Auteur: Bas Hasselaar
Een van de meer innovatieve onderdelen van mijn huis wordt de ‘intelligentie’: centraal in mijn huis komt een PLC (kleine computer) die verbonden is aan een soort ringleiding die door alle muren van mijn huis loopt. Deze ringleiding bevat zowel stroom- als datakabels en fungeert als een soort ringweg, waaraan alle op- en afritten worden aangesloten.
Dit systeem heeft vele voordelen. Zo hoeft er niet voor elke elektrische aansluiting een aparte kabel naar de meterkast getrokken te worden. Het volstaat om deze vanaf het toegangspunt (stopcontact, schakelaar, lichtpunt etc.) te koppelen aan de ringleiding. Mocht er een keer behoefte zijn aan een extra stopcontact, of een extra functie zoals een alarmsysteem of temperatuursensor, dan is deze vrij makkelijk en snel bij te plaatsen.
Dat is nog slechts een vrij eenvoudig voordeel. Doordat alles gekoppeld is aan één systeem, met één centrale aansturing (de PLC), zijn er combinaties en oplossingen mogelijk die met traditionele systemen veel complexer en omslachtiger zijn. Zo is het mogelijk om te programmeren welke lamp door welke schakelaar bediend word. Zo lijkt het mij handig om de schakelaar naast de deur tussen de hal en eetkamer/keuken te koppelen aan mijn eettafellamp. Maar misschien blijkt na een paar maanden wel dat ik vanaf die deur altijd eerst naar de keuken loop. Geen probleem, in een paar minuten is de schakelaar hergeprogrammeerd om de keukenverlichting aan te doen, zonder breekwerk of gerommel met elektriciteit.
Doordat alle installaties ook zijn gekoppeld aan dit centrale systeem kunnen relatief eenvoudig grote besparingen gedaan worden op energiegebied. Als ik het raam open, is het niet nodig om de verwarming aan te houden. Als de zon schijnt, is er een groot aanbod aan opgewekte energie van mijn zonnepanelen: het juiste moment om de wasmachine in te schakelen. Monitoring wordt ook een stuk eenvoudiger omdat alles gekoppeld is. Alle data (zoals temperatuur, CO2, tijden, opwekking, luchtvochtigheid, gebruikte installaties/apparatuur, etc.) wordt op een centrale plek en op dezelfde wijze geregistreerd. Voor de wetenschapper in mij is dat geweldig, omdat dit diep inzicht verschaft in hoe systemen functioneren, waar energie wordt gebruikt en misschien verspild, waar geoptimaliseerd kan worden en waar onderhoud nodig is.
Kreukels
Hier en daar zijn echter nog wel wat kreukels die gladgestreken moeten worden. Die kreukels hebben niet zozeer betrekking op het systeem, als wel op de instanties die het moeten goedkeuren. In mijn vorige blog had ik het erover dat ik de lente wil kunnen opsnuiven (als het eenmaal zover is) en daarvoor via open ramen wil kunnen ventileren. De intelligentie in mijn woning voorziet daar prima in. Zodra de binnentemperatuur een bepaalde waarde overschrijdt, of als het CO2-gehalte in te lucht te hoog wordt, kan automatisch een raam geopend worden.
Echter, de instanties die mijn vergunning moeten verlenen, willen graag kunnen toetsen of mijn installatieconcept voldoet aan de regels. Het systeem dat toegepast zal worden in mijn huis is niet standaard, dus moet op basis van gelijkwaardigheid aangetoond worden dat het wel voldoet aan de regels. Probleem is dat in dat geval getoetst wordt uit ervaring, vergeleken met andere projecten om te kijken of het binnen de kaders past. Andere projecten die er nog niet zijn, omdat mijn woning (een van) de eerste in zijn soort is.
Een ander voorbeeld is het hang- en sluitwerk van mijn ramen. In mijn keuken krijg ik grote ramen die automatisch open kunnen als het binnenklimaat daarom vraagt (of ikzelf, via een app op mijn telefoon). Doordat de ramen automatisch open en dicht gaan (en in het slot getrokken worden) is het niet nodig om een hendel op het kozijn te hebben, dit gebeurt automatisch. Dit mag echter niet. Om aan het bouwbesluit en het PolitieKeurmerk Veilig Wonen te voldoen, moet het raam handmatig op slot gedraaid kunnen worden, omdat automatisch sluitende ramen niet zijn beschreven in NEN5096 en dus niet voldoen aan inbraakwerendheidsklasse 2.
Natuurlijk zijn dit slechts tijdelijke hobbeltjes. Het kost even wat tijd en moeite, maar als eenmaal de eerste projecten met dit systeem gebouwd zijn, zal de acceptatie ervan snel toenemen, en wellicht ook de regelgeving aangepast worden om dit soort innovatieve oplossingen beter mogelijk te maken.
Over de auteur: Bas Hasselaar is projectmanager bij SBRCURnet en bouwt de komende maanden een Active House in Den Haag.