Zoektocht naar de groene graal

Auteur: Wilma Schreiber

Eerder dit jaar verhuisde Greenchoice naar The Square in hartje Rotterdam. Verduurzaming - kernwaarde van deze leverancier van groene energie - was vanzelfsprekend. Uitdaging: het monumentale pand zo energiezuinig mogelijk maken.

In 2008 werd The Square door de Maarsen Groep verworven, als onderdeel van het Weenapoint-complex. “We zagen kansen vanwege de locatie midden in het businessdistrict van Rotterdam. Als voormalig Bouwcentrum, betrokken bij de wederopbouw, heeft het gebouw ook een maatschappelijk belang”, verklaart property manager Mark Maters. “Bovendien is het een veelzijdig object, geschikt voor kantoor- én maatschappelijk gebruik.”

Renoveren en energiezuinig maken

Huurder Greenchoice wilde het gebouw binnen de mogelijkheden van een monument renoveren en zo energiezuinig mogelijk maken. “Wij helpen klanten met besparen en het zelf opwekken van energie en vinden dat we dan zelf het goede voorbeeld moeten geven”, zegt algemeen directeur Evert den Boer.

Energieprestatieadviseur Rob van der Lans berekende het hoogst mogelijk label voor dit bijna 70 jaar oude pand met 4.300 m^₂ vloeroppervlak. “Daar rolde label B uit, met label A als lonkend perspectief bij het plaatsen van zonnepanelen. Greenchoice ging voor label A en inmiddels hebben we toestemming van de gemeente, mits we de 160 panelen in een regelmatig patroon leggen. Daarom hebben we gekozen voor een symmetrische oost-westopstelling, waarbij het gemiddeld rendement toch hoog ligt.”

Isoleren om energieverlies te beperken

The Square is aangesloten op de Rotterdamse stadsverwarming die gebruikmaakt van industriële restwarmte. Uitgangspunt bij de verduurzaming was het zo goed mogelijk isoleren van de thermische schil om energieverlies tot een minimum te beperken. Zowel de kozijnen met HR-beglazing als de dakisolatie bleken reeds te voldoen dankzij een eerdere verbouwing. Er was nog een meevaller. “Op de tekening uit het Stadsarchief stond dat het pand steens muren had, maar er was toch een spouw van 11 tot 20 centimeter breed, zeker niet standaard kort na de Tweede Wereldoorlog”, vertelt Van der Lans.

De bijzondere architectuur van The Square stond bij de verbouwing centraal.

Dankzij het originele rasterwerk van naar binnen gemetselde stenen (de donkere strepen op de gevel) ontstonden vakken, die werden volgespoten met gesiliconiseerde glaswolvlokken. Voor de vloerisolatie adviseerde Van der Lans geen pur te gebruiken. “Daarmee dek je alles af, dat is niet verstandig bij een monument. Met 35 centimeter PS-parels aan bodemisolatie houd je de kruipruimte droog. Zo bescherm je de betonnen fundering tegen corrosie en verhoog je tegelijkertijd het comfort in het gebouw.”

Ledverlichting en verbeterde luchtbehandelingsinstallatie

Installatietechnische ingrepen hielpen het pand verder te verduurzamen. “De halogeen en tl-lampen zijn vervangen door led-verlichting, waardoor het gebouw aanzienlijk minder opwarmt en je dus minder hoeft te acclimatiseren. Dat scheelt veel energie”, zegt Van der Lans. Verder werden de frequentieregelaars van de luchtbehandelingsinstallatie vervangen en zorgen op het gebouwbeheersysteem aangesloten daglicht- en aanwezigheidsensoren voor een lager energieverbruik. De verbeterde luchtbehandelingsinstallatie helpt condensvorming op koudebruggen te voorkomen. Van der Lans: “Dit probleem zou zich kunnen voordoen vanwege de goed geïsoleerde spouw in combinatie met de vele betonbogen naar buiten toe. De nieuwe koelmachine is bovendien een stuk energiezuiniger en maakt bovendien gebruik van een milieuvriendelijk koudemiddel.”

Zonnepanelen zorgen voor 50% van energie

Na de bouwvak worden de zonnepanelen geplaatst, die circa 37.500 kWh opbrengen. Al met al realiseert Greenchoice dankzij deze aanpak een ruim 50% lager energieverbruik. “De totale investering van zo’n € 400.000 kan binnen een jaar of 10 terugverdiend zijn”, vertelt Van der Lans.

Bij de verbouwing en inrichting stond de bijzondere architectuur van het pand centraal. “In combinatie met onze duurzame identiteit heeft dit geresulteerd in een mooie mix van beton, hout, natuurlijke tinten en veel planten”, zegt Den Boer. “Sinds de ingebruikname in april hoor ik veel positieve geluiden van collega’s. Ook bezoekers zijn elke keer weer onder de indruk van ons mooie, functionele en duurzame onderkomen.”