Auteur: Wilma Schreiber
Eén complex dat zowel de nieuwe gemeentewerf van Nieuwegein als de accommodatie van roeivereniging ‘De Doorslag’ combineert. Met duurzaamheid als belangrijke ambitie. De hoofdrolspelers van de bouw deelden hun ervaringen tijdens een kennismiddag met relaties en stakeholders, die ook een rondleiding kregen door het eindresultaat aan het Merwedekanaal.
De reden voor de kennismiddag komt naar voren in het welkomstwoord van Bas Stuij, planontwikkelaar bij Bouwbedrijf De Vries & Verburg. De bouwpartners willen in dialoog met relaties en stakeholders processen optimaliseren en innoveren. “Dit project is in veel opzichten een pilot geweest, onder meer als het gaat om Design & Construct (D&C). Een ontwikkeling waar we steeds meer mee te maken krijgen, met wisselende ervaringen. Je bent als bouwer verantwoordelijk voor het hele traject, van ontwerp tot en met bouw, maar je kunt niet alles zelf. Je hebt de drive en input van partners nodig om samen toegevoegde waarde te kunnen leveren.”
Werk aan de markt overlaten
Het werken met de UAV-gc – een integrale contractvorm die afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer vastlegt – betekent dat de opdrachtgever na het vaststellen van de vraagspecificaties het werk aan de markt moet overlaten. De bouwer moet waarmaken dat hij het werk conform die specificaties oplevert, zodat het leidt tot acceptatie door de opdrachtgever. “Je moet je beiden aan de regels houden, daar ligt een risico. Wat dat betreft, is deze pilot geslaagd. Dit blijkt ook uit de tevredenheidsscore van de gemeente Nieuwegein: een 8.”
Jurgen Mulderij, senior projectleider bij de gemeente Nieuwegein, licht de keus voor D&C toe. “Wij wilden één aanspreekpunt tijdens de bouw om het project gaandeweg bij te stellen binnen de kaders van de vraagspecificatie. Het toezicht hebben we ingestoken via systeemgerichte contractbeheersing. Samen met de opdrachtnemer keken we steeds of voldaan werd aan de specificatie. Zo niet, dan werd een verbeterplan opgesteld.” Ook hij spreekt van een succes. “Binnen budget en binnen de planning is een duurzaam, functioneel en prettig gebouw opgeleverd.”
Leren loslaten
Mulderij signaleert ook enige valkuilen in het werken met D&C. “Als opdrachtgever hebben we moeten leren loslaten. Je moet vooraf bepalen wat je wilt en aanpassingen tijdens het bouwproces tot een minimum beperken, anders haal je veel risico’s naar jezelf toe”, zegt hij. “En eigenlijk moet deze contractvorm doorgezet worden in de hele uitvoeringsketen, dat voorkomt veel discussie.”
Een tweede uitdaging was het werken in het BIM. Ronald de Rooij van Topos Architecten benoemt allereerst een aantal voordelen. “In feite bouw je het gebouw al virtueel, daardoor komt een deel van de technische uitwerking al eerder in het proces aan de orde en kun je problemen in de computer oplossen in plaats van op de bouw. Dat verlaagt de faalkosten”, stelt hij. “Daarnaast biedt het de opdrachtgever beter inzicht in het ontwerp.”
Alle partijen bij het BIM betrekken
Het punt waar het fout kan gaan, is als de e-installateur, de w-installateur of andere onderaannemers aan de slag gaan. “Voor de mechanische ventilatie gaten boren in de houten dakspanten anders dan eerder in BIM aangegeven, is iets wat de constructeur opnieuw moet onderzoeken en berekenen, en dan begint het pingpongen. Dat is een leerpunt: we moeten nog eerder in het proces alle partijen bij BIM betrekken.”
Wim van den Pol, directeur Van den Pol Elektrotechniek, erkent dat het werken met BIM nog in de kinderschoenen staat binnen zijn bedrijf. “Modellering van dingen die er nog niet zijn, is lastig voor ons. Hetzelfde geldt voor het werken met UAV-gc. Installateurs zijn exacte mensen, die handvatten nodig hebben om te weten wanneer een werk goed is.” Terugkijkend noemt hij als verbeterpunt het meer onder de aandacht brengen van de Total Cost of Ownership. “Dan hadden we bijvoorbeeld nog meer ledverlichting kunnen aanbrengen. In verband met de terugverdientijd is daarvoor niet gekozen.”
Genoeg energie op het terrein
Duurzaam bouwen heeft zonder meer de toekomst, is de overtuiging van Van den Pol. En hij heeft ook nog wel een suggestie voor de gemeente. “Zet er een houtkachel neer. Er ligt hier genoeg energie op het terrein, mensen komen het afvalhout zelfs gratis brengen. Dan is het toch zonde om gas te kopen in Groningen?”, lacht hij. Dan serieus: “Er is meer overleg en uitruil met andere bouwpartijen nodig om duurzame gebouwen te maken, die per saldo geen energie meer gebruiken. Dat gaat ons lukken, we gaan gewoon naar nul.”
Foto: Boven de botenloods bevinden zich de kantoren van de gemeentewerf plus een groot terras dat gedomineerd wordt door een 8 meter lang overstek.