De Pers besteedt aandacht aan de vraag wat het meest duurzame kantoorgebouw van Nederland gaat worden?
Lange stroken asfalt langs de enorme parkeerplaatsen leiden je naar een tochtig bedrijventerrein in de periferie van de luchthaven. Schiphol-Oost. En daar ligt het dan. Het meest duurzame kantoor van Nederland. Althans, zo werd het gepresenteerd. Witte bouwketen, mannen met helmen en zware schoenen. Loshangende stekkers en stroken purschuim.
TransPort is het gaan heten, en het wordt het nieuwe hoofdkantoor van Transavia.com en Martinair. En, zoals gezegd, het meest duurzame kantoorgebouw van Nederland. Maar zeker niet het enige kantoor waarvan de ontwerpers claimen dat het het duurzaamst is. De oude watertoren in Bussum wordt spectaculair verbouwd tot het meest duurzame kantoor van Nederland, het nieuwe hoofdkantoor van TNT in Hoofddorp wordt het meest duurzame kantoor van Nederland, het nieuwe stadskantoor in Rotterdam moet het meest duurzame kantoor van Nederland worden.
Hoe kan dat? Wat is het meest duurzame gebouw van Nederland? En waar is de mate van duurzaamheid van een gebouw van afhankelijk?
Duurzaamheid, dat zit hem in nogal wat dingen, zegt Noud Paes, die namens Architectenbureau Paul de Ruiter het TransPort-gebouw ontwierp. ‘Zo wordt de temperatuur in het gebouw geregeld door betonkernactivering, waarbij waterleidingen in de vloeren worden gebruikt om warmte of kou aan de ruimte te onttrekken. Verder worden de toiletten straks niet meer doorgetrokken met zuiver drinkwater, wordt het hele dak voorzien van zonnecelpanelen, is het gebouw zo optimaal mogelijk neergezet ten opzichte van de zon en zijn er nergens werkplekken op meer dan een paar meter van een raam.’
Het predikaat ‘meest duurzame kantoorgebouw’ komt vervolgens door de manier waarop het gebouw is gecertificeerd. In Nederland worden een aantal keurmerken voor duurzame bouw gebruikt. Volgens bijvoorbeeld de Milieu Index Gebouw van de Nederlandse overheid is de Bussumse Watertoren van architectenbureau Vocus en hoogleraar Michiel Haas het meest ‘groene’ gebouw van Nederland. Voor het TransPort-gebouw bij Schiphol werd de Amerikaanse LEED-certificering gebruikt. En daar haalde het gebouw de hoogste score. ‘Meest duurzaam’ dus, volgens dat certificaat.
De vraag wat nu het meest duurzame kantoor is, laat zich dus niet zo makkelijk beantwoorden. En misschien is dat ook helemaal niet nodig, zegt projectmanager Mark Spetter van de Dutch Green Building Council (DGBC). Die organisatie heeft sinds kort een eigen, op de Nederlandse markt toegespitst certificaat onder de naam BREEAM-NL, waarvan verwacht wordt dat het de toekomstige standaard in Nederland gaat worden als het gaat om duurzaam bouwen. Er wordt niet alleen gekeken naar het energieverbruik van een pand, maar ook naar welke materialen zijn gebruikt, hoe die zijn ingekocht, hoe het gebouw gebruikt wordt en wat de invloed is op de gesteldheid van de werknemers in een pand.
Net als bij TransPort, overigens. Architect Noud Paes: ‘Alle stekkers, al het purschuim, al het hout, alles heeft op een lijst gestaan ter beoordeling aan een commissaris. Ook dat moet allemaal goedgekeurd worden om een hoge score te behalen bij LEED.’
Tegelijkertijd, zegt Paes, is in dit geval sprake van een tamelijk ideale situatie. Normaal gesproken laat een opdrachtgever een kantoor bouwen, verkoopt dat aan een belegger, die zoekt een huurder. Alle partijen hebben er kortom baat bij dat het pand zo goedkoop mogelijk wordt gebouwd. Schiphol Real Estate, het vastgoedbedrijf van Schiphol, is zowel opdrachtgever als eigenaar van het pand. De ambitie om het gebouw duurzaam te bouwen is daardoor makkelijker te realiseren.
Directeur André van den Berg van Schiphol Real Estate: ‘Duurzame nieuwbouw is natuurlijk altijd goed. Maar vergeet niet dat het grote, echte werk zit in de renovatie en aanpassing van bestaande bouw.’
Op dus naar het meest duurzame renovatieproject van Nederland.
Afbeelding: TNT Green Office in Hoofddorp