Bijna 100 geïnteresseerden verschenen dinsdagochtend 8 april in Bodegraven, waar in DWA’s hoofdkantoor ‘Thermo-Staete’ de Duurzame Energie-editie plaatsvond van Duurzaam Gebouwd op Locatie.
Een treffende locatie, zo opent dagvoorzitter en Duurzaam Gebouwd-directeur Wietse Walinga de dag. “Niet voor niets was dit pand het meest duurzame gebouw van Nederland tussen 2000 en 2008. Dat dit inmiddels niet meer het geval is, is mede aan DWA zelf te danken: dit bedrijf heeft er namelijk zelf voor gezorgd dat in Nederland tegenwoordig veel meer duurzamere gebouwen staan.”
Een betere introductie kan DWA-algemeen directeur Jaap Dijkgraaf zich niet wensen. Hij introduceert zijn bedrijf kort, waarna hij voornamelijk spreekt over restwarmte. “Eigenlijk een vreemd woord. Ik noem het liever groene warmte, want we kunnen het nog steeds goed gebruiken. Net als energetische input als geothermie, wind, zon, biogas en waterstof. Op gebouwniveau zijn dat allemaal onderdelen van duurzame energie.”
Warmtewet
Daarna begint Michel Chatelin zijn presentatie met een kritische knipoog. “Dit mag een duurzaam gebouw zijn, maar ik kon nergens een oplaadpaal voor mijn elektrische auto vinden.” Als partner bij advocatenkantoor Eversheds kent hij de warmtewet, waarvan de nieuwste editie dit jaar in werking is getreden, als geen ander. Chatelin is namelijk medeauteur van het boek ‘Warmtewet – wet, regelgeving en toelichting’, waarover we eerder hebben bericht. “In tegenstelling tot de vorige editie zijn onder meer het sanctiestelsel en het tariefstelsel aangepast. Daarnaast is de noodvoorziening aangescherpt en hebben verhuurder en eigenaar een ontheffing van de vergunningsplicht.”
Michel Chatelin.
Volgens Chatelin maakt juist de diversiteit van warmtenetten en spelers de regulering en toepassing van deze wet complex. “Over het algemeen geldt dat iedereen tegen betaalbare prijzen over warmte moet beschikken”, vertelt hij. “Hierbij geldt als definitie: warm water of tapwater bestemd voor ruimteverwarming, sanitaire doeleinden en huishoudelijk gebruik. Maar slechts 8% van de Nederlandse huishoudens is aangesloten op een warmtenet. Naar schatting bestaan er 8.000 warmteleveranciers, waarvan 40 tot 50 een vergunning heeft.”
Vergunning of niet, de zorgvuldigheidsnormen gelden voor alle leveranciers. Zo zijn VvE’s niet vergunningplichtig, maar zijn ze wel leverancier onder de warmtewet. “Onder die normen vallen onder meer een betrouwbare levering, goede kwaliteit van dienstverlening en redelijke prijzen en voorwaarden.” Overigens krijgen kleinverbruikers bescherming op het tarief, leveringszekerheid, transparantie in dienstverlening en onafhankelijk toezicht. “Een kleinverbruiker heeft een aansluiting van maximaal 100 kilowatt”, legt hij uit. “Grootverbruikers moeten voor zichzelf zorgen.”
Open en slim energienet
Henry Staal, coördinator duurzame energie bij de gemeente Zaanstad, betreedt daarna het fictieve podium. Samen met DWA, in de persoon van manager / senior adviseur Lambert den Dekker die ook een deel van de presentatie voor zijn rekening neemt, heeft hij bijgedragen aan een samenwerkingsverband voor een open en slim energienet ten behoeve van zijn gemeente. “Daar kwamen we toe omdat we in het kader van onze klimaatdoelstellingen ons realiseerden dat het gebruik van restwarmte in de gebouwde omgeving hierin een grote stap voorwaarts is. Als gemeente hebben we hierin het voortouw genomen.”
Lambert den Dekker en Henry Staal (rechts).
In dit open en slim energienet worden elektriciteit en (rest)warmte gekoppeld. Het is een gezamenlijk project van bedrijven, zorginstellingen, woningcorporaties, investeerders en verbindende partijen. Vanuit de (semi-)overheid gaat het om de gemeente Zaanstad en provincie Noord-Holland. “We willen hiermee in het te realiseren open en slim energienet naast restwarmte ook stroomoverschotten opslaan”, legt Staal uit. “Het warmtenet kan als buffer dienen voor het elektriciteitsnet en variaties in prijs, productie en gebruik van elektriciteit efficiënt benutten. Met een tijdelijk elektriciteitsoverschot kan goedkope warmte worden geproduceerd. Een slimme koppeling van warmte en elektriciteit kan zo leiden tot grote synergievoordelen. Duitsland en Denemarkten, beide koploper op het gebied van duurzame energie, ontdekken nu deze grote voordelen. WIj willen ons hierop voorbereiden.”
De gemeente Zaanstad heeft samen met de provincie Noord-Holland het Servicepunt Duurzame Energie ("powered by DWA) de opdracht gegeven om allereerst inzicht te krijgen in de businesscases. “Voor woningcorporaties betekent het open en slim energienet een slimme en kosteneffectieve oplossing om toch aan duurzaamheid te kunnen werken in tijden waarin beperkte middelen beschikbaar zijn.” Volgens hem blijft dit initiatief overigens niet beperkt tot de gemeente Zaanstad. “We krijgen hulp van de provincie Noord-Holland en kunnen het dus ook breder trekken. Kleiner overigens ook.” Den Dekker ervaarde de werkwijze als erg prettig. “Dankzij deze samenwerking was het goed mogelijk om op een constructieve en transparante wijze met alle partijen de businesscases uit te werken.”
Afgelopen jaar tijdens de Dag van de Duurzaamheid tekenden op 10 oktober 2013 22 partijen de samenwerkingsovereenkomst tot een ‘open en slim energienet Zaanstad’. “Met deze naam geven we aan dat restwarmte en met rest-elektriciteit geproduceerde warmte op het open energienet gezet kan worden”, legt Den Dekker uit.
Drie activiteiten
Dit jaar verkennen de gemeente Zaanstad en DWA de mogelijkheid tot gezamenlijke inkoop van elektriciteit en gas. “Daarnaast willen we een gezamenlijk visie uitwerken voor een gemeentebreed net”, vertelt Staal. “Als derde activiteit”, vult Den Dekker aan, “willen we warmte produceren met tijdelijke overschotten, te veel ingekochte of te veel geproduceerde elektriciteit.”
De komende tijd wordt gewerkt aan de verdere uitwerking van de businesscase van het totale net. De wens is om eind 2015/begin 2016 de eerste warmte te leveren.
Duurzaam Gebouwd Op Locatie
Heeft u deze bijeenkomst gemist en wilt u graag een volgende sessie van Duurzaam Gebouwd op Locatie bezoeken? Schrijf u dan zo snel mogelijk in voor een van onze volgende bijeenkomsten. Deelname is kosteloos.
Terugkoppeling-pagina
Op de terugkoppeling-pagina van Duurzaam Gebouwd Op Locatie: Duurzame Energie zijn links te vinden naar onder andere een fotoverslag en de factsheet van het evenement.