Klimaatzaak Shell: wanneer is de bouw aan de beurt? 

Auteur: Onno Dwars

Loesje kopte al eerder pakkend met een van haar bekende kritische posters: ‘Olie kun je winnen, een mooie wereld verliezen’. Dit bleek op 26 mei 2021 extra onderstreept te worden. Want wat werd dit een historische dag: Milieudefensie won de rechtszaak tegen Shell. 

Shell moet al in 2030 haar eigen CO2-uitstoot met 45 procent terugdringen ten opzichte van 2019. Dit vonnis is een wereldwijd unicum. Wel kennen we het voorbeeld dat de overheid is aangeklaagd, maar niet eerder werd een organisatie op voorhand verplicht om verdere opwarming van de aarde te voorkomen. Laat dit de eerste dominosteen zijn!

Want Milieudefensie won niet alleen de rechtszaak tegen Shell. Nee, ik ben van mening dat ze de rechtszaak tegen alle bedrijven alvast gewonnen hebben. Ik durf zelfs verder te gaan. Er is hiermee een statement gemaakt tegen alle personen die niet meedoen aan de verduurzaming in het tempo dat het Klimaatakkoord vraagt. Wat een dag. Maar goed, laat ik mij focussen op het onderdeel waarin ik zelf van invloed kan zijn: de gebouwde omgeving.

Wanneer ik mij verder verdiep in de uitspraak, vallen direct een paar zaken op. Zo wordt Shell niet alleen verantwoordelijk gesteld voor haar eigen CO2-uitstoot. Nee, het bedrijf moet ook de verantwoordelijkheid nemen van haar toeleveranciers. Dit gegeven maakt de uitspraak al groter dan we denken. Want wat betekent dit voor de bouw- en vastgoedsector? Moeten dan alle bouwbedrijven, inclusief haar toeleveranciers en onderaannemers, in 2030 de CO2-uitstoot ook reduceren met 45 procent? Veel bedrijven willen geen uitstoot meer van broeikasgassen, maar dat is vaak alleen de eigen uitstoot. Nu worden wij ook verantwoordelijk voor de keten: toeleveranciers én eindgebruikers?

Roer moet om! Het einde van het fossiele tijdperk

Dergelijke doelstellingen vragen in mijn optiek om strengere bouwregelgeving. Ik ben van mening dat het MPG-denken cruciaal is om de CO2-uitstoot voor de productie van de gebouwen naar 0 te krijgen. Op deze manier worden ontwikkelaars en bouwers verantwoordelijk gesteld voor wat zij ontwikkelen en produceren. Een MPG van 0 wordt daarmee de norm, evenals als energieneutraliteit.

Maar laten we dit doordenken: als Shell haar uitstoot van broeikasgassen moet reduceren, dan gaat fossiel definitief van tafel. Compensatie werkt niet meer op die schaal en al zeker niet als alle bedrijven dit gaan doen. Is de conclusie dan dat fossiel versneld eruit gaat? En zo ja, wat betekent dit voor onze voorraad bestaande gebouwen? Isoleren wordt het toverwoord voor de komende jaren en wellicht betekent dit besluit onbewust een enorme aanjager voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving.

Revolutie voor bestaande bouw

De bouw- en vastgoedsector kan zich schrap zetten voor de enorme versnelling van strengere eisen, verbetering van onze eigen processen en projecten en het beroep dat op ons wordt gedaan om de bestaande voorraad te gaan verduurzamen. Ik heb er nu al zin in. U ook?