Bouwen op lucht

Auteur: Harold Brocken

Lucht is in veel opzichten een item in het bouwen. Licht en lucht in architectuur, luchtverversing en het huidige luchtdicht bouwen als technische specs; en wat te denken van luchtbehandeling en installatietechniek?! Bouwen op lucht is helaas minder concreet en in figuurlijke zin datgene wat bouwbedrijven nu parten speelt.

Er zijn veel goede initiatieven voor een andere manier van bouwen, maar het vooruitzicht op een nieuwe solide business-case ontbreekt. Er is wat dat aangaat nauwelijks of geen vaste grond onder de voeten om nieuwe initiatieven te funderen.

Energiebeleid in de bezemwagen
Het energiebeleid in Nederland zwabbert al jaren. De aanpak is niet consistent en wij zitten daardoor Europees in de bezemwagen. Vanuit mijn werk ben ik actief in enkele werkgroepen (NL, BE en EU) die ins en outs voor gevelsystemen beoordelen. Energiebesparing is daarin al jaren ‘priority item’. Op het gebied van milieu stelt Nederland de hoogste eisen aan bouwproducten, maar in het stimuleren van energetische renovatie voor bestaande gebouwen staan we – tot ongeloof van Europese techneut collega’s – achteraan en vooralsnog zonder visie.

Is dat nou duurzaam? Ik dacht het niet. De overheid jaagt bouwfabrikanten op kosten vanwege de strengste milieueisen en laat ze in de kou staan om een nieuwe gezonde afzetmarkt te creëren. Dat is wellicht bot gezegd, maar wel de actualiteit zoals ik die zie. En wie moet er uiteindelijk e(in)noveren?

Haat-liefde met Stef Blok
Klagen heeft geen zin en ik kijk graag naar kansen. Energetische opwaardering van de woningvoorraad is en blijft de belangrijkste marktkans in de bouwsector. Technische mogelijkheden om dat te doen zijn talrijk. De betaalbaarheid dan wel het terugverdienmodel moet daarvoor realistischer worden. Onze minister Stef Blok is verguisd vanwege het doorvoeren van huurverhogingen. Aan de andere kant worden wel schoorvoetend deuren geopend naar betaalbaarheid en beter rendement uit duurzame woningen. Zo zit er steeds meer rek in de fiscale verrekening voor de opbrengst van zonnepanelen en onderhandelt de SER onder andere over verlaging van het woningforfait voor zuinige woningen. Als dat doorgaat ontstaat een belastingvoordeel voor particulieren en ondernemers die investeren. En dat is juist wat we nodig hebben!

Ik las ook dat Stef Blok 13 juni jongstleden een afspraak had met Günther Oettinger, de EU commissaris voor Energie. Dat lijkt in eerste instantie niet zo baanbrekend. Maar wetend dat er in het recente verleden (te) weinig afstemming was tussen het EU beleid en dat van Nederland, geeft het mij in ieder geval hoop dat men nu ook in Nederland op regeringsniveau zoekt naar slagkracht.

Hoop op SER-akkoord
Eén dezer dagen (op zijn vroegst 12 juli aanstaande, red.) wordt het nieuwe nationale energieakkoord van de SER verwacht. Wat daar in staat is nog ongewis en onzeker. Durft de overheid met de billen bloot? Meer ruimte voor decentrale energie (zonnepanelen en windmolens fiscaal aantrekkelijker) geeft mogelijk veel vaart en is daarmee een serieuze aantasting voor inkomsten uit de energiebelasting. Dat zelfde geldt voor de koppeling tussen het woningforfait en energielabel (eigenaren van zuinige huizen mogen een lager bedrag aan woningforfait optellen bij hun inkomsten). Deze maatregel tast zodoende de inkomstenbelasting aan.

Naar mijn idee is dit soort maatregelen een must voor de woningmarkt en een must voor de bouwsector. Nieuwe bedrijfsplannen maken en initiatieven nemen op basis van een markt met consistente pijlers. Als het energieakkoord blijk geeft van visie en durf, dan geeft dat vertrouwen om te investeren. Niet meer bouwen op lucht, maar weten waar we op staan!

Kortom… in verwachting van het nieuwe energieakkoord.

Tekst: Harold Brocken