Auteur: Tim van Dorsten
“Er wordt veel over duurzaamheid gepraat, maar weinig gezegd.” Dat liet Berend Aanraad (zie foto) van The Natural Step weten tijdens het minisymposium ‘Samen bouwen aan morgen’ van Van der Heijden bouw en ontwikkeling
Volgens hem heeft iedereen dezelfde behoefte. “Iedereen wil een hoge kwaliteit van leven”, legt Aanraad uit. “Niet alleen op technisch, maar ook op sociaal gebied. Alleen verschilt de invulling per persoon.”
Gedeeld begrip en dezelfde taal
En in zijn ogen is dat laatste het lastige aspect van duurzaamheid. “Er wordt veel over duurzaamheid gepraat, maar weinig gezegd. Omdat iedereen aan duurzaamheid een andere invulling geeft, is het lastiger om met elkaar samen te werken.”
Dit illustreerde hij met een voorbeeld: hij liet de aanwezigen Pictionary spelen. Zij vormden tweetallen, waarbij de een twee keer een afbeelding te zien kreeg en dit doorvertelde aan de ander, die het tekende. Waar de eerste afbeelding bestond uit cirkels, een vierkant en een pijl, was dit bij de tweede niet het geval. Dat was volgens Aanraad ook de conclusie: “Zorg voor een gedeeld begrip en spreek dezelfde taal. Dat bevordert een succesvolle samenwerking.”
Van problemen naar spelregels
Met zijn organisatie The Natural Step begeleidt hij overheden, woningcorporaties en bedrijven bij de transitie naar duurzaamheid. “Om dit voor elkaar te krijgen, pakken we 4 problemen en veranderen we ze in spelregels”, legde Aanraad uit:
- Niet te snel en te veel stoffen uit de aarde in de biosfeer brengen
- Niet te snel en te veel natuurvreemde stoffen in de biosfeer brengen
- De natuur niet sneller afbreken dan de natuur zelf kan herstellen
- Mensen niet beperken in het vervullen van hun basisbehoefte
“Kijk bij je eigen organisatie wat je op ieder punt doet en kan veranderen. Zorg hierbij voor een visie en bouw vanuit daar je route naar je uiteindelijke doel.” Hierbij geeft hij wel een waarschuwing. “Je hebt altijd met anderen te maken. En pas op dat je je westerse waarden niet aan anderen oplegt.”
Betere isolatie reduceert energievraag
Daarna gingen Claudia Bouwens van Lente-akkoord en Harm Valk van Nieman Raadgevende Ingenieurs dieper in op technische materie. Zo liet de laatstgenoemde weten dat volgens berekeningen de maximale hoeveelheid duurzaam opgewekte energie slechts een derde is van de huidige hoeveelheid fossiele energie. “Om ook in de toekomst te voldoen aan de energievraag, is het van belang om deze vraag te reduceren. Leg dus niet extra zonnepanelen op een dak van een woning, maar zorg voor een betere isolatie.”
Beter isoleren is ook een gevolg van de toekomstige eis dat gebouwen in 2021 Bijna Energieneutraal (BENG) dienen te zijn. “BENG wordt de nieuwe bezemwagen”, geeft Valk aan. “De markt is echter al verder. Dat blijkt wel uit concepten als Nul-op-de-Meter (NOM) en Zeer Energiezuinige Nieuwbouw (ZEN).”
Zorgen voor tevreden bewoners
Hierover vertelde Bouwens verder. “ZEN gaat van bijna energieneutraal tot energieleverend. Hierbij nemen we de bewoner als uitgangspunt. Ons doel is om te zorgen voor tevreden bewoners, door extreem goed te letten op wooncomfort, gezondheid, opleverkwaliteit en betaalbaarheid.” Goede bewonerscommunicatie is onder te verdelen in 3 doelen - informeren (wat), overtuigen (waarom) en instrueren (hoe) - gaf ze aan:
- Wat zit er in de woning?
- Waarom zit dat in de woning?
- Hoe kun je er iets mee doen?
Om te voorkomen dat het wiel steeds opnieuw wordt uitgevonden, hebben de initiatiefnemers Aedes, Neprom, Bouwend Nederland, NVB en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het ZEN Platform opgericht. Dit platform heeft als doel dat aangesloten partijen kennis delen en samen innoveren. “Ieder project is gericht op klanttevredenheid”, legde Bouwens uit. “Het streven is een rapportcijfer van 7,5 of hoger.”
Leg dus niet extra zonnepanelen op een dak van een woning, maar zorg voor een betere isolatie.
Harm Valk, Nieman Raadgevende Ingenieurs
Van der Heijden bouw en ontwikkeling had dit symposium georganiseerd vanwege zijn 125 jarige bestaan en zijn 50-jarige samenwerkingsverband met een van haar partners woningcorporatie Mooiland.