Schoolbestuur Fortior in Venlo heeft een financiële reserve ingesteld om schoolgebouwen elke vijftien jaar te renoveren. In 2016 is de School aan de Vijver als eerste onder handen genomen, zegt huisvestingsspecialist Dick van Tulden. “Dat is een gezonde duurzame school geworden, die de komende 15 jaar aan onderhoud geen geld meer kost.”
De School aan de Vijver uit 1980 stond als eerste van vijf oudere scholen op de nominatie om alle grote gebouwonderdelen (dak, gevels, deuren, vloeren, sanitair, installaties, schilderwerk) binnen 5 jaar te vervangen op basis van het klassieke meerjaren onderhoudsplan (MOP). Fortior voelde daar niets voor, want als volgens de MOP wordt gewerkt zijn er, anders dan bij nieuwbouw, geen kansen om het leerklimaat te verbeteren. “Een goed leerklimaat is belangrijk. Dat staat prominent in het strategisch beleidsplan van Fortior.”
Vanuit die visie is een plan bedacht om bij oude schoolgebouwen, die op grond van het IHP geen nieuwbouw krijgen, bij renovaties ook de leeromgeving te verbeteren. Uitgangspunt is dat alle geplande werkzaamheden worden gebundeld en in één keer worden uitgevoerd. De uitvoerende bedrijven worden uitgedaagd om innovaties in te brengen en 15 jaar lang garant te staan voor de kwaliteit van hun producten. De renovatie wordt betaald door alle reserveringen voor het onderhoud naar voren te halen en kasstromen te bundelen. “Het doel is om eenmalig in het gebouw te investeren, zodat er 15 jaar geen geld meer hoeft te worden uitgegeven aan onderhoud.”
Dat plan is uitgewerkt voor de School aan de Vijver. Op basis van de richtlijnen in het Kwaliteitskader Huisvesting is eerst een nulmeting gedaan. Om de wensen met betrekking tot het onderwijs naar de toekomst vorm te geven is het onderwijsteam bevraagd op architectonische-, gebruikers- en technische beleving. Vervolgens is een programma van eisen geschreven op basis waarvan marktpartijen zijn benaderd. Daaruit is een bouwteam gevormd, dat – ondersteund door Stichting KIEN vanuit het project De Frisse School – een concreet plan heeft uitgewerkt om het gebouw in technische zin gezond en duurzaam te maken en waarin het onderwijs leidend is.
Goede businesscase
In financieel opzicht is dit een lucratieve oplossing. Het geplande onderhoud aan het gebouw zou de komende jaren opgeteld € 935.000,-- gaan kosten. Door werkzaamheden te combineren, faalkosten te elimineren, te werken volgens een lean planning en door betrokken marktpartijen te laten meedenken kon een nul-begroting worden opgesteld, die uitkwam op € 857.000,--. Daarin was ter verbetering van het binnenklimaat zelfs een luchtbehandelingssysteem van € 120.000,-- opgenomen, iets wat niet in de oorspronkelijke plannen zat.
Dit concept met de voorgenomen technische voorzieningen is doorgerekend en positief beoordeeld door specialisten van TNO. Het is, compleet met een begroting, achtereenvolgens voorgelegd aan de accountant, de stakeholders, de GMR en het bestuur van Fortior om in december 2015 te worden goedgekeurd. Toen was de weg vrij om de School aan de Vijver in de zomer van 2016 te renoveren.
Die renovatie duurde slechts 5,5 weken. Het gebouw is volledig gestript en weer opgebouwd. Kozijnen zijn vernieuwd, het dak en de gevels geïsoleerd, er zijn lichtkoepels geplaatst, alle installaties zijn vernieuwd, kortom er staat een zo goed als nieuwe school. Uit metingen blijkt dat de verlichting, luchtkwaliteit, temperatuur en akoestiek aan alle eisen voldoen. Maar het belangrijkste is dat het onderwijsteam bijzonder tevreden is over het gebouw.
Eindafrekening
De uiteindelijke kosten van de renovatie waren slechts € 800.500, liefst € 134.500 (15%) lager dan bij onderhoud op basis van een klassieke MOP. “Het minstens 60% lagere energieverbruik is daar niet eens bij meegerekend.”
Fortior is tevreden over dit concept. Voor toekomstige renovaties is op stichtingsniveau een financiële reserve gecreëerd. Die wordt gevuld met dotaties vanuit de rijksvergoedingen en door gemeentelijke bijdragen aan renovaties.
Tekst: Piet Scheerhoorn