Ik heb al eens eerder over hem geschreven; Bart Bossink, hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij was degene die mij een van de vele puzzelstukken aanreikte om enige beweging te krijgen in het thema innovatie binnen de bouwsector. Bart is wetenschapper en altijd druk met onderwijs en onderzoek. Helaas te weinig tijd om buiten de muren van de universiteit duiding te geven aan routes die kunnen leiden tot echte innovatie. Daar is nu verandering in gekomen. Bart heeft namelijk een boek geschreven in het genre: managementboek, met als titel “Regie over Innovatie”. Leesbaar voor iedereen en een aanrader voor mensen die sturing willen geven aan innovatietrajecten binnen hun bedrijf. Innovatie kun je namelijk plannen, organiseren en regisseren.
Innovatie is een begrip dat niet zo heel makkelijk is te duiden. Er zijn vele vormen van innovatie die Bart allemaal de revue laat passeren. Iets mag volgens Bart pas een innovatie genoemd worden na een geslaagde marktintroductie. En dan is de complexiteit van een innovatie plotseling verveelvoudigd ten opzichte van een uitvinding of een idee dat in de volksmond ook al (te) snel wordt betiteld als innovatie.
Succesvol innoveren betekent dat je het hele speelveld waarbinnen je propositie ontwikkeld wordt en waarbinnen die een plek moet gaan krijgen, gaat kennen en regisseren. Je weet welke mensen binnen je eigen organisatie de rollen op moeten pakken die leiden tot nieuwe creatieve ideeën. Je weet ook dat zonder mensen met ondernemerskwaliteiten die ideeën nooit tot wasdom komen. Die ondernemende mensen kunnen echter weer niet zonder de doeners, de mensen die ideeën uitwerken en realiseren. Dit niveau noemt Bart het ideatie-niveau.
Drie organisatievormen
Ideeën zijn leuk maar de meeste komen niet tot wasdom of worden ‘leuke’ experimenten die nooit schalen. De legio voorbeelden die Bart daarvan heeft uit zijn veldonderzoeken zijn vast zijn inspiratie geweest om dit boek te schrijven. Op het creatieniveau onderkent hij drie organisatievormen waarbinnen de innovatieve ideeën van de innovatieleider, de innovatieve ondernemer en de innovatiekampioen worden verwezenlijkt. Drie organisatievormen die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Het innovatieteam bestaat uit een mix van generalisten en specialisten die kennis nemen van de ideeën, er brood in zien en er enthousiast mee aan de slag gaan. Het innovatieproject is een organisatievorm om innovatie te coördineren, te structureren en planmatig tot stand te brengen. Innovatieteams en -projecten zijn vervolgens weer gesitueerd binnen innovatieve bedrijven.
Innoveren is implementeren
Bedrijven zijn sterk afhankelijk van de omgeving waarbinnen ze opereren. Vanuit de externe omgeving komen veelal de condities voort die bepalend zijn voor het daadwerkelijk implementeren van een idee. Pas daarna mag het van Bart innovatie heten. De drie omgevingsfactoren die in het boek aan de orde komen zijn: Markt en Maatschappij, Kennis en Technologie en Beleid en Regelgeving.
Het boek ‘Regie op innovatie’ maakt inzichtelijk dat innovatie op zichzelf niet zoveel zoden aan de dijk zet. Ze worden pas opschalingsrijp als je het hele systeem eromheen tegelijkertijd en op verschillende niveaus laat mee veranderen. Als je het echt anders wilt doen, bezin je dan op de posities in het innovatiepeelveld. Dit boek is daar een uiterst waardevol hulpmiddel bij. Lezen!