Verduurzaming. Circulaire economie. Energietransitie. We kunnen de krant niet openslaan en het internet niet openen zonder met deze termen geconfronteerd te worden. Alles moet ‘duurzamer’, zo ook de aanleg van een warmtenet.
Door de energietransitie komt er de komende jaren een enorme druk te staan op de aannemers in de warmtebranche. Om dit grote vraagstuk te realiseren, willen warmtebedrijven aannemers aan zich binden. Een eerste stap om dit waar te maken, is een nieuwe manier van samenwerken en een andere manier van denken – maar vooral de wil om te veranderen.
Pak je positie in de energietransitie
Voor het opzetten en realiseren van warmtenetten zijn het warmtebedrijf en de aannemer twee belangrijke spelers. In de huidige manier van ‘samenwerken’ bepaalt vooral de opdrachtgever hoe er gewerkt moet worden en wacht de aannemer op het bestek, waarna zij een prijs opmaken. Er wordt tijdens dit traject vooral veel tijd en energie besteed aan het overtuigen, controleren, aansturen en informeren van alle betrokken partijen. Wanneer er later in dit traject iets misgaat, wordt er veelal naar elkaar gewezen. Het warmtebedrijf wil als opdrachtgever graag bij alle stappen betrokken zijn en staat het liefst zelf aan de sleuf, maar dit dient gezien de toenemende vraag drastisch te veranderen. Zowel het warmtebedrijf als de aannemer zullen zich (nog meer) bewust moeten worden van het feit dat ze elkaar nodig hebben om verduurzaming tot een succes te maken.
Warmtebedrijf Ennatuurlijk is zich hier ook van bewust. “Ook bij Ennatuurlijk houden we op dit moment graag de controle. De voortgang van de energietransitie zorgt ervoor dat we flink op moeten schalen, waardoor we als gelijkwaardige partners moeten samenwerken en op elkaar moeten vertrouwen”, vertelt Patrick Scholten, Manager Realisatie bij Ennatuurlijk.
Samen slagen
De toenemende vraag, maar ook de snelheid waarmee het realiseren van warmtenetten opgezet en gerealiseerd dienen te worden, vereisen structureel een andere aanpak. De partijen dienen een gelijkwaardige rol in het project te vervullen, waarin elke partij zijn eigen expertise en waarde inbrengt.
Dit wordt niet van de ene op de andere dag gerealiseerd; ook kleine stappen dragen bij aan het grotere geheel. Een belangrijke stap is om de aannemer in een eerder stadium bij het project te betrekken en indien mogelijk de aannemer te faciliteren, ondersteunen en aanmoedigen in het duurzaam bouwen. Op die manier wordt veel duidelijker waar de behoeften liggen van de opdrachtgever en kan de aannemer op zijn beurt meebewegen op basis van de vraag en anticiperen op de toekomst, zoals het wijzen op de vele mogelijkheden op het gebied van verduurzaming. Hierdoor wordt het gehele traject veel transparanter en daardoor ook flexibeler.
Werken aan vertrouwen
Op deze manier is het veel meer een samenwerking gebaseerd op vertrouwen, dan individuele partijen die betrokken zijn bij een groot project. 80 procent draait om samenwerken en 20 procent gaat over de inhoud. Samenwerking en dynamiek tussen medewerkers en externe partijen is van essentieel belang om projecten succesvol uit te kunnen voeren. Daarnaast is de nieuwe manier van samenwerken leuker en goedkoper. Het werk zelf is al uitdagend genoeg, dit kunnen we beter aan wanneer we in vertrouwen samenwerken en elkaars kwaliteiten benutten!
Hoe zorg je dan dat partijen vertrouwen in elkaar krijgen? Volgens Scholten is openheid een belangrijk element: “Open zijn naar elkaar, ook over verantwoordelijkheden maar ook zeker de kwetsbaarheden bespreken voor, tijdens en na een dergelijk traject. Niet meer ‘u roept, wij draaien’ maar samen keuzes maken, afstemmen en de schouders eronder zetten. In het voortraject stel je dus gezamenlijk de voorwaarden van de samenwerking op. Zaken die aan bod komen zijn bijvoorbeeld: hoe willen we samenwerken, waar liggen de risico’s, welke rol pak je op en welke verantwoordelijkheden horen daarbij.”
Het ultieme doel is een volledig geïntegreerd team, van zowel het warmtebedrijf als de aannemer, dat effectief en efficiënt samenwerkt. Door een pilot te draaien waarin zowel projectmanagers, engineers als inkopers betrokken zijn, creëer je draagvlak en betrokkenheid. “We hebben nog een lange weg te gaan, maar ook op dit vlak worden grote stappen gezet. We dienen immers samen een bijdrage te leveren aan een duurzamer Nederland en hoe kan dat beter dan door onze krachten te bundelen”, aldus Scholten.
*Momenteel is Warmtebedrijf Ennatuurlijk in samenwerking met Aannemersbedrijf Siers en PRO6 managers een demo-project gestart waar deze nieuwe manier van samenwerken direct in de praktijk wordt toegepast.