Auteur: Gerrit Tenkink
Het Resource House in Heerlen wordt het eerste energieneutrale woonhuis in Nederland, dat compleet bestaat uit hergebruikte materialen en grondstoffen. Zo wil Studio Erol laten zien dat het huidige bouwproces omgekeerd kan worden, als bouwpartijen anders omgaan met materialen en het bouwproces door innovaties laten sturen.
Het Rersource House is onderdeel van het ResourCenter, een experimentenlocatie van het project Urban Mining, waarbij diverse organisaties samenwerken volgens de principes van de circulaire economie: sloopafval hoogwaardig te hergebruiken en recyclen. Dankzij de medewerking van de gemeente Heerlen en het onafhankelijke karakter van het project, kan het Resource House op korte termijn worden gerealiseerd. Architect Erol Oztan zoekt samen met andere partijen naar de invulling van het concept waar hij heilig van overtuigd is. “Het is een onomkeerbaar proces. De overheid verplicht binnen 10 jaar bouwende partijen om gebruikte materialen terug te nemen en te hergebruiken. Hierop nemen wij een voorschot en denken nu al na over het hergebruik van alle bouwmaterialen.”
Vrijkomende materialen bij sloopproces
Oztan is in overleg met onder andere fabrikanten van bouwmaterialen. “Bij een sloopproces komen 3 soorten materiaal vrij. Allereerst de materialen om één-op-één te hergebruiken, zoals kozijnen en deuren. Daarnaast heb je inferieure materialen, die als grondstof voor een nieuw product dienen. Neem badkamertegels en enkel glas dat je hergebruikt als grondstof voor baksteen. En dan heb je een derde stroom, waarmee we nu nog niets doen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan metal stud. We leggen voor dit materiaal de uitdaging bij de fabrikant neer: we vragen hem om mee te denken hoe we deze materialen weer kunnen inzetten als nieuwe grondstof en daarmee zijn product circulair maken.”
Hier is sprake van een eenvoudig te demonteren houtskeletbouwwoning en 100% hergebruikbare materialen.'
Erol Oztan, architect
Bij hem heerste de vraag: Bouwen we voor de eeuwigheid? Of kan een huis in deze maatschappij bijvoorbeeld meegaan, zonder tekort te doen aan het woongenot? “We hebben ervoor gekozen om het Resource House 10 jaar lang als woonhuis te laten fungeren. Na deze periode komen de materialen weer vrij en kan de woning gedemonteerd worden in herbruikbare materialen en elementen. 10 jaar is de richtlijn. In feite kan deze woning veel langer mee, maar de vraag is of dat wenselijk is. De ontwikkelingen gaan zo hard, dat bouwinzichten over 10 jaar al weer zo veel anders zijn en materialen zo veel verbeterd zijn. Ook de bewoner heeft na 10 jaar waarschijnlijk weer andere wensen. Bovendien is hier sprake van een eenvoudig te demonteren houtskeletbouwwoning en 100% hergebruikbare materialen. Wat betreft materialen is er dus een minimale druk op het milieu.”
Proefondervindelijk experimenteren
Om het project op korte termijn te realiseren, zoekt Oztan naar de juiste partners. Om deze mindset van zo dichtbij mogelijk te ervaren en bewustwording te creëren, wordt het Resource House open source gebouwd: alle kennis wordt gedeeld met de markt, onder andere in samenwerking met Zuyd Hogeschool. Een dagelijks livestream van de ontwikkeling en bouw zorgt voor maximale betrokkenheid. Binnenkort start Studio Erol een crowdfundingcampagne om een deel van de benodigde gelden te werven en worden de eerste studies uitgevoerd. Met het Resource House wil hij proefondervindelijk experimenteren en hoopt hij eind 2016 te starten. Over de commerciële haalbaarheid maakt hij zich geen zorgen. “In fase 1 zetten we het huis neer als een goede hippe woning, dat bestaat uit hergebruik van materialen. Daarvoor hebben we 40% van de financiering binnen. In Fase 2 zorgen we ervoor dat we de woning ook kunnen fabriceren voor de markt en kunnen aanbieden voor een betaalbare en aantrekkelijke prijs.”