Nieuwe partner van Duurzaam Gebouwd: Gasunie Transportservices

In Gasunie Transportservices (GTS) beschikt Duurzaam Gebouwd over een nieuwe partner. Strategisch adviseur Nicolien van der Sar stelt dit bedrijf voor.

Wat zijn jullie kernactiviteiten?

“Gasunie Transportservices is een gasinfrastructuurbedrijf met een grensoverschrijdend gastransportnetwerk dat tot de grootste van Europa behoort. Het omvat ongeveer 15.500 kilometer pijpleiding in Nederland en Noord-Duitsland, tientallen installaties en ongeveer 1.300 gasontvangstations. Onze publieke taak is het verzorgen van veilig en betrouwbaar gastransport, dat van essentieel belang is voor de maatschappij. Met onze infrastructuur en dienstverlening vormen wij het hart van de Europese gasmarkt. Onze infrastructuur is een belangrijke verbindende schakel tussen eindgebruikers en leveranciers van energie.”

Op welke manier(en) zetten jullie in op duurzaamheid?

“Wij geloven in een duurzame energievoorziening, waarin gas zorgt voor een stabiele basis. Door onze gasinfrastructuur optimaal in te zetten, dragen we bij aan verduurzaming van de energievoorziening. De weg naar een schone energietoekomst houdt ook een transformatieproces in voor de huidige spelers, waaronder GTS. De plaats van gas en gasinfrastructuur in de duurzame energievoorziening moet voortvloeien uit wat er nodig is om de reductiedoelstellingen efficiënt te realiseren, tegen liefst zo laag mogelijke kosten en met een zo hoog mogelijke betrouwbaarheid.”

Wat is de reden dat GTS partner is geworden van Duurzaam Gebouwd?

“De energievoorziening in de gebouwde omgeving is aan grote veranderingen onderhevig. Verdergaande isolatie, efficiencyverbeteringen en verschillende nieuwe warmtetechnieken gaan de toekomst bepalen.  De rol van gas moet veranderen om tot verduurzaming van de warmtevoorziening te komen. Gas moet daarbij evolueren van een bulkleverancier van ‘fossiele calorieën’ naar een energiedrager en leverancier van groene systeemcapaciteit. GTS kan en wil dit niet alleen. 

De warmtevoorziening vereist in de visie van GTS bovendien niet alleen een benadering op huisniveau, maar ook op maatschappelijk niveau, omdat de netwerkkosten uiteindelijk gesocialiseerd worden. De maatschappelijke kosten van warmtevoorziening zijn momenteel nog een ondergeschoven kindje, maar vereisen in onze ogen veel meer aandacht omdat bij bepaalde keuzes deze fors kunnen oplopen.

We willen binnen Duurzaam Gebouwd kenbaar maken dat het haar infrastructuur en kennis inzet voor verdere ontwikkeling en integratie van hernieuwbare energiebronnen, en van groen gas in het bijzonder. Daarbij willen we samenwerken met andere partijen, juist ook met nieuwe partijen.

We hopen via het netwerk van Duurzaam Gebouwd in gesprek komen met partijen die ervoor openstaan om samen studies en praktijkprojecten uit te voeren. Daarbij willen we ons uitgebreide kennis van de huidige warmtevoorziening graag delen met andere partijen en hopen we ook veel kennis van andere partijen te ontvangen. In onze ogen kan alleen door middel van samenwerking ons gezamenlijk doel bereikt worden: een duurzame warmtevoorziening, die tevens betrouwbaar en betaalbaar is.”

Welke ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid verwacht u/ GTS de komende jaren?

"Het lijkt erop dat naarmate de energievoorziening verder decentraliseert, er steeds meer behoefte is aan een integrale visie op systeemniveau. Burgers bepalen steeds meer zelf welke energieopwekking ze willen. Dat heeft echter uiteindelijk ook een impact op systeemniveau – de netwerken die moeten zorgen voor stabiliteit in de energievoorziening en die zo mogelijkheden voor individuele keuzes verruimen.

De optelsom van lokale duurzame oplossingen leidt niet automatisch tot het meest efficiënte, betrouwbare en betaalbare energiesysteem op collectief niveau. In onze ogen moeten daarvoor lokale oplossingen optimaal met elkaar en met centralere systemen in balans zijn in bestaande en nieuwe netwerken. De energievoorziening moet zich zo ontwikkelen dat deze energetisch klopt, betrouwbaar is en ook (ruimtelijk en anderszins) op voldoende maatschappelijk draagvlak steunt. Wat de kosten betreft moet niet alleen op het niveau van lokale oplossingen worden gekeken, maar ook naar de impact van keuzes op de totale maatschappelijke kosten. Uiteindelijk worden die ook weer door de burgers in de samenleving gedragen. De kennis en ervaring van GTS kan bij het maken van afwegingen op systeemniveau een nuttige rol spelen.

In dit kader zien wij, bijvoorbeeld, de hybride warmtepomp als een nieuwe toepassing met veel potentieel in de bestaande bouw om de energievoorziening in 2050 volledig duurzaam te krijgen. Bij de hybride warmtepomp werken de energiedragers elektriciteit en gas namelijk slim samen. Een elektrische (lucht-)warmtepomp levert het grootste deel van de benodigde warmte en een aangekoppelde of ingebouwde kleine hr-ketel wordt slechts bijgeschakeld in het geval van een extreem hoge warmtevraag.

Deze techniek dringt het gebruik van gas sterk terug en elektriciteit wordt dankzij de hoge efficiëntie optimaal gebruikt. Wij zien als het grote maatschappelijke voordeel dat deze energiedragers gebruik kunnen blijven maken van de bestaande netten, waardoor kostbare netuitbreidingen vermeden kunnen worden en minder back-up van conventionele centrales nodig is. Het voorkomt zo ook lock-ineffecten: netuitbreidingen en -verzwaringen voor elektriciteit die op enig moment weer overbodig worden, bijvoorbeeld als thermochemische opslag zijn intrede doet. Door gebruik van Groen Gas kan bij gebruik van de hybride warmtepomp de warmtevoorziening zelfs volledig verduurzaamd worden!

Naast het stimuleren van systeemintegratie, staat daarom het (verder) ontwikkelen van Groen Gas hoog op de agenda van GTS. We maken ons sterk voor de opkomst van groen gas als efficiënte, duurzame energieoptie.

Wij willen een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de groengasmarkt in Nederland: wij zijn actief zowel op het gebied van de invoeding van groen gas als bij de certificering. We kunnen hierbij bouwen op de sterke infrastructuur die we in Nederland hebben; we zetten daarmee een volgende stap in de richting van een duurzame energievoorziening.

Biogas uit vergisting en vergassing heeft een enorm productiepotentieel voor de toekomst. Als de productie van biogas toeneemt, kunnen zogenoemde groengashubs worden gevormd, verzamelpunten waarop biogasproducenten zijn aangesloten. Daar wordt het biogas opgewerkt tot aardgaskwaliteit, zodat het via ons gastransportnetwerk en de regionale netwerken uiteindelijk als groen gas bij de gebruiker terechtkomt."