De circulaire economie is haalbaar!

Auteur: Benno Nijenhuis

Sinds een jaar wordt in onze gemeente het plastic afval separaat ingezameld. Nooit geweten dat wij zo’n berg aan plastic verpakkingsmateriaal produceren.Nu is het recyclen van plastic een vorm van downcycling, door de diversiteit van het afval kan het haast niet meer de zuiverheid aannemen van de oorspronkelijke grondstof. Het is een beetje afhankelijk van wie je het vraagt, maar zo'n 70% van het ingezamelde plastic afval verdwijnt gewoon in de verbrandingsoven. Naar blijkt zitten er te veel verschillende soorten plastics bij elkaar!

Maar wat zou het toch ideaal zijn als wij die schifting wel kunnen maken, dat we dit plastic weer kunnen “omvormen” naar de grondstoffen waaruit ze oorspronkelijk gemaakt zijn: de ultieme vorm van Cradle to Cradle.

Dan is het woord toch maar gevallen "Cradle to Cradle", weet u wat deze inhoudt? Wanneer 'mogen' wij dit begrip gebruiken en wanneer geeft het juist die onderscheidende 'touch' aan onze producten?

Proef de duurzaamheid

Maar net als met zo veel andere duurzaamheidsbegrippen is ook Cradle to Cradle langzamerhand een containerbegrip aan het worden. Te veel ondernemingen maken er maar al te graag misbruik van. In theorie is de claim dan vaak wel terecht, maar praktisch worden deze niet of onvoldoende ondersteund. Duurzaamheid moet je ondervinden, je moet het “proeven”. Mijns inziens kan dit enkel en alleen als je direct in contact treedt met de producent. Alleen dan zal je ondervinden of een claim of certificering ook daadwerkelijk geleefd wordt.

(Te) traditioneel

Binnen de B&U zijn wij in Nederland vrij traditioneel, volgens mij hebben wij dit zelf niet altijd in de gaten. Natuurlijk realiseren wij de mooiste gebouwen, bouwen we binnen een paar dagen een woning, huisvesten we de beste architecten en lopen wij over van commissies, vakgroepen en samenwerkingsverbanden. Allemaal met zeer goede bedoelingen, maar uiteindelijk “hieven wij het glas, deden een plas en alles bleef zoals het was”.

We opereren nog steeds vanuit de lineaire gedachte waarin de prijs en daarmee ook de uitvoerende partijen bepalend zijn. De meeste projecten of projectonderdelen worden nog steeds op prijs vergeven en niet op basis van bijvoorbeeld een visie als 'Total Cost of Ownership'.

Circulair bouwen

De bouwkolom moet veel meer de kennis van de producent gaan omarmen. Degene die aan het begin van de keten staan zijn het meest flexibel en kunnen het beste schakelen. Wij producenten hebben de R&D in huis en kunnen met de vraag vanuit de markt iets ondernemen. Maar hoe kan het toch zijn dat degene die een project financiert en degene die de bouwproducten produceert niet bij elkaar aan tafel zitten. En dat de bouwer, de tussenliggende schakel, de regie in handen krijgt.

Mijns inziens ligt de oplossing binnen de circulaire economie ook in een bepaalde vorm van Circulair Bouwen. Wij geven onze producten 'in bruikleen', om ze naar jaren van gebruik weer terug te halen en deze in te zetten als grondstof. Dus niet in hergebruik, maar daadwerkelijk via Upcycling omwerken naar een basis grondstof. De uiterste vorm van Cradle to Cradle, waarbij wij als producent onze eigen grondstofvoorraad naar de toekomst creëren. Een zekere vorm van operational lease.

Nieuw businessmodel

Deze vorm heeft enkel zin als er een lange termijn visie ter grondslag ligt. Ten eerste verdeelt het zo de kosten over een langere periode, waarmee een interessant business model gecreëerd wordt. Daarnaast kunnen bestaande upcycle technieken technisch verbeterd en kosteffectief doorontwikkeld worden en als laatste geeft het ook de ruimte voor een mindset change. 

Helemaal geen verkeerde gedachte, kijk maar naar de markt voor zonnepanelen. Tot voor enkele jaren waren er subsidies nodig om de stroomwinst uit zonne-energie interessant te maken, nu is het winnen van zonne-energie bijna voordeliger dan het oppompen van olie en gaan ook de golfstaten dit inzien. Allemaal voortschrijdend inzicht vanuit die markt. Ik heb het nog even nagekeken, maar in maart 2009 kondigde Shell toch echt aan te stoppen met investeringen in o.a. zonne-energie en de focus in duurzame energie te verleggen naar biobrandstoffen. 

Vaak blijkt een vorm van subsidiëring de motor te zijn geweest voor een toekomstig zelfstandig business model. Wij als producenten moeten de overheid en gebouweigenaren stimuleren om dit model los te laten op de circulaire economie en met name op Circulair Bouwen. Bedrijven die echt aantonen dat het haalbaar is hebben een ondersteunend in de verdere doorontwikkeling een belangrijke rol. Als Carlisle Construction Materials vervullen wij graag deze rol.