Jaarlijks organiseert Duurzaam Gebouwd diverse PEP-meetings, exclusief toegankelijk voor partners en experts van Duurzaam Gebouwd. Telkens is de locatie voor dergelijke bijeenkomsten innovatief, inspirerend en vooroplopend op het gebied van duurzaamheid.
Ook deze bijeenkomst vond plaats in zo’n toekomstbestendig paradepaardje: de circulaire herhuisvesting Alliander te Duiven. Moderator en Duurzaam Gebouwd-directeur Wietse Walinga gaf het startschot voor een middag vol presentaties, met als afsluiter een rondleiding.
Vanuit Alliander was projectleider Eugenie Knaap aanwezig om te vertellen over de vernieuwde werkplek. “In 2011 stonden we voor een herhuisvestingsopgave. We moesten twintig procent bezuinigen op onze huisvestingkosten en kregen een andere behoefte aan huisvesting. We merkten dat onze gebouwen niet flexibel en onvoldoende geschikt waren voor deze nieuwe manier van activiteitgericht werken.
Daarom wilde het netwerkbedrijf in het oosten van het land een bestaande locatie renoveren tot een van de kernlocaties. “We hebben vijf ambities in de markt gezet en een uitvraag gedaan. De ambities die we destijds formuleerden waren: circulariteit, energiepositief, nieuwe manier van werken, relatie met het gebied en integraliteit.”
Inflexibel wordt flexibel
Bij de invulling en realisatie van deze bouwopgave hielpen onder andere VolkerWessels Vastgoed, RAU architecten en Innax. “Toen Alliander de tender uitschreef, vroeg zij aan de markt welke mogelijkheden beschikbaar waren, gerelateerd aan de vijf ambities, voor deze locatie”, verduidelijkt hoofd ontwikkeling & realisatie André Vink van VolkerWessels Vastgoed over de gunning. “De opgave bestond uit een toename van het aantal medewerkers op de locatie – van 950 naar 1.550 – en dat betekent meer dan 2.000 mogelijkheden om te zitten en te werken. Dat vertaalde zich in 25.000 m2 vloeroppervlak. De vraag die ze stelden: geef ons jullie visie als consortium op een aantal onderdelen, waaronder circulariteit en verbondenheid.”
Om eerstgenoemde handen en voeten te geven stelde het projectteam een grondstoffenpaspoort op. “Alle materialen die hier zijn toegepast moeten, in het geval dat het gebouw afgebroken wordt, hergebruikt kunnen worden. Daarom brachten we van alle materialen in kaart waar ze vandaan komen en hoe ze verwerkt zijn.” Gaandeweg het project zijn innovaties op het pad gekomen en geïmplementeerd. “Zo zijn diverse innovatieve ontwikkelingen uit de bouwsector toegepast, waaronder geopolymeerbeton. Dat was uitstekend bruikbaar voor de voetpaden hier in het terrein.”
Beperken energievraag en maximaliseren opwekking
Energiepositiviteit wordt bereikt door de energievraag maximaal te beperken en groene energie op te wekken. “Bijvoorbeeld door pv-panelen. Bij de invulling van het werkconcept is gekeken naar hoe je ervoor kunt zorgen dat het geen eilanden zijn, maar de verschillende onderdelen van het gebouw met elkaar verbonden zijn.” Ook integraliteit was volgens hem een bijzonder belangrijk onderdeel binnen het project. “We hebben de transparante communicatie en samenwerking als bijzonder positief ervaren. Zo wisten we exact van elkaar waar we mee bezig waren, deelden successen en gingen gezamenlijk de uitdagingen aan”, sloot Vink zijn presentatie af.
Het was aan architect Marijn Emanuel van RAU architecten om de deelnemers te overtuigen dat de aarde een eindig materialendepot is. “Het is het enige depot dat we hebben. Daarom moeten we beter naar processen in de ecologie kijken, om daar ons economische model op af te stemmen. Voor ons betekende dat in 2011, toen we startten met deze opdracht, dat we gebouwen als grondstoffenbanken moeten beschouwen.”
De oude gebouwen die op de locatie stonden waren een bron voor de herhuisvestingsopgave. “Die losse gebouwen, moesten één worden”, denkt Emanuel terug. Van het afval is 95% herbestemd, daarmee komt het projectteam tot een goed resultaat als het gaat om circulariteit. We probeerden zoveel mogelijk materialen te behouden. “Zo hebben we de vloeren hergebruikt, de gevels ook, daar is een jas omheen gezet voor de broodnodige isolatie. Uiteindelijk leidde dit tot één gebouw, een kloppend hart van een ensemble.”
(Geldelijke) winst voor Alliander
Voordat de rondleiding startte, sloot directeur Philip Blaauw van Innax de middag inhoudelijk af. “Onze missie is om duurzame gebouwen voor iedereen te realiseren en dat hebben we ook hier gedaan. Ik denk dat de uitdaging die Alliander heeft gesteld, door ambities te formuleren en hier drie consortia bij te betrekken, heeft gewerkt. ”Dat uit zich ook in geldelijke winst. “Alliander had een TCO vastgesteld voor de bouw en 15 jaar onderhoud. Daar zitten we 10 procent onder.”
Na de presentaties gingen de deelnemers in twee groepen uiteen en werden rondgeleid door het pand. Ze konden onder andere de groene gevels in het Atrium, het golvende dak van 6.500 m2 groot, de lamphouders die gemaakt zijn van isolatoren van hoogspanningsmasten en nog veel meer zien.
Bezoek een evenement van Duurzaam Gebouwd
Bekijk de foto’s van de PEP-meeting bij Alliander op de Flickr-account van Duurzaam Gebouwd. Wilt u een evenement van Duurzaam Gebouwd bezoeken of meer informatie hierover? Bezoek dan de website van Duurzaam Gebouwd.