Auteur: Tim van Dorsten
De Amsterdamse wethouder Abdeluheb Choho heeft vorige week vrijdag de gaskraan van de studentenvereniging L.A.N.X. dichtgedraaid. Warmtepompen en restwarmte uit de bierkoeling zorgen nu voor de verwarming van de 3 monumentale panden in hartje Amsterdam.
Hiermee heeft L.A.N.X. een primeur, want ze geldt als de eerste aardgasloze studentenvereniging van Nederland. “Toen de bestaande installaties aan vervanging toe waren, wilde L.A.N.X. advies van ons”, vertelde Johan Zonderland van adviesbureau De Groene Grachten. “Wij werkten 3 opties uit; ze kozen voor het meest ambitieuze plan: aardgasloos.” Voor voorzitter Max Garschagen was dit een logische stap. “Als studentenvereniging zijn we altijd al maatschappelijk betrokken geweest. En hiermee zorgen we ervoor dat onze energierekening daalt en het comfort toeneemt.”
Verwarmen en koelen
Inmiddels staan 4 warmtepompen en 20 zonnepanelen op het dak. Daarnaast zorgt een grote luchtbehandelingskast ervoor dat 75% van de uitgaande lucht de binnenkomende lucht verwarmd wordt. “En door dit proces om te draaien, kunnen we ook zorgen voor koeling”, legde Guido van Els van installatiebedrijf H2O uit. “L.A.N.X. heeft nu dus ook de optie tot koelen. Dit was voorheen niet mogelijk, vanwege de sterk verouderde luchtbehandeling. Verder was het belangrijkste uitgangspunt bij het ontwerp van de ventilatieboxen om een degelijk systeem te realiseren dat tegen een stootje kan.”
In het totaal was H2O een kleine 6 maanden met deze renovatieklus bezig. “We werken vaker samen met De Groene Grachten”, vertelde hij. “Maar dit was het eerste grootschalige project: 3 aparte rijksmonumenten die LANX als 1 gebouw behandelde. Daarnaast maakte de locatie – Amsterdamse binnenstad – het logistiek lastig.”
Dagelijks contact
Daar kwam bij dat de studentenvereniging het pand open wilde houden voor hun verschillende activiteiten. “De dagelijkse bedrijfsvoering ging gewoon door”, liet Van Els weten. “Samen met aannemer Wever hebben we ervoor gezorgd, dat de studenten geen last van de bouwwerkzaamheden hadden.” Met dit bouwbedrijf had H2O dagelijks contact. De waarde hiervan werd duidelijk toen de achtergevel achter de oude luchtbehandelingskast verzwakt bleek te zijn. “Daar kwamen we achter toen we de oude kast weghaalden. Het duurde 2 tot 3 weken om deze gevel te verstevigen, maar uiteindelijk heeft hierdoor het project geen achterstand opgelopen.”
Dezelfde hoeveelheid elektriciteit
Dankzij de gloednieuwe installaties is volgens Zonderland de verwachting dat L.A.N.X. nagenoeg evenveel elektra gebruikt. “Met dezelfde hoeveelheid elektra bespaart ze zo 36.000 m3 gas. “Helaas konden we niet meer dan 20 zonnepanelen op het dak leggen. Hiermee wekken we energie op voor 1 huishouden, maar dit komt neer op enkele procenten van het totaal benodigde hoeveelheid elektriciteit. Wel is het ongeveer gelijk aan het elektriciteitsgebruik overdag. Daarnaast heeft L.A.N.X. een grootverbruikersaansluiting, waardoor er niet gesaldeerd kan worden. Zodra een betaalbare batterij op de markt komt, wil ze meer panelen installeren.”
Onze intentie is om de komende 10 jaar de installaties te onderhouden.'
Guido van Els, H2O installatietechniek
Restwarmte voor benedenzalen
Daarnaast verwarmt de restwarmte van de bierkoeling de benedenzalen. Verder is het toilet voorzien van sensoren, waarmee de studenten 840.000 liter en € 2.000 per jaar aan water besparen. Ook beschikken de panden inmiddels over infraroodverwarming om de bestuurskamer bij te warmen, ledverlichting en dak- en raamisolatie. De komende jaren verzorgt H2O het onderhoud aan de installaties. “Dat bieden wij altijd aan”, vertelde Van Els. “Onze intentie is om dit de komende 10 jaar te doen.”
Gasloos Amsterdam
Choho reageerde enthousiast op deze verduurzamingsslag. “Begin dit jaar hebben we als gemeenteraad besloten om Amsterdam van het gas af te halen. De grootste opgave hierbij is de binnenstad. Daarom ben ik ook blij met jullie initiatief: zo kan ik anderen laten zien dat het kan.”
Jubileum
Met deze renovatie vierde De Groene Grachten ook haar 5-jarig bestaan. Het bureau is een initiatief van wijlen Wubbo Ockels en zet zich in het hele land in voor duurzame, historische panden. Zijn weduwe Joos is als secretaris nog steeds hierbij betrokken. “Ik ben er trots op hoe De Groene Grachten in die 5 jaar is doorgegroeid”, liet ze weten. “Na Amsterdamse grachtenpanden verduurzaamt ze inmiddels ook kerken, forten, VvE’s, woningen en musea in heel Nederland.”