Het blijft ratelen. Extra hypotheekruimte voor energiezuinige woningen. Het kan de bebouwde omgeving van woningen in Nederland in 1 keer duurzaam maken. Maar hoe? Is het nieuwe voorstel voldoende of is er meer nodig dan enkel het koppelen van een doel aan een bedrag?

Nul op de meter als hoger doel, als missie, als enige oplossing om de Nederlandse woningvoorraad te verduurzamen. Dat is het voorstel van de heer Dijsselbloem. Als de ontwikkelaar/bouwer kan aantonen dat de woning Nul Op de Meter (NOM) is, kan de koper 13.500 euro inclusief BTW extra financiering krijgen. De in- en uitgaande energiestromen moeten theoretisch wel nul zijn. Het woord energiestromen vraagt extra aandacht. Energiestromen zijn niet alleen kWh. Het zijn equivalenten van gas, warmte en elektriciteit.

Een NOM woning kan bestaan uit een installatieconcept op basis van stadswarmte, gas en all electric. De dan aangevoerde energiestromen worden gecompenseerd door het terugleveren van lokaal opgewekte elektriciteit op het perceel van de woning aan het net.

Verschil?
De woningen hoeven in de basis qua installatie voor de rest niet veel van elkaar te verschillen. Dus goede isolatie, laag temperatuur verwarming, balansventilatie met wtw-unit en een dak voor pv-cellen. Echter, de woonlasten van de bewoners zullen wel sterk van elkaar verschillen.

Een all electric NOM woning zal leiden tot teruggave aan het eind van het jaar van circa €115,- euro en een gas- of stadsverwarming NOM woning zal leiden tot nog steeds significante energielasten van meer dan €250,- per jaar. Dan hebben we het nog niet over CO₂ uitstoot gehad want die is ongunstiger bij de  gas- en stadswarmtevariant. Het financiële voordeel van de all electric woning komt door de lage vastrechtkosten.

Immers, je betaalt alleen voor elektriciteit. Daarnaast maakt deze maximaal gebruik van de salderingsregeling. Bij stadsverwarming betaal je relatief hoge vastrechtkosten die niet gecompenseerd kunnen worden met energieopbrengsten. Weten we dan wel wat deze regeling gaat betekenen in de praktijk? Het huidige voorstel zal dan ook leiden tot zo laag mogelijke investeringen met maar één doel: Nul op de Meter. Het milieudoel en lagere woonlasten staan hierin niet centraal. Was het ons juist niet te doen om die bewoner en het milieu?

Bereidheid banken
Sinds 1 januari 2013 is de wet tijdelijk hypothecaire krediet van toepassing voor een A++ woning. Dit houdt in dat er extra financieringsruimte van 8.000,- euro inclusief BTW beschikbaar gesteld mag worden voor een A++ label woning. Helaas hebben wij tot op heden nog geen bank bereid gevonden om deze extra hypotheekruimte voor een A++ woning beschikbaar te stellen, laat staan voor een NOM woning.

Of banken niet achter de regeling staan of het domweg niet kennen, is mij onbekend. Uitkomst is dat ze het niet toepassen. Als we dit niet weten te veranderen, heeft geen enkele wet zin. Een goede regeling juich ik van harte toe. Ik geloof ook in de kracht van zo’n regeling. Maar dan moet er wel het volgende veranderen:

• Banken, overheid en verkopende partijen moeten gezamenlijk tot een eenduidige regeling komen;
• Nul op de meter mag nooit de enige stap zijn. Er zijn heel veel tussenstappen op weg naar energieleverend, die ook in verregaand bijdragen aan het verduurzamen van Nederland. In sommige gevallen zelfs meer, zoals een all electric woning presteert beter dan de gaswoning en de woonlasten zijn lager;
• Het energielabel dient te worden ingevoerd met verplichte oplevertoets;
• De woningen moeten worden voorzien van energieprestatiecontracten, zodat de prestatie in de toekomst geborgd wordt;

Alleen dan zal een wetswijziging leiden tot een structurele en versnelde duurzaamheidtransitie van Nederland.

De stip op de horizon is nog nooit zo dichtbij geweest!