebiedsontwikkeling. Begrijp niet helemaal waarom we überhaupt de term duurzame gebiedsontwikkeling gebruiken. Een wijk bouwen waar mensen niet willen wonen is niet alleen onduurzaam maar vanuit businness perspectief ook nog eens oerstom lijkt me zo! Dus duurzaamheid gaat gelukkig weer over duurzame materialen en duurzame energie. En aangezien we dat tegenwoordig allemaal als dissatisfier kunnen bieden lijkt me dat ook niet echt meer een issue. Of je moet die maffe ZEN ambitie er neer willen zetten ... da's dan weer onduurzaam inderdaad.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up