Zoals op veel plekken in Nederland heerst ook in Den Haag krapte op de woningmarkt. En ook in Den Haag vindt vergrijzing plaats. Een flink aantal mensen woont in een woning die niet bij hen past: naar schatting 1 op de 5 mensen. Deze mismatch wil de gemeente aanpakken. Zij zet hier een doorstroommakelaar voor in, zodat meer ouderen verhuizen naar een beter passende woning en er woningen vrijkomen voor bijvoorbeeld grote gezinnen.
Gebiedsscans over de woonsituatie van ouderen
Dorien Beukema, beleidsmedewerker wonen en zorg, met speciale aandacht voor ouderenhuisvesting en doorstroming vertelt over deze keuze: "We hebben gebiedsscans gemaakt voor elk stadsdeel over de woonsituatie van ouderen. Daaruit kwam naar voren de behoefte aan individuele begeleiding en ondersteuning van ouderen bij het zoeken naar een andere woning." Van mei 2017 tot mei 2018 heeft de gemeente met de Sociale Verhuurders Haaglanden een pilot gehad met een doorstroommakelaar. Dat was een groot succes. We wilden er een vervolg aan geven maar dan met een ander accent, breder en meer gericht op het voorlichten van professionals, waarbij we ook nadrukkelijk de samenwerking met de corporaties zoeken om de doorstroming te bevorderen.
Creëren van meer bewustwording bij ouderen om eigen regie te nemen
Annegien Wartna vervult sinds september 2018 de rol van gemeentelijk doorstroommakelaar. ‘Ik ben een linking pin tussen de diverse professionals en informeer de professionals welke stappen ze kunnen nemen om ervoor te zorgen dat ouderen een goede en tijdige keuze kunnen maken. Het gaat ook om bewustwording van ouderen en professionals, zoals ouderenconsulenten over verhuismogelijkheden. Maar ook over het organiseren van begeleiding en ondersteuning bij verhuizing. Soms gaat het om schrijnende gevallen en moet ik met professionals van de Haagse corporaties actie ondernemen.’ Er is veel behoefte aan informatie onder professionals maar ook onder ouderen, merkt ze, waarbij de nadruk ligt op het creëren van meer bewustwording bij ouderen om eigen regie te nemen op hun woonsituatie.
Woning per levensfase
Annegien Wartna verzorgt presentaties op bijeenkomsten voor ouderen en professionals. Zij krijgt tijdens de bijeenkomsten vragen, zoals: ‘ik wil verhuizen maar weet niet hoe’ of ‘wat komt er allemaal bij kijken.’ Zij ziet graag dat mensen eerder, pro-actief om zich heen kijken en een prettige woning vinden, zodat ze daar met behoud van levenskwaliteit oud kunnen worden. En niet wachten tot het te laat is en ouderen op stel en sprong naar een andere woning moeten verhuizen. "Dan is de keuze namelijk beperkt. Ik hoop dat ouderen tijdig een woning zoeken die bij hun levensfase past. Dus liefst gelijkvloers, dichtbij voorzieningen met plekken voor ontmoeting. Dan kunnen ze ook veel langer zelfstandig blijven wonen en de regie houden."
Verhuisregeling is een goed verleidingsmiddel voor mensen om te verhuizen
Toch vinden veel ouderen het moeilijk de stap te wagen. De gemeente heeft een verhuisregeling gehad waarbij mensen die een grote woning in de sociale huur achterlieten een vergoeding kregen. Deze regeling zal er opnieuw komen, maar moet nog vastgesteld worden. "Dat is een goed verleidingsmiddel voor mensen om te verhuizen", zegt Dorien Beukema. Verder werkt de gemeente samen met zorgorganisaties en corporaties aan het uitbreiden van het woningaanbod.
Verzorgingshuis 2.0
"Corporatie Staedion is bezig met het realiseren van een verzorgingshuis 2.0. Ze transformeren een voormalig verzorgingshuis tot zelfstandige woningen met gemeenschappelijke voorzieningen. Daar is behoefte aan: meer woonvormen die beschutting en bescherming bieden." Wartna benadrukt dat het belangrijk is dat het fysieke en sociale domein met elkaar verbonden worden. Het gaat niet alleen om de stenen maar ook om het sociale. "Daarom informeer ik professionals uit het sociale domein over de woonvormen die er zijn."
Annegien Wartna en Dorien Beukema verzorgen tijdens het ZorgSaamWonen Congres 25 november in Rotterdam een kennissessie over ouderenhuisvesting in Den Haag en de rol van de doorstroommakelaar. Kijk voor meer informatie over deze kennissessie op https://www.zorgsaamwonencongres.nl/programma.