'Hogere ambities voor gezonde schoolgebouwen wettelijk vastleggen'

Het moet voor zowel gemeenten als schoolbesturen duidelijker zijn wie verantwoordelijk is voor de kwaliteit van schoolgebouwen. Bijvoorbeeld door ambities voor een gezond binnenklimaat hebben en een duurzame exploitatie in eisen terug te zien door middel van wet- en regelgeving.

Abonneer je op ons Youtube-kanaal:

Dat stelt de Algemene Rekenkamer in het rapport “Schoolgebouwen primair en voortgezet onderwijs: de praktijk gecheckt”, dat afgelopen donderdag 4 februari is gepubliceerd.

In het rapport komen de problemen rondom huisvesting van scholen in heel Nederland aan de orde. Dit stelsel van onderwijshuisvesting is gericht op een redelijk voorzieningenniveau. Bewindspersonen van OCW zouden graag zien dat het huisvestingsstelsel meer oplevert dan alleen gebouwen van redelijke kwaliteit. Een goed schoolgebouw dat aansluit op de eisen van deze tijd en met een gezond binnenklimaat draagt bij aan de kwaliteit van onderwijs, aldus de bewindspersonen. “De ambities die de staatssecretaris van OCW uitspreekt over de kwaliteit van schoolgebouwen scheppen hogere verwachtingen dan het stelsel nu realiseert, terwijl die in de praktijk door gemeenten en schoolbesturen niet of moeilijk waargemaakt kunnen worden. Dat ambitieniveau zien we niet terug in eisen in wet- en regelgeving”, aldus de Rekenkamer.

Actiever beleid

“In wet- en regelgeving staat wel dat een minimaal vloeroppervlak vereist is”, gaat de Rekenkamer verder. “Ook moeten schoolgebouwen, net als andere gebouwen, voldoen aan de eisen in het Bouwbesluit 2012 en de Wet milieubeheer. Verder moeten schoolbesturen hun gebouwen behoorlijk onderhouden; en moeten  gemeenten voor onderwijshuisvesting een bekostigingsplafond vaststellen dat redelijkerwijs kan voorzien in de huisvestingsbehoefte van scholen. Die begrippen zijn verder niet in landelijke wet- en regelgeving uitgewerkt. Kijken we naar de normbedragen die de VNG in haar Modelverordening voorzieningen huisvesting onderwijs hanteert voor nieuwbouw, dan blijken die niet te passen bij de ambities van de bewindslieden en over het algemeen zelfs niet bij de eisen die het Bouwbesluit 2012 aan gebouwen stelt.” Dat vraagt een actiever beleid van het kabinet, vindt de Rekenkamer.

Gemeenten en schoolbesturen dragen gezamenlijk zorg voor bijna 10.000 schoolgebouwen. Ruim 2,5 miljoen leerlingen krijgen hier dagelijks les in het primair en voortgezet onderwijs. Aan onderwijshuisvesting besteedden gemeenten en schoolbesturen in 2013 gezamenlijk € 2,6 miljard.

Prikkels complicerende factor

Prikkels in het huisvestingssysteem zijn een complicerende factor. Zo is nieuwbouw en uitbreiding van schoolgebouwen belegd bij gemeenten en onderhoud bij schoolbesturen. “Dit nodigt beide partijen uit de eigen uitgaven laag te houden ten koste van hogere uitgaven voor de ander”, stelt de Rekenkamer. “Gemeenten kunnen dat doen door minder te investeren in nieuwbouw ten koste van hoge exploitatielasten voor de schoolbesturen. Omgekeerd kunnen schoolbesturen een aanvraag indienen voor een huisvestingsvoorziening, zonder daarbij een voor de gemeente goedkopere optie te overwegen.”

Het stelsel prikkelt verder gemeenten en schoolbesturen vooral om op korte termijn te denken en te beslissen. Ook is niet wettelijk vastgelegd wie verantwoordelijk is voor renovatie van schoolgebouwen, terwijl dat ervoor kan zorgen dat ze langer meegaan en beter passen bij het onderwijs van nu. “We zien in de praktijk dat gemeenten en schoolbesturen hier tot op heden niet altijd samen goed uitkomen, maar dat partijen wel met elkaar in overleg zijn. Wij bevelen de staatssecretaris aan om zo nodig wettelijk vast te leggen wie voor renovatie verantwoordelijk is.”

Verantwoordelijkheidsgevoel

In een reactie laat staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs weten geen voorstander te zijn van het in wet- en regelgeving vast leggen van wat ‘goed’ is, omdat dit het verantwoordelijkheidsgevoel bij schoolbesturen en gemeenten zou kunnen afzwakken. 
De koepel voor basisscholen, de PO-Raad, ziet in het rapport een bevestiging dat de kwaliteit van de schoolgebouwen tekortschiet. De organisatie wil dat gemeenten en schoolbesturen samen verantwoordelijk worden voor renovatie.

Bron: Algemene Rekenkamer

Lees hier meer over gezonden gebouwen en de Coalitie Gezonde Gebouwen.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c143 c148 c225 c263
‘Scholen moeten naast ventilatie ook aan luchtreiniging werken’

‘Scholen moeten naast ventilatie ook aan ...

Met het stijgen van de coronabesmettingen staan veel scholen voor een fikse uitdaging. Volgens prof. dr. ir. Bert Blocken, hoogleraar bouwfysica aan de TU Eindhoven ...

Lees verder

c143 c223
Whitepaper: Betere leerprestaties en hogere kwaliteit schoolgebouw binnen handbereik

Whitepaper: Betere leerprestaties en hogere ...

Dringender dan ooit zijn de opgaven voor schoolbesturen om toekomstbestendig te zijn en de leeromgeving gezond te maken. Waar moet je gezonde leeromgeving ...
c21 c143 c225 c293
Subsidies en ambities voor DG Expeditie KBS De Marke

Subsidies en ambities voor DG Expeditie KBS ...

Op dinsdag 20 september vond een dubbelbijeenkomst plaats van de Duurzaam Gebouwd Expeditie KBS De Marke. Deelnemers kregen meer inzicht in de juridische en economische ...

Lees verder

c21 c143 c225 c243 c265
Immens onderwijsgebouw met hoge BREEAM-score

Immens onderwijsgebouw met hoge BREEAM-score

Morgen neemt de Hogeschool van Amsterdam haar meest duurzame onderwijsgebouw officieel in gebruik: het Jakoba Mulderhuis. De focus op minimaliseren van verbruik, ...

Lees verder

c21 c143 c225 c293
De eerste stap naar een gezond binnenklimaat voor DG Expeditie KBS De Marke

De eerste stap naar een gezond binnenklimaat ...

Op dinsdag 28 juni vond de eerste bijeenkomst plaats van DG Expeditie KBS De Marke. Deelnemers konden een blik werpen op het schoolgebouw en ervoeren aan den lijve ...

Lees verder

c21 c135 c143 c160 c225
Feringa Building: enorme campus biedt veiligheid en huiselijkheid

Feringa Building: enorme campus biedt veiligheid ...

In de serie BouwHelden verhaalt architect Joost Ector over zijn ontwerp voor het Groningse Feringa Building met extra aandacht voor de gevel. “We zijn er ...

Lees verder

c21 c143 c185 c225
Metadecor gebruikt oude spijkerbroeken als gevelisolatie

Metadecor gebruikt oude spijkerbroeken als gevelisolatie

Metadecor gaat oude spijkerbroeken gebruiken als gevelisolatie bij de middelbare school van De Goudse Waarden in Gouda. De leerlingen kunnen vanaf deze week zo ...

Lees verder

c21 c143 c225 c243 c263
Blik terug op het Duurzame & Gezonde Scholen Congres

Blik terug op het Duurzame & Gezonde Scholen ...

Op 10 november kwamen we in Eindhoven bij elkaar om de volgende stappen voor gezonde en duurzame scholen te concretiseren tijdens het Duurzame & Gezonde Scholen ...

Lees verder

c21 c143 c160 c225 c243 c263 c265
Alleen samen krijgen we duurzame schoolgebouwen voor elkaar 

Alleen samen krijgen we duurzame schoolgebouwen ...

Het onderwijsveld wacht de komende jaren een enorme uitdaging. Duizenden schoolgebouwen moeten vanwege het Klimaatakkoord verduurzaamd worden, maar hoe concretiseren ...

Lees verder

c21 c143 c225
Doe mee aan serious game De Expeditie

Doe mee aan serious game De Expeditie

Tijdens het Duurzame & Gezonde Scholen Congres op 10 november kun je tot twee keer toe deelnemen aan een serious game. Leer hoe je samenwerkingen tussen verschillende ...

Lees verder

c21 c143 c148 c160 c225
Programma Duurzame & Gezonde Scholen Congres compleet!

Programma Duurzame & Gezonde Scholen Congres ...

Op 10 november komen we samen in Eindhoven voor het Duurzame & Gezonde Scholen Congres. Leer alles over energiezuinige, aardgasvrije, circulaire en gezonde ...

Lees verder

c21 c143 c225 c245
Zo ontwerp je een school voor betere leerprestaties

Zo ontwerp je een school voor betere leerprestaties

Wat leveren zaken als licht, geluid, thermisch comfort en luchtkwaliteit voor bijdrage aan de leerprestaties en hoe is daar vanuit het ontwerp al op in te spelen? ...

Lees verder

keyboard_arrow_up