Een retentiedak heeft als functie het tijdelijk opslaan van regenwater en/of het vertraagd afvoeren hiervan. De belangrijkste reden dat waterberging en waterbuffering op daken toegepast wordt is het ontlasten van het riool. De financiële schade, de schade aan het milieu door riolen die overlopen en het ongemak van ondergelopen straten zorgen voor de behoefte om het riool te ontlasten. In dit artikel bekijken we verschillende retentiedaksystemen en leggen we uit hoe ze van elkaar verschillen.
Niet iedere onderconstructie kan hetzelfde gewicht dragen. Een draagkrachtberekening is daarom onontbeerlijk. Aan de hoeveelheid water die een dak überhaupt mag bergen is een maximum aangegeven van 150 mm.
Qua dakbedekkingssysteem moet het uitgangspunt altijd een volledig verkleefd waterdicht systeem zijn. Dat betekent dat alle lagen van de dakbedekkingsconstuctie aan elkaar verkleefd worden. Voor de dampremmende laag wordt bij voorkeur een gebitumineerde aluminiumfolie gebruikt. Vervolgens wordt er een laag isolatie, met een hoge drukvastheid, aangebracht. C-EPS Mortel, Foamglas of PIR. Deze worden met vloeibare bitumen verkleefd. Als afsluiting wordt er daarna eerst een laag bitumen aangebracht en daarop een wortelwerende toplaag van bitumen, EPDM of PVC.
Retentiedaksystemen
Een minimale groenopbouw (van boven naar beneden) bestaat uit:
- Vegetatielaag
- Substraatlaag
- Filtervlies
- Drainagelaag
- Beschermingsvlies
Om het aantal te bufferen liters water per m2 sterk te verbeteren gebruiken de leveranciers Nophadrain en ACO steenwol in hun retentiesysteem. Een steenwol plaat die onder de substraatlaag aangebracht is kan 40 liter water per m2 kan vasthouden.
Een andere methode om water vertraagd af te voeren is met de Meander bufferlaag van Optigroen. Deze laag komt onder de substraatlaag ter vervanging van de drainagelaag. De meander bufferlaag is voorzien van een kanalen structuur die ervoor zorgt dat het regenwater minder snel weg loopt.
Er zijn overigens meerdere fabricanten, Zinco bijvoorbeeld, die de drainagelaag gebruiken om extra buffercapaciteit te realiseren. Deze drainagelagen zijn doorgaans hoger dan normaal en bevatten compartimenten waar een laagje water in kan blijven staan.
De afvoer is ook een belangrijk middel waarmee de waterstand op het dak mee beïnvloedt kan worden. Er zijn twee soorten: een statische afvoer en een dynamische afvoer. Een dynamische afvoer is een hemelwaterafvoer die handmatig of computergestuurd open gezet kan worden om het dak leeg te laten lopen. Een statische afvoer is een afvoer die zorgt voor waterberging en vertraagde afvoer van water, maar na aanbreng niet meer aangepast kan worden.
Dakwater is een buffersysteem op het dak met een statische afvoer. Dakwater maakt gebruik van een rechtopstaande pijp met op een bepaalde hoogte een smalle doorgang waardoor het water vertraagd weg loopt. Daarnaast is de Zinco Run-off Control is een statische afvoer met aan de onderzijde een, in breedte, instelbare sleuf.
Bij het Polderdak van De Dakdokters wordt gewerkt met een dynamische afvoer. Het systeem is ook opgebouwd met retentiekratten en kan aangebracht worden als basis van een groendak, daktuin of dakpark. Rondom de retentiekratten wordt een “dijk” aangebracht met daarin een sluis waarmee het waterniveau geregeld wordt. Deze sluis, de slimme dakstuw, meet en regelt het waterniveau en de afvloeiing. Het is een geautomatiseerd systeem wat op afstand bediend kan worden via een persoonlijk dashboard. Het Slimdak van Optigroen is een vergelijkbaar systeem als het Polderdak, maar dan met onderuitloop. Ook dit systeem staat in verbinding met weersatellieten en bij de voorspelling van extreme regenval reageert het systeem door 24 uur van te voren extra bergingscapaciteit beschikbaar te maken.
Onderhoud en uitvoering
Naast het onderhoud wat normaal gesproken aan daken moet gebeuren zijn er bij blauwe daken aan aantal zaken die aandacht behoeven: algengroei, mechanische onderdelen, software en vorst.
Er zijn meerdere partijen betrokken bij de aanleg van een blauw(groen)dak. De dakdekker, leveranciers, technisch adviseurs en bijvoorbeeld architecten. Dit vergt een goede samenwerking tussen de partijen. Het is als opdrachtgever mogelijk om dit proces te laten begeleiden middels het NDA Duurzaam Dak Concept. Belangrijk is om altijd te beginnen met een onafhankelijke dakinspectie.