Auteur: Jan-Maarten Elias
Hoe lang praten we al niet over prestatiecontracten? En dat dit een belangrijk middel is om onze klimaat- en duurzaamheidsdoelstellingen te halen binnen de gebouwde omgeving? PPS-contracten, energieprestatiecontracten, klimaatcontracten, nul-op-de-metercontracten. Kunnen we het in plaats van over prestatiecontracten eigenlijk niet beter over ‘samenwerkingscontracten’ hebben?
Met een prestatiecontract wil je dat bepaalde KPI’s (kritieke prestatieindicatoren) daadwerkelijk worden gegarandeerd, zowel door de opdrachtgever als door de opdrachtnemer. Het dient om het maximale uit beide partijen te halen. En het heeft een langjarig en evenwichtig karakter. De gezamenlijke doelstelling en de mogelijke (extra) verdiensten bij het halen van de prestaties voor beide partijen zijn benoemd. De risico’s voor de opdrachtgever en opdrachtnemer staan in een aparte bijlage, evenals de beheersmaatregelen.
Aangezien de omgeving rondom een prestatiecontract continu verandert, beweegt het contract mee. Bij een goed prestatiecontract ontstaat er regelmatig een allonge – een aanvullende clausule – waarin aangepaste afspraken worden vastgelegd. En als de samenwerking goed verloopt, is er ruimte om een gezamenlijke ambitie vast te stellen en de lat steeds hoger te leggen.
De kern is dus samenwerken en meebewegen: een menselijke maat. Maar het blijkt dat deze menselijke maat in prestatiecontracten bijna nooit wordt beschreven. Hoe ga je met elkaar om? Hoe structureer je de samenwerking? Wat is het gezamenlijke doel? Wat is het standaard profi el van elkaars organisatie? Wie praat met wie? Wat is je werkwijze? Hoe vaak zit je bij elkaar? Wat voor persoon past het beste bij dit contract? Hoe laat je zien dat je het maximale eruit haalt om de prestaties te halen? Durf je elkaar aan te spreken als iets niet goed gaat? Ik gebruik daarom liever een samenwerkingscontract.
Wil je als opdrachtgever of opdrachtnemer met een samenwerkingscontract werken, dan moet je bereid zijn om over je eigen schaduw heen te stappen. Langjarig denken en doen vanuit het gezamenlijk belang in plaats van het eigen belang. En met elkaar in gesprek gaan over de risico’s, de upsides en de downsides en gezamenlijk keuzes maken. Een samenwerkingscontract gaat dus over mensen, de KPI’s komen op de tweede plaats. Immers, als je goed samenwerkt
worden de KPI’s vanzelf gehaald. Door een prestatiecontract als een samenwerkingscontract te zien, kom je tot een mindset met potentie. Potentie voor meer plezier in je werk, potentie voor persoonlijke groei en potentie om daadwerkelijk impact te kunnen maken voor de gebruikers en voor het milieu. En dat levert veel positieve energie op, weet ik uit ervaring!
Deze expertblog is ook verschenen als voorwoord in de nieuwe editie van Duurzaam Gebouwd Magazine, die deze week verschijnt. Nieuwsgierig naar de complete uitgave? Kijk dan op DuurzaamGebouwd.nl/Duurzaam-Gebouwd-Magazine.