Beleidscyclus Omgevingswet: Kroonjuweel voor duurzaamheid?

Auteur: Arno Kleine Staarman

De nieuwe Omgevingswet van minister Melanie Schulz van Haegen van Infrastructuur en Milieu komt er in 2019 aan en de nieuwe Omgevingswet is één van de grootste wetgevingsoperaties sinds de grondwet van Thorbecke uit 1848.

De wet maakt het omgevingsrecht in Nederland straks eenvoudiger. Er komt meer vrijheid om zelf initiatief te nemen en de zekerheid van een gezonde leefomgeving. Dat klinkt natuurlijk aardig in Haags jargon, maar levert de nieuwe Omgevingswet voor Nederland, en in het bijzonder voor u als duurzame bouwer, op?”

Het eerste grote voordeel is dat de nieuwe Omgevingswet uitgaat van een paradigmawisseling en mentaliteitsverandering. Het huidige omgevingsrecht heeft als uitgangspunt om de fysieke leefomgeving te beschermen. De nieuwe Omgevingswet maakt echter een draai van 180 graden en heeft als uitgangspunt een beleidscyclus om de continue zorg voor de kwaliteit van de fysieke leefomgeving centraal te stellen en ruimte te bieden voor ontwikkeling…

Verrassend voordeel is de Beleidscyclus van de Omgevingswet, die gericht is op het actief realiseren van specifieke doelen voor de fysieke leefomgeving gebaseerd op richtlijnen van de Europese Unie (EU). In samenspraak met de maatschappij formuleert uw gemeente (of provincie en het Rijk) doelen voor de (fysieke) leefomgeving en monitoort uw gemeente of de doelen worden gehaald met heldere voorwaarden voor inwoners, ondernemers en uw gemeente.

U leest het goed: een voordeel van het lidmaatschap van de Europese Unie, want Nederland gaat actief doelen realiseren in plaats van ‘eindeloos polderen’ met een resultaat waarin niemand zich meer herkent...

Wat is nu Beleidscyclus als denkmodel voor de Omgevingswet?

In beleidscyclus staan de instrumenten voor uw gemeente/provincie en het Rijk. Centraal staat de zorg van uw gemeente voor de kwaliteit van de (fysieke) leefomgeving. Deze wordt in toenemende mate bepaald door initiatieven uit de samenleving en ondernemers. Een gemeentelijke omgevingsvisie voor het hele grondgebied bepaalt de invulling van de gemeentelijke en de formulering van de verdere ambities voor de fysieke leefomgeving.

De beleidscyclus van de Omgevingswet.

In programma’s formuleert de overheid de maatregelen, die leiden tot de gewenste kwaliteit van de (fysieke) leefomgeving. Dit heeft als consequentie dat inwoners en ondernemers met de nieuwe Omgevingswet uw gemeente kan verplichten om maatregelen te treffen wanneer de kwaliteit van de fysieke leefomgeving in de praktijk tekort schiet. Een programma is zelfs verplicht als dat de vereiste kwaliteit of omgevingswaarde niet wordt gehaald.

Als uit de monitoring blijkt dat niet voldaan wordt of zal worden aan een omgevingswaarde, geldt een plicht om een programma vast te stellen. Het programma bevat de maatregelen die verzekeren dat blijvend aan omgevingswaarden wordt voldaan. Ook bevat het wetsvoorstel bepalingen die bewerkstelligen dat maatregelen in programma’s ook daadwerkelijk worden uitgevoerd en dat een programma moet worden aangepast als niet voldaan wordt aan een omgevingswaarde.

Voorbeelden zijn een te slechte luchtkwaliteit en te hoge concentraties fijnstof. Interessant is een beroep op het Asbestdakenverbod na 2024, de CO2-doelen of de luchtkwaliteit door het Longfonds en hoe u deze kansen commercieel wilt en kunt verzilveren..

Conclusies

1. Beleidscyclus is het Kroonjuweel van de nieuwe Omgevingswet voor duurzaamheid en duurzame gebiedsontwikkeling;
2. De Amvb’s met verdere uitwerking van de AmvB’s gaan per 1 juli 2016 in consultatie voor 3 maanden
3. Helaas pakt minister Schulz dit cadeau niet zelf uit en de vraag is hoe dit onder haar opvolger uitpakt…