Wat is duurzaam bouwen en hoe komt dat in de plannen tot uitwerking? Bij de planvorming rond de herhuisvesting van een nieuwe milieustraat in Dordrecht speelt duurzaam bouwen een belangrijke rol. Maar voor iedereen betekent het wat anders. Een gesprek met Clementine van Duin van Ingenieursbureau Aveco de Bondt.
In februari van dit jaar presenteerde ingenieursbureau Aveco de Bondt uit Zeist, in samenwerking met architect Jensen Visser het Masterplan voor de nieuwe milieustraat voor Dordrecht. Nu is het bureau in de race voor de realisatie van het project dat Europees is aanbesteedt.
Wat is duurzaam?
De milieustraat bestaat uit een plaats waar bewoners hun grofvuil in diverse containers kunnen gooien, een plaats voor opslag, een kantoorruimte en parkeergarages voor personeel en vrachtwagens van het kringloopbedrijf. Het project moet milieuvriendelijk, duurzaam zijn.
“En juist daar zit de grote moeilijkheid, want wat is duurzaam?” zegt Clementine van Duin van Aveco de Bondt, die het project begeleide. “Er zijn vele definities van duurzaamheid, en vele manieren om het in te vullen. Gaat de opdrachtgever voor de visuele aspecten van duurzaamheid, dan zijn we met een paar bomen en een grasdak snel klaar. Maar duurzaamheid kan veel verder gaan. Bedoel je Cradle to Cradle? Of wil je alleen natuurlijke materialen gebruiken?
Kozijn met scheve hoek
“Ik heb houtskeletbouw projecten gezien die door vocht en condens al snel niet meer het predikaat duurzaam konden dragen. Of een antroposofische uitstraling die niet verder gaat dan een kozijn met een scheve hoek.” Om geen verkeerde verwachtingen te scheppen nam Van Duin de opdrachtgever mee naar twee duurzame projecten. Een project in Heerhugowaard en het stadsdeelkantoor in Ypenburg geroemd om zijn duurzame installatie.
De meeste opdrachtgevers haken af als het kostenplaatje wordt gemaakt. Het is aan ons als adviseurs om deze opdrachtgevers ook te overtuigen.”Duurzaam bouwen is niet persé duurder, maar de bedragen worden over een lagere periode terugverdiend.”
Terugverdientijd
In dit geval is de opdrachtgever (vier gemeenten bezitten het afvalbedrijf, er is een raad aandeelhouders, commissarissen en een dagelijks bestuur) ook de gebruiker van het pand. De terugverdientijd voor een duurzame installatie over vijftien jaar is daarom geen probleem. Meer dan vijfentwintig procent van de milieuvriendelijke maatregelen kun je al bereiken door de installaties. Je moet bij dergelijke projecten ook zeker denken aan warmte/koude opslag. Als je die installaties niet wilt, moet je niet denken dat je duurzaam bezig bent.”
Veel milieuwinst is ook te halen uit een grondige analyse van de bedrijfsprocessen. “Hoe plaats je de containers, hoe verminder je de wachttijden en de uitstoot van schadelijke stoffen? Hier hebben we bijvoorbeeld de kantine zo dicht mogelijk bij de parkeerplaats van de vrachtwagens gesitueerd. Het tijdverlies van het lopen van het personeel van en naar de vrachtwagens is daarmee zo kort mogelijk gemaakt.
Langer onderzoek
Duurzaam bouwen vergt vaak langer onderzoek naar de alternatieven. In een vastliggende bouwtijd moet er in korte tijd veel informatie worden ingewonnen. Dan is het een voordeel dat we binnen ons bureau veel expertise hebben en korte lijnen. Hoe ligt het akoestisch, hoe zit het met geur, fijnstof, of overlast van aan- en afrijdend verkeer? Even informeel overleg met een milieudeskundige scheelt enorm veel tijd in vergelijking met het inschakelen van externe expertise.
Gerecycled materiaal zal straks verwerkt worden in de gevels en objecten op het terrein. “Te denken valt aan hergebruik van beton, kunststof en rubber. Zo is er een link gelegd met de duurzaamheid van de functie van het terrein en het gebouw zelf.
Ronald van Bochove
Over Aveco de Bondt
Het lijken in de bouw twee verschillende werelden: De architect is de creatieveling die bij het ingenieursbureau te rade gaat om zijn gedachtespinsels door te laten rekenen. Een ingenieursbureau zorgt voor de berekeningen en de theorie.
Aveco de Bondt heeft de twee werelden samengevoegd in ArchiCasa, een samenwerkingsverband tussen diverse kleinere architectenbureaus en het ingenieursbureau. ArchiCasa koppelt de expertise van het ingenieursbureau op het gebied van management, advies en begeleiding aan kennis, aan de ervaring en creativiteit van architecten bij het opzetten en ontwikkelen van stedebouwkundige, utiliteits- woningbouw- en vastgoedprojecten.
Zelfstandig werkende architecten kunnen hiermee met een gerust hart grotere projecten aan. De ondersteuning van het ingenieursbureau, geeft opdrachtgevers zekerheid over de continuïteit en Aveco de Bondt biedt haar klanten de bijzondere creativiteit van een selecte groep van architecten.
Tot de gerealiseerde projecten behoren een Stedebouwkundige studie Rotterdam, Multi pleks wooncomplex met kindercentrum in Haarlem en luxe woonappartementen.