Auteur: Rijkert Knoppers
Het hotelwezen heeft weinig aandacht voor verduurzaming. Toch zijn er volop mogelijkheden op dit gebied, zo blijkt uit een inventarisatie van het Center of Expertise S-Built in samenwerking met Stichting Heuvelland Hotels. Maatwerk staat hierbij voorop.
Bij een gemiddeld hotel gaat 5% tot 10% van de jaarlijkse bedrijfskosten naar het energieverbruik, bij kleinverbruikers is dit zelfs circa 15%. De ruimteverwarming, warmwatervoorziening en de koeling nemen ruim 60% van het energieverbruik voor hun rekening. Door de gebouwschil beter te isoleren en energiezuinige installaties toe te passen is het mogelijk om een aanzienlijk deel van deze energie te besparen.
Meerjarenonderhoudsplan ontbreekt in hotelsector
“Toch heeft de verduurzaming binnen de hotelsector geen prioriteit”, vertelt bouwkundig ingenieur Martje van Horrik, programma manager circulair bouwen bij S-Built in Heerlen. “De sector ziet verduurzaming niet als unique selling point. Ook al is er soms sprake van aanzienlijk achterstallig onderhoud, dan blijkt het vaak te ontbreken aan een meerjarenonderhoudsplan. Zeker bij kleine ondernemingen.”
Hotels verduurzamen is complex
Zij was medio februari een van de sprekers op een minicongres over de verduurzaming van hotelondernemingen. Binnen het kader van het Zero Energy Accomodaties & Hotels (ZEAH) had ze in 6 interviews met verschillende hoteleigenaren onderzocht hoe het hotelwezen het best te verduurzamen. Het blijkt een complexe aangelegenheid. “Enerzijds bestaat de behoefte om op eenvoudige wijze de bestaande hotels en accommodaties te renoveren naar (bijna) nul-energie gebouwen, anderzijds maakt de diversiteit van de gebouwen en ondernemingen het erg lastig om hier één uniforme oplossing voor te definiëren”, komt als conclusie uit het rapport.
Gefaseerde aanpak
Volgens Van Horrik is een gefaseerde aanpak noodzakelijk: eerst de bestaande situatie optimaliseren, zoals de installatietechniek, waarmee relatief geen grote investeringen mee gemoeid zijn. Vervolgens zijn technische aanpassingen per kamer, vleugel of verdieping mogelijk. “De strategie voor het verduurzamen kan in collectief verband plaatsvinden,’ gaat ze verder. “In de praktijk vragen de meeste locaties echter in de praktijk om maatwerk.”
Stappenplan in Ons Krijtland Hotel
Hoe een dergelijke aanpak concreet mogelijk zou zijn, liet directeur Paul Timmermans van AGS Architects International zien. Zijn stappenplan houdt in, dat er eerst een inventarisatie moet plaats vinden van alle relevante informatie, zoals bouwtekeningen en energieverbruik. Na een informatieanalyse is de volgende logische stap het geven van een overzicht van de specifieke mogelijkheden op het gebied van installatie- en bouwtechniek. Uiteindelijk ontstaat een beeld van het perspectief, inclusief de hiermee gemoeide kosten en de terugverdientijd.
Comfortverhoging als uitgangspunt
Hij heeft deze aanpak verder uitgewerkt voor een van de kamers van het Ons Krijtland Hotel in Epen. “Belangrijk uitgangspunt hierbij was het verhogen van het comfort voor de gasten, bijvoorbeeld door het aanbrengen van domotica-apparatuur voor het besturing en bediening van diverse installaties. Ook van belang was het vernieuwen en verbeteren van de uitstraling van de kamer, door faciliteiten te verruimen en eventueel een balkon aan te brengen.” In de kamer zijn geïsoleerde voorzetwanden en HR++glas met geluidswerende folie aangebracht. Op installatietechnisch gebied lag de keuze op het aanbrengen van wandpanelen voor verwarming/koeling, het installeren van een klimaatplafond voor koeling of een vloerverwarming die de afwerking van de gietvloer. Daarnaast zou de kamer een nieuwe badkamer krijgen met onder meer een legionellaproof installatie, hoogtemperatuur koeling, laagtemperatuur verwarming, (domotica) aansturing en aanwezigheidsdetectie.
Niet alles in 1 keer
“Binnen de doelgroep is veel winst te behalen”, vatte Timmermans de situatie samen. “Het faseren van maatregelen en ingrepen is mogelijk, maar niet alles hoeft in 1 keer. Een uniforme aanpak is niet mogelijk, omdat van de onderzochte hotels elk pand anders is. De financiering van de noodzakelijke ingrepen blijft moeilijk. Nieuwe regelingen zijn noodzakelijk om verduurzaming mogelijk te maken!” Het marktonderzoekrapport van S-Built is te downloaden via Sbuilt.nl/publicaties.
Foto bovenaan: het URBN Hotel in Shanghai als voorbeeldhotel dat verduurzaamd is. (Born: Arianna0716)