Auteur: Vincent Nowee
Decentrale overheden spelen een cruciale rol in het bereiken van de Europese klimaatdoelstellingen. Uit onderzoek van Brink Groep blijkt echter dat de meerderheid van de gemeenten de Europese ambities in hun eigen beleid niet vertalen naar concrete lange termijn doelstellingen. In het tweede artikel van een drieluik komen de klimaatprestaties van gemeenten en provincies naar voren.
Uit het eerste artikel blijkt onder andere dat gemeenten met relatief veel inwoners vooroplopen in verduurzaming en een concrete klimaatdoelstelling hebben. Kleinere gemeenten hebben minder vaak een concrete doelstelling en beschikken doorgaans niet over een concreet uitvoeringsprogramma.
Klimaatprestaties afgezet tegen ambitieniveau
De gemeentelijke klimaatambities zijn op basis van Gemeentelijke Duurzaamheidsindex 2014 (GDI-2014) vergeleken met de huidige klimaatprestaties. Hieruit blijkt dat de huidige klimaatprestaties geen duidelijke invloed hebben op de ambities van gemeenten. De minder duurzame gemeenten hebben namelijk geen significant lagere ambities. In de groep van 24 gemeenten die het laagste scoren op hun huidige klimaatprestaties heeft zelfs een derde de ambitie om CO2- of energieneutraal te worden.
Duurzaamheidsprestaties afgezet tegen ambitieniveau; bekijk de afbeelding op volledige grootte
Provincies
De Europese doelstellingen worden door provincies in hun eigen beleid vaker vertaald naar concrete lange termijn doelstellingen. In totaal hebben acht provincies een concrete doelstelling. De provincies Flevoland, Gelderland en Utrecht streven naar energie- of klimaatneutraliteit. De overige vijf provincies hebben een andere kwantitatieve doelstelling. Daarbij ligt de focus voornamelijk op duurzame energieopwekking.
Duurzaamheidsambities provincies - bekijk de afbeelding op volledige grootte
De provincies Groningen, Noord-Brabant, Noord-Holland en Zeeland hebben geen concrete doelstelling. In hun beleid is opgenomen dat ze een (meer dan evenredige) bijdrage willen leveren aan de nationale doelstellingen. Daarnaast hebben ze een aantal kwalitatieve ambities opgenomen die met name zijn gericht op het stimuleren van innovaties op gebied van duurzame energie.
Klimaatprestaties provincies
De ambities van de provincies zijn ook vergeleken met hun huidige klimaatprestaties op basis van GDI-2014. Hieruit blijkt dat net als bij de gemeenten de duurzame provincies niet vaker een concrete doelstelling hebben. De provincies Zeeland scoort bijvoorbeeld heel hoog op de huidige klimaatprestaties, toch heeft de provincie bewust niet gekozen voor een concrete doelstelling. Een concrete doelstelling wordt door de provincie weinig zinvol bevonden, omdat ze niet zou beschikken over de juiste middelen om deze doelen te bereiken. Daarnaast zouden substantiële investeringen noodzakelijk zijn voor een monitoringssysteem
De provincie Flevoland heeft als meest duurzame provincie de meest ambitieuze doelstelling om in 2020 energieneutraal te zijn. De provincies Overijssel en Limburg zijn op basis van de huidige prestaties het minst duurzaam. Beide provincies scoren vooral slecht op de productie van duurzame energie, terwijl beide de doelstelling hebben om in 2020 20% van de energie duurzaam op te wekken.
Het derde en laatste artikel in deze reeks, door auteur Vincent Nowee van Brink Groep, bevat onder andere de conclusie van het onderzoek.