Creatieve verbeelding van de potentie van biobased materialen

Een opvallende sessie tijdens het Duurzaam Gebouwd Congres op donderdag 1 juli was weggelegd voor Biobased Creations. Ontdek ook de potentie van biobased materialen als hennep, zeewier en stampleem met The Exploded View Beyond Building.

De bezoekers van deze presentatie kregen een creatieve uitvergroting te zien van wat er met biobased materialen in een circulaire economie mogelijk is. Het kunstzinnige ontwerp van Biobased Creations is onderdeel van een expositie, waar je een uit elkaar getrokken huis ziet. Biobased Creations wil de mensen zo, via storytelling en verbeelding, de diverse toepassingen van materialen laten ontdekken en aldus bijdragen aan een versnelling van de biobased economie.

Diana van Bokhoven, projectleider van Biobased Creations, legde uit dat er, om circulair te kunnen bouwen, te weinig fossiele grondstoffen voorradig zijn. “Daarom heb je sowieso andere materialen nodig om een miljoen woning te kunnen realiseren. Woningen die bovendien ook bijdragen aan maatschappelijke kwesties als gezondheid, biodiversiteit en klimaatadaptatie.”

Design perspectief

“Wat we met de Exploded View eigenlijk proberen te doen, is het bieden van nieuwe perspectieven voor het realiseren van de bouwopgave die we met elkaar hebben. En misschien ook wel voor het realiseren van de renovatie-opgave, krijg ik elke keer van corporaties te horen. Wij doen dat heel erg vanuit het design perspectief door het creëren van installaties voor exposities en het geven van lezingen. Zo ontdek je echt welke kracht en mogelijkheden biobased materialen bieden.”

De creaties waar Bokhoven op doelt, worden zelfs op een schaal van 1-op-1 gebouwd (foto rechts). “Voor de bouw- en de architectuursector was dat laatste, met onze poëtische beeldtaal, misschien wel een brug te ver”, vervolgt Van Bokhoven. “Daarom zijn we teruggegaan naar een beeldtaal die dichterbij de gebouwde omgeving komt. Naar een beeldtaal zoals een kleuter een huis tekent. Om in ieder geval daar geen discussies over te hebben en de gesprekken vooral te laten gaan over de materialen en de technieken die we hebben gebruikt.”

En dus kwam er een vereenvoudigde versie, The Exploded View Methods & Materials (foto boven), met een breed palet aan biobased materialen en circulaire methodieken. Van Bokhoven: “Materialen die op dit moment op de markt zijn en die morgen of overmorgen op de markt komen. Zo trekken we de aandacht en kun je het verhaal vertellen dat biobased materialen ook om andere ketens vragen.”

Systeemverandering

In de expositie ontdek je welke mogelijkheden en voor- en nadelen de biobased materialen hebben en ook welke dingen nog onbekend zijn. Met de oproep om mee te denken. Een volgende stap wordt dan serieuze opschaling, aldus Van Bokhoven. “Wat is daar voor nodig en wat vraagt de markt daar voor? Wij merken daarbij ook dat er een serieuze systeemverandering nodig is. Omdat je met heel andere ketens te maken gaat krijgen. Die twee basisprincipes, opschaling en systeemverandering, zullen ten grondslag liggen aan onze volgende installatie, die we nu aan het bouwen zijn.”

The Exploded View Beyond Building zal in oktober te zien tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven en daarna in april 2022 tijdens de Floriade in Almere. Daar wil Van Bokhoven een weergave tonen van de diversiteit van biobased materialen, zodat mensen die kunnen voelen, ervaren en zelfs ruiken. Met materialen vanuit verschillende grondstofstromen, zoals vezelplaten van zeewier, gevels van stampleem, Aquatecture-panelen, mycelium isolatiemateriaal, bioreceptief beton, wanden van kurk en verder ook biobased plastics en hennep.

“Onze constructies”, aldus Van Bokhoven “zijn verder gebaseerd op het idee dat ze modulair en losmaakbaar moeten worden gebouwd. Daarvoor wordt een hele constructie in een computer gezet, waarna die door robots helemaal wordt gefreesd en op de plek zelf in elkaar wordt gezet.”

Herwaardering

Ten slotte hield Van Bokhoven een pleidooi voor meer aandacht voor:

Van Bokhoven: “Nu is het bouwen nog heel erg gebaseerd op monetaire systemen. Als je een gezonder huis maakt, dat bijdraagt aan de biodiversiteit, moet je dan ook niet op een andere manier naar die waarden gaan kijken?”

Met de installaties van Biobased Creations laten biobased materialen een nieuwe esthetiek zien en kunnen gebouwen een nieuwe identiteit krijgen. The Exploded View Beyond Building wordt op dit moment ontwikkeld voor de Dutch Design Week vanaf 16 oktober in Eindhoven.
Een onderdeel van deze tentoonstelling, The Exploded View Materials & Methods, is vanaf 10 juli te vinden in de expositie Design by Nature in Museum de Fundatie (Zwolle, t/m begin oktober).
Meer informatie vind je op theexplodedview.com.

Deel dit artikel

permalink