'1 miljard investeren in bestaand vastgoed'

Auteur: Martin Dubbeling

zei Mark Schipper terloops op de kick off van de Roadshow Duurzame Stedenbouw. Dat is een van de voorwaarden om de gemeente Deventer in 2030 CO₂-neutraal te maken.

Mark Schipper is projectleider bij de gemeente Deventer voor de toekomstige woonwijk Steenbrugge. Het is de bedoeling dat Steenbrugge, een nieuw te ontwikkelen Sallands dorp omringd door nieuwe Sallandse buurtschappen en Sallandse lintbebouwing, klimaatneutraal wordt gebouwd. Zo zijn er meer ambities. Het groen in de wijk moet zo goed zijn ontwikkeld dat de Eekhoorn een van de vaste bewoners van Steenbugge zal zijn.  

Een biogascentrale in combinatie met de opslag van warmte en koude in de bodem, onderdeel van het Deventer Duurzame Energiebedrijf, zal de toekomstige woonwijk van energie voorzien. Steenbrugge is een van de dertien excellente gebieden in Nederland. Dit zijn innovatieve nieuwbouwprojecten waar energiezuinige bouwmethoden op grote schaal worden toegepast. Innovatie op het gebied van duurzame energievoorziening loopt als een rode draad door nagenoeg alle vernieuwende en spraakmakende projecten heen, net zoals de scherpe blik op bodem en ondergrond.

Integrale kwaliteit
Bij de ontwikkeling van Steenbrugge gaat het om het scheppen van een inspirerend kader waarin sociale, ecologische en functionele duurzaamheid en beeldkwaliteit een sluitend verhaal vormen. Dit is prachtig, maar het streven naar integrale kwaliteit houdt in dat je slimme en onderling samenhangende keuzes moet maken. 

Dat is niet alleen in Steenbrugge gebeurd, maar ook in de andere voorbeelden die tijdens de Roadshow zijn gepresenteerd. Limos, Dobbelman en de DRU-fabriek zijn voorbeeldprojecten waarin onderscheidende keuzes zijn gemaakt. Kwaliteit staat voorop, als het maar aan ten goede komt aan de hele buurt of het hele dorp.

Ingrid van de Vossenberg, stedenbouwkundige bij de gemeente Nijmegen, draaide er niet om heen. Het energievraagstuk had geen rol van betekenis gespeeld in de herontwikkeling van noch Dobbelman, de voormalige zeepfabriek, noch Limos, het voormalige kazerneterrein. Keuzes maken hoort nou eenmaal bij het vak. Desalniettemin zijn het toonbeelden van duurzame stedelijke herontwikkeling waar de bewoners, sociale netwerken, het stedelijk weefsel en stedelijk groen centraal staan en waar de auto uit het straatbeeld is weggewerkt.

Identiteit
Bij de presentaties van Dobbelman, Limos en de DRU-fabriek is veel stilgestaan bij het planproces, de communicatie en het serieus nemen van de waardevolle bijdragen die burgers, omwonenden en ondernemers kunnen leveren. Identiteit, herkenbaarheid en monumentaal erfgoed zijn overigens dragers in opvallend veel duurzame en compacte plannen. Of het nou de herontwikkeling is van de DRU-fabriek in het Achterhoekse Ulft, Limos, Dobbelman, het DWL-terrein in Amsterdam of het Enka-terrein in Ede, het respecteren van de wortels van het verleden is een belangrijke inspiratiebron voor de toekomst. 

De praktijk werd afgewisseld met het vergezicht van The Next Step. Landschapsarchitect Wouter Schik bij Arcadis, een van de auteurs van het voorbeeldenboek Duurzame Stedenbouw, stelde dat de vakgebieden ruimtelijke ordening, stedenbouw en landschapsarchitectuur zich opnieuw zouden moeten uitvinden om de opgaven van de toekomst het hoofd te bieden. De beoefenaars van deze vakgebieden zouden meer dan ooit open moeten staan voor nieuwe kennis, kunde en vaardigheden. Het zouden niet alleen praktische regelaars of visionaire scheppers en ontwerpers moeten zijn, maar zij moeten zich vooral verdiepen in energiesystemen, kringlopen en veranderkunde.

Kennisdelen
Volgens Huib Haccou, lector Duurzame Leefomgeving aan de Saxion Hogeschool in Deventer, voorziet de door studenten drukbezochte kick-off van de Roadshow in de grote behoefte om kennis te delen en om de beroepspraktijk en het hoger onderwijs met elkaar in contact te brengen.

De Roadshow werd dan ook afgesloten met een werklunch waarin de studenten en professionals, alles bijelkaar zo'n 60 mannen en vrouwen, elkaar informeerden over de mogelijkheden om stage te lopen of om afstudeeropdrachten uit te voeren.

Vervolg
De Roadshow krijgt zeker een vervolg op andere onderwijsinstellingen, mogelijk in Rotterdam, Amsterdam, Groningen en wellicht ook in Leuven en Gent. De kick-off van de Roadshow is mede georganiseerd en mede mogelijk gemaakt door Nirov, CURnet, Leertafels, de Saxion Hogeschool en de BNSP+NVTL Werkgroep Duurzame Stedelijke Ontwikkeling. 

De volgende etappes van de Roadshow worden aangekondigd via Duurzaam Gebouwd, hèt kennisnetwerk over duurzaam bouwen.