“De vastgoedsector is nog altijd productvragende sector. Hierdoor krijgt de bouwbranche geen ruimte voor échte innovaties. Want hoe kun je naar iets vragen, waarvan je het bestaan nog niet kent?” De tool ValueCase helpt eindgebruikers om een andere vraag te stellen.
Een halfjaar geleden publiceerde DuurzaamGebouwd.nl 2 artikelen over het Excellent Expertteam (EET): 'De bouwsector van binnenuit veranderen' en 'Energieneutraal: 'randvoorwaarde én ultiem doel'. Samen met Energiesprong – Kantoor vol Energie had dit EET-team gezorgd voor de ValueCase: een tool om de toegevoegde waarde voor de gebruiker van een energieneutraal kantoor inzichtelijk te maken. Destijds kwam de fase ‘Inzicht & Bewustwording’ aan bod, in dit artikel staat de fase ‘Uitvraag & Matchmaking’ centraal.
Bijzondere vraag
“In die eerste fase staat de ambitie centraal”, legt Wytze Kuijper van Energiesprong uit. “Op basis van die ambitie stelt de eindgebruiker een vraag aan de markt. Ons doel met de ValueCase is om te komen tot een bijzondere uitvraag, waardoor het aanbod echt iets toevoegt aan het primaire proces van de gebruiker.”
Hij zit in het NeVaP-kantoor in Utrecht, samen met Woud Jansen, partner bij Alba Concepts, en zijn Energiesprong-collega Eelco Ouwerkerk. “In een standaardvraag staat het product centraal”, verklaart Ouwerkerk. “Maar we willen juist innovaties aanwakkeren. Met een productvraag kan dat niet: hoe kun je naar iets vragen, waarvan je het bestaan nog niet kent? We willen zorgen voor een vraag, waarmee gebouwgebruikers marktpartijen uitdagen om een coalitie te vormen en een concept of dienst aan te bieden. Zo kunnen ambities werkelijkheid worden.”
Ambities en randvoorwaarden
Volgens Jansen speelt hierbij de eerste fase van de ValueCase een belangrijke rol. “Hieruit blijken de ambities en randvoorwaarden van een eindgebruiker. Daarnaast komt naar voren waarvoor het bedrijf in kwestie staat en wat gezonde, comfortabele en energieneutrale huisvesting oplevert. Aan de markt kan hij dan de vraag stellen om aan die ambitie inhoud te geven.”
Een comfortabel, multifunctioneel gebouw kan tot die ambitie horen. “Bedrijven stellen zaken als energieneutraliteit en circulair materiaalgebruik als randvoorwaarde”, vertelt Kuijper. “Dit geldt bijvoorbeeld ook voor de hoogte van het budget”, voegt Ouwerkerk eraan toe. “In de pilots merkten we echter ook dat het budget meebeweegt met de mate, waarin de aanbieders de vragende partijen ontzorgen. Wanneer men meer levert om de ambitie beter haalbaar te maken, komen geldstromen vrij uit andere domeinen van de organisatie. Dat is interessant: voor een integraal aanbod lijkt dus meer geld beschikbaar.”
Coalities vormen voor concept
Zo’n dialoog is een belangrijk onderdeel in dit proces. “Op die manier leren de marktpartijen wat de ambities van een gebouweigenaar of -gebruiker zijn”, vertelt Jansen. “Op basis hiervan kunnen ze gezamenlijk in een coalitie tot een concept komen om de ambitie te realiseren en te garanderen. Vertrouwen, elkaar verstaan en begrijpen speelt hierbij een belangrijke rol: er moet een klik bestaan tussen de vragende partij en de coalitie van marktpartijen.” Daarnaast zijn de specialismen in de coalitie van belang, geeft Kuijper aan. “Vanuit hun eigen disciplines kunnen die samenwerkende marktpartijen gezamenlijk tot nieuwe integrale concepten en nieuwe oplossingen komen.”
Gedragsaanpassingen gebruikers
Zo’n (ver)nieuw(d) pand vraagt om een actieve rol van de gebruikers. “Zij dienen bijvoorbeeld aan te geven of ze op kantoor werken om het gewenste resultaat te bereiken”, laat Kuijper weten. “Als een gebouw op vrijdag bijvoorbeeld vrijwel leeg is, dan kan de gebouwbeheerder een afdeling op een basistemperatuur houden om zo de energiekosten lager te houden.”
Volgens Ouwerkerk leiden samenwerking en sturing op het realiseren van ambities tot waardevolle resultaten voor vragende partijen en aanbieders. “Voor de vragende partij levert het huisvesting wat als bedrijfsmiddel gegarandeerd bijdraagt aan de organisatie en niet langer gezien wordt als kostenpost. Voor aanbieders biedt het mogelijkheden om te innoveren op integrale concepten van – al dan niet – nieuwe technologieën. Voor gebouweigenaren betekent het dat zij de switch moeten maken naar aantoonbare waardecreatie voor de gebruiker en dat de vastgoedwaarde daarvan een afgeleide is. Dus niet andersom.”
Ouwerkerk verwacht dat dit soort gebouwen een lange toekomst hebben. “De circulaire economie staat namelijk centraal”, legt hij uit. “Zolang gebouwen circulair worden gebouwd of gerenoveerd, zijn ze multifunctioneel inzetbaar en daarmee ook toekomstbestendig.”
Dit is het 3e artikel dat is verschenen over het Excellent Expertteam en Energiesprong - Kantoor vol Energie.
Foto: Het complete EET-team, met daarbij Eelco Ouwerkerk (uiterst links) en Wytze Kuijper (4e van rechts). Woud Jansen staat links naar Kuijper. (Foto van Yorick Meijdam Fotografie)