Auteur: Wilma Schreiber
Met de oprichting van het landelijke initiatief Coöperatie Hoom heeft een aantal lokale coöperaties zich als doel gesteld is hun krachten te bundelen om energiebesparingsacties effectiever te maken en zo de verduurzaming van de Nederlandse particuliere woningvoorraad te bespoedigen.
Als de warmtetransitie – die het ministerie van Economische Zaken in 2050 beoogt – ook daadwerkelijk plaatsvindt, dan is die versnelling hard nodig. Want momenteel worden de geplande 300.000 woningen per jaar bij lange na niet gehaald. En dat terwijl energiebesparing in de gebouwde omgeving verreweg de goedkoopste optie is om de Nederlandse klimaatdoelstellingen te realiseren.
Overal hetzelfde doen
Vanaf nu is een aantal lokale energiecoöperaties de nieuwe eigenaar van Hoom. Deze energiebesparingsservice ontstond in 2013 op initiatief van Alliander om woningeigenaren volledig te ondersteunen. Daarbij werd al nauw samengewerkt met lokale energiecoöperaties. In de Coöperatie Hoom bundelen deze hun krachten: daarbij kunnen ze terugvallen op BackHoom, de backofficeorganisatie van Alliander. “Een van de manieren om de transitie te versnellen, is overal hetzelfde te doen en niet lokaal elke keer het wiel opnieuw uit te vinden”, verklaart directeur Jan Schouw van energiecoöperatie BRES in Breda. “Lokaal werk je aan bonding, vertrouwen en netwerken. Bovenlokaal zorg je voor een goed aanbod en een professionele begeleiding en uitvoering.”
Grillige klantreis voor energiebesparing
De klantreis van het investeringsbesluit tot het daadwerkelijk realiseren van energiebesparingsmaatregelen blijkt echter grillig: elke bewoner reageert anders en heeft zo zijn eigen wensen en voorwaarden. “Tussen wens en uitvoering staan vele praktische bezwaren”, verzucht Schouw. “Doorgaans werkt een voorbeeldhuis in de wijk het best. Als de buurman het doet, trekt dat anderen over de streep. Ook zichtbaarheid doet wonderen: zonnepanelen spreken meer tot de verbeelding dan isolatie.”
Bestuurssecretaris Aernoud Olde van HilverZon uit Hilversum onderschrijft Schouws verhaal. “De kracht van de coöperatie is dat we van elkaar kunnen leren, ideeën kunnen uitwisselen en zo onze impact vergroten. Het ultieme wapen daarbij blijft onafhankelijkheid. Daarnaast uiteraard de expertise en ondersteuning die de Coöperatie Hoom en BackHoom-bewoners bieden.”
Solide basis met 9 coöperaties
Volgens directeur Michael Boddeke van coöperatie deA uit Apeldoorn, en beoogd voorzitter van Hoom, zijn er 11 redenen om lid te worden van de landelijke coöperatie. “Het is een waardegedreven organisatie, die goud in handen heeft. We willen werk maken van energiebesparing. De eerste 9 coöperaties die zich nu hebben aangesloten, leggen hiervoor een solide basis. Hoe meer coöperaties zich aansluiten, hoe sterker onze lobby in Den Haag.” Ook hij hamert op het belang van de lokale coöperatie. “Het lokale netwerk blijft hard nodig om stappen te maken.” Het lidmaatschap van de Coöperatie Hoom kost € 100 per jaar.
Inmiddels is BackHoom in zo’n 40 wijken actief. Het beoogt bewoners in hun klantreis te ondersteunen. “Wij begeleiden hen in de keuze voor passende energiebesparende maatregelen”, verklaart BackHoom-directeur Ron de Graaf. “Daarbij berekent een van onze experts welke maatregel het meeste rendement oplevert en kijkt vervolgens wat er moet gebeuren. Vervolgens helpen onze coaches de bewoners om uit de offertes te kiezen. Na oplevering controleren we tevens de kwaliteit van de uitvoering.”
Belang van buurtonderzoek
De Graaf benadrukt het belang van buurtonderzoek. “Wie woont er, wat leeft er. Een goede opname is essentieel voor een goed advies.” BackHoom verzorgt ook een portal waar aangesloten coöperaties precies kunnen volgen hoeveel bewoners meedoen en wat de besparingen zijn als het gaat om CO2, gas en elektra.
Voor de lokale coöperaties ter afsluiting van het startcongres de intentieverklaring ondertekenen, benadrukt Alliander-topman Peter Molengraaf het belang om bewoners mee te krijgen in het proces van energiebesparing. “Het vertrouwen moet van onderop komen. Het is lastig om mensen individueel op hetzelfde moment 1 kant op te krijgen. Ik hoop dat we daarin samen veel vaart kunnen zetten.”