Tot op het beton gestript en heringericht tot een duurzame en eigentijdse kantooromgeving voor Amsterdamse ambtenaren. Het gebouw van Stadsdeel Nieuw-West is klaar voor de toekomst.

Voor Stadsdeel Nieuw-West had de gemeente Amsterdam besloten van drie locaties naar één locatie te gaan. Een
combinatie van kostenbeperking en gemeentebreed overgaan op Het Nieuwe Werken c.q. het delen van werkplekken. Een ander voordeel is dat medewerkers nu bij elkaar gehuisvest zijn. “Onze opdracht was de ruimte van het Tuinstadhuis optimaal te gebruiken om alle medewerkers op één locatie te vestigen”, aldus Marieke van Schaaijk van Fokkema & Partners Architecten. “Daarnaast diende het gebouw verduurzaamd te worden voor de toekomst.”

Alleen constructie en gevel bleven staan

Het kantoor, dat dateert uit de beginjaren 60 en circa 9.000 vierkante meter beslaat, is inmiddels voor het grootste deel grondig gerenoveerd. “Het gebouw was behoorlijk verouderd en er was het nodige achterstallige onderhoud. We hebben het daarom volledig gestript, alleen de constructie en de gevel zijn blijven staan. Op de acht kantoorverdiepingen zijn de kantoorgangen en verlaagde plafonds gesloopt, die maakten het gebouw erg donker. Bovendien zat iedereen in zijn eigen kantoortje.” Ook het klimaatsysteem werd vernieuwd. “Ventileren gebeurde door het openen van ramen, dat is in de winter een energieslurpende oplossing.” Om de ruimte zo hoog mogelijk te laten zijn, zijn overal de plafonds opengelaten; de luchtkanalen hangen vrij in de lucht.

Akoestisch goed werkklimaat

De kantoorverdiepingen hebben alle dezelfde opzet. “Bij de entree een pantry, een overlegplek en de lockers. Daar start de werkdag van medewerkers. Verder allerlei verschillende typen werkplekken voor onder meer teamwerk, rustig werken en vergaderen”, zegt Van Schaaijk. De zevende verdieping is ingericht als projectruimte. “Vergaderzalen en een ander type ontmoetingsgebied voor overleg in informele sfeer.” In de tweede fase van de renovatie worden de begane grond en eerste verdieping aangepakt. Hier komen bijzondere functies, zoals een plaza en vergaderruimten; de stadsloketten verdwijnen, hier wordt gemeentebreed een voorziening voor getroffen. De tiende verdieping tot slot is inmiddels ook gestript en zal binnenkort eveneens worden ingericht als kantoorverdieping. Daarmee is de verhuizing compleet.

Bij de kleuren en patronen dienden de jaren 50 als inspiratie.

Met het oog op de grote open ruimten besteedde Fokkema & Partners Architecten veel zorg aan de akoestiek. "De nagalmtijden in het gebouw zijn het belangrijkst in een open setting, vandaar dat we gekozen hebben voor een goed geluidabsorberend plafond.” Om een akoestisch goed werkklimaat te creëren, werden plafondeilanden gemonteerd bestaande uit plafondpanelen met een geluidabsorptie (αw) van 1,0. Pascal van Dort, Area Sales Manager bij Rockfon/ Rockwool: “Dat is de hoogste waarde. Het basismateriaal van de plafondpanelen is steenwol, dat een hoge geluidabsorptie heeft. Hierdoor daalt het geluidsniveau en dat bevordert de spraakverstaanbaarheid in de ruimte en daarmee het comfort.”

Rockfon/Rockwool heeft al bijna 25 jaar een eigen recyclefabriek in Roermond. Hier wordt steenwolafval vermalen en verwerkt tot een briket met dezelfde densiteit als basaltsteen, de grondstof van steenwol. “Onze plafondpanelen bestaan inmiddels tot 84 procent uit gerecycleerde en hernieuwbare grondstof.”

Armatuur op de juiste breedte

De 2500 vierkante meter plafondeilanden zijn voorzien van inlegpanelen en armaturen. Het ophangsysteem voor de
plafondpanelen was onderwerp van gedegen voorbereiding. In de ontwerpfase werd al gekeken waar de perforaties moesten komen om de lichtarmaturen op de gewenste plek in het plafond te krijgen. Maatwerk, precies wat Saint-Gobain API met het modulaire systeem Insula kon leveren. “Daarnaast moest de lichtlijn worden afgestemd op de plafondtegels van 60x60. Hiervoor zijn de tegels aan de rand ingekort, zodat ze samen met het armatuur precies de juiste breedte hebben. De op maat gemaakte tussenprofielen vereenvoudigde voor ons de montage van de platen”, aldus directeur John Veerman van Kwakman Afbouw. “In combinatie met gebundelde levering, just-in-time werkwijze en onze jarenlange ervaring waren we in
staat een korte doorlooptijd van vier tot vijf weken per verdieping te realiseren.”

Akoestische oplossingen

Naast de plafondeilanden was Kwakman Afbouw verantwoordelijk voor de montage en plaatsing van de glazen, metal stud en systeemwanden. Er zijn meer akoestische oplossingen toegepast, zoals kasten met perforatie in de deuren en glazen wanden voorzien van doeken met schuim erachter. “Beide absorberen geluid. Daarnaast hebben de duotoonbeelden en
grafische kunst op de wanden een link met de betreffende afdeling. Bij de kleuren en patronen dienden de jaren 50 als
inspiratie”, verklaart Van Schaaijk.

Ter verduurzaming van het pand is een nieuwe klimaatinstallatie en een technische ruimte aangebracht. Van Schaaijk: “Verder is het gebouw voorzien van led-verlichting met daglichtregeling. Ook is de gasgestookte installatie verdwenen, het gebouw is nu aangesloten op de stadsverwarming.” Al met al is conform opdracht het gebouw met een beperkt budget geschikt gemaakt voor de toekomst. “Een pand met veel licht en lucht, waarin de prachtige betonnen constructie zichtbaar is gemaakt.”

Foto: Om de ruimte zo hoog mogelijk te laten zijn, zijn overal de plafonds opengelaten; de luchtkanalen hangen vrij in de lucht. (Foto's: Horizon Photoworks Rotterdam)