Auteur: Tim van Dorsten
Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft donderdag 14 april het eerste, te vermarkten biobased huis geopend. Dat gebeurde tijdens de Innovation Expo in Amsterdam.
Volgens de Rijksoverheid hebben ruim 30 verschillende Nederlandse ondernemers dit huis gerealiseerd volgens een geheel nieuw concept. De innovatie zit in dit geval niet in de toegepaste materialen en de installaties, maar in het totaalconcept, specifiek in de samenwerking.
Eigentijds bouwen
Orga Bouw heeft dit biobased huis ontwikkeld samen met andere partijen, waaronder Faay, Forbo, Interface, Koenen en Villeroy&Boch. “We willen laten zien dat je met hout en andere natuurlijke materialen ook eigentijds kunt bouwen”, liet Patrick Schreven van Orga Bouw weten. Zo zijn de wanden afgewerkt met krijtverf en is het tapijt gemaakt van oude visnetten.
Een van de voorwaarden bij de bouw was dat dit huis klaar voor de markt is. Dat is gelukt, want het huis staat te koop voor € 65.000 v.o.n., afhankelijk van gekozen materiaal en grootte. Hiermee past de bouw van dit huis in de ambities van de Nederlandse overheid: bouwmateriaal uit biomassa is een duurzame vervanger van bouwmateriaal, vervaardigd uit fossiele grondstoffen.
Duurzaam stedelijk gebied
Dit was overigens niet het enige, te bezichtigen huis. Op de Kop van het Java-eiland ligt namelijk sinds 1 april Fab City. Het initiatief komt uit Barcelona, waar creatievelingen, studenten, ondernemers en grote bedrijven gezamenlijk proberen een duurzaam stedelijk gebied van de toekomst te ontwikkelen.
Dit gebied bestaat uit zo’n 50 innovatieve paviljoens, installaties en prototypes. Denk hierbij aan woningen als KantoorKaravaan (werkplekken in oude caravans), Finch Buildings (modulaire gebouwen van duurzaam hout die meeveranderen met de doelgroep, het gebruik en de locatie), het Hennephuis (gemaakt van onder meer hennep, hout, vlas en kalk) en Tiny Tim.
De laatstgenoemde is een klein verplaatsbaar huis, die als tijdelijke woning kan dienen. Initiator Hans Peter Föllmi kwam dan ook tot zijn idee, toen zijn zoon in Amsterdam ging studeren. "Ik heb gezorgd voor een 100% autarkisch houten huis, die ik kan vervoeren met een trailer achter de auto. Dit is het prototype en ik hoop snel op te schalen." Het kernteam van Tiny Tim staat uit Faro Architecten, IC4U en Waitlands.
Onderzoek naar zelfstandig opererend huis
Daarnaast gebruikt Heijmans dit eiland om zijn ‘One’ te testen. In en aan dit huis komen diverse nieuwe technologieën en systemen, die bijdragen aan een zelfstandig opererend huis en een betere besturing van het huis. Met dit onderzoek wil het bouwbedrijf de interactie tussen de verschillende systemen zien, die voor het eerst worden samengebracht in een huis. Zo levert Eneco een Tesla Powerwall, om opgewekte energie op te slaan voor later gebruik. Deze energie komt van de zonnepanelen op het dak. Daarnaast laat Eneco’s slimme thermostaat ‘Toon’ het energieverbruik van het huis zien. Hiermee is ook onder meer de verwarming te bedienen. Het overschot aan energie kan worden geleverd aan het microgrid dat Alliander-start-up Zown aanlegt. Dit is een lokaal energienetwerk, dat zowel op het energienet kan worden aangesloten als zelfstandig kan opereren. Een student woont grotendeels van de tijd in One om alle data te analyseren.
Het Hennephuis in Fab City, met erachter aan de linkerkant de Finch Buildings en rechts een KantoorKaravaan.
Daarnaast krijgt deze woning een gesloten watercircuit met een waterzuiveringssysteem. De bedrijven Hemel(s)water en PB International vangen regenwater op om dit direct te filteren, zodat er zuiver drinkwater ontstaat. Dit is voldoende om de woning van drink-, douche- en spoelwater te voorzien. Dit moet een oplossing dienen voor het wereldwijde vraagstuk van levering van voldoende en gezond drinkwater in de stad.
Fab City is in Amsterdam nog te bezoeken tot en met eind juni 2016.
Duurzame initiatieven
Naast al deze woningen konden de bezoekers in het Pitch Plaza kennismaken met duurzame en circulaire initiatieven. Zo toonde Physee-eigenaar Willem Kesteloo de Powerwindow, het raam dat zelf stroom opwekt. Glas zet zonlicht om in elektriciteit, terwijl het glas volledig transparant blijft. Met dank aan projectontwikkelaar OVG gaat Physee dit raam als pilot toepassen in de Rabobank-vestiging in Eindhoven, om ze daar te testen.
Ook konden geïnteresseerden kennismaken met de Upfall Shower. De makers zeggen de zuinigste en krachtigste douche ter wereld te hebben ontwikkeld, dankzij een circulatiemechanisme. Een pomp duwt het water naar boven, zodat het water wordt gefilterd, gezuiverd, verwarmd en ververst. Zo verbruikt deze douche in 10 minuten een tiende van water een standaard douche aan water en gas verbruikt. Een UV-lamp van Philips zorgt voor de desinfectie.
De Innovation Expo is mede mogelijk gemaakt door de ministeries van Infrastructuur en Milieu, Economische Zaken en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Foto bovenaan: minister Kamp met alle betrokkenen voor het biobased huis. (Foto: Herman Zonderland Fotografie)