Een Europese primeur: een Utrechts samenwerkingsverband van onder andere corporaties, bedrijven en kennisinstellingen gaat aan de slag met de seriematige verduurzaming van hoogbouwflat woningen naar energieleverende woningen. Het Inside Out-consortium leverde in 2021 de eerste energieleverende flat op en dankzij een Europese ARV-subsidie gaat het samenwerkingsverband nu door met het duurzaam renoveren van 500 – 1.000 woningen.
Met nog ongeveer 8 miljoen woningen die een verduurzamingsslag moeten maken is het van levensbelang dat de bouw- en vastgoedsector experimenteert, innoveert en geleerde lessen en kennis deelt. Hoe belangrijk het is om ervaring op te doen in het verduurzamen van hoogbouw, is ondertussen duidelijk: daar loopt de sector nog vaak tegen uitdagingen. Dat terwijl ook dit vastgoedtype van het gas af kan en energie kan leveren in plaats van verbruiken. Het consortium Inside Out bewijst dat, een samenwerkingsverband dat op innovatieve manier aan de versnelling van verduurzaming werkt. We spreken Paul Das van Inside Out en Orin Tijsse Klasen en Guus Mulder van TKI Urban Energy over de activiteiten tot dusver en de toekomst.
Klaar voor 2050?
De kennis die uit het project voortvloeit is vitaal om de duizenden Nederlandse flats te verduurzamen. “Woningcorporaties en gemeenten weten dat ze een flinke verduurzamingsopgave voor zich hebben en willen slim en snel de energietransitie ingaan”, geeft Das aan. “Wil je klaar zijn voor 2050, dan moet je schil up-to-date zijn en je installatietechnische infrastructuur invulling geven aan de komende decennia. We zien dat er vooral actie wordt ondernomen op het wettelijk minimale en dat de verduurzaming vooruit wordt geschoven. Wij willen met Inside Out bewijzen dat de bouw- en vastgoedsector ook direct kan voldoen aan de doelstellingen voor 2050, ook voor een vastgoedtype als hoogbouw, dat specifieke uitdagingen kent.”
Snel en zonder overlast renoveren
In het consortium is een grote diversiteit aan partijen opgenomen, zowel bedrijven als kennisinstellingen, waaronder Bos Installatiewerken, Utrecht Sustainable Institute, Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht & Bo-Ex. De partijen bogen zich over mogelijke oplossingen om hoogbouw snel en zonder overlast ingrijpend te renoveren en dit seriematig en kostenverlagend te doen. “Het consortium werkte vier jaar lang aan pilotprojecten en uiteindelijk het demonstratieproject, mede dankzij een subsidie”, vertelt Mulder. “De kennis vanuit verschillende disciplines werd bij elkaar gebracht en getoetst bij experts.”
In totaal leverden 3 verschillende subsidies een bijdrage aan het mogelijk maken van het ontwikkelen van de concepten en het realiseren van het demonstratieproject. “Die subsidies zijn essentieel om vertrouwen te kweken bij de verschillende partners en natuurlijk om kosten te dekken”, gaat Tijsse Klasen verder. “Op deze manier komen oplossingen tot wasdom en blijven er zo min mogelijk ideeën liggen. Daarnaast geeft het werken met subsidies structuur en helpt het innovatieve personen en partijen om op één lijn te komen.” De subsidie heeft dan wel een gedeelte van het risico weggenomen om te investeren en te ontwikkelen, toch is er lef nodig om de verandering in te zetten. “De samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen is erg goed bevallen en iedereen heeft de moed gehad om tijd en energie te investeren”, aldus Das. “De subsidies hebben er mede toe geleid dat het consortium groeide en zich maximaal kon inzetten om verschillende oplossingen uit te denken en een proefproject mogelijk te maken. Uiteindelijk kwamen er 8 deeloplossingen uit die we als geheel hebben toegepast bij een hoogbouwflat met 58 huurwoningen in Overvecht.” Het totaalconcept werd beoordeeld als meest veelbelovend voor opschaling binnen het ARV-project door de Europese Commissie.
Je leest het volledige artikel in het digitale magazine dat begin mei verschijnt over Energietransitie.
Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: TKI Urban Energy