BENG-blamage

BENG-blamage

Tijdens het BENG-congres op 20 november jl. zijn de nieuwe energieprestatienorm NTA 8800 (opvolger NEN7120) en de gewijzigde BENG-eisen voor nieuw te bouwen gebouwen gepresenteerd. De eisen worden versoepeld: onwenselijk en onnodig.

Auteurs - de collega's van DWA: Henk, Arie, Peter, Leendert, Rico, Jaap en Marcel. 

In onderstaande tabel zijn voor de woningbouw de wijzigingen tussen de voorlopige BENG-eisen uit 2015 en de recent gepubliceerde BENG 2018 weergegeven.

BENG-blamage

Sinds de invoering van de EPC in 1996 is deze in stapjes aangescherpt om het vastgoed energiezuiniger te maken. Onderstaande figuur geeft de aanscherping van de EPC voor woningen in de afgelopen jaren weer. Hierin zijn tevens de BENG 2015-eisen gepositioneerd, zoals wij deze de afgelopen periode op basis van onze ervaringen in verschillende projecten zijn tegengekomen (uitgaande van een individuele elektrische warmtepomp).

BENG-blamage

BENG 2018 zet een stap terug in ambitie. Dat is onwenselijk en onnodig. Een duurzame wereld is geen vanzelfsprekendheid. Daar moeten wij moeite voor doen. BENG 2015 past logisch in deze ontwikkeling. BENG 2015 gaat uit van de enige juiste ontwerpstrategie voor gebouwen, namelijk de Trias Energetica. Het beperken van de vraag door randvoorwaarden te stellen aan de bouwfysische uitgangspunten (BENG 1) en het duurzaam opwekken van de energievraag (BENG 2 en 3). De derde pijler van de Trias Energetica (efficiënt gebruik van fossiele brandstoffen) past wat DWA betreft niet meer in deze ontwerpstrategie.

BENG 2015 is haalbaar en leidt tot comfort

Voor nieuwbouwprojecten hanteren wij graag BENG 2015 als uitgangspunt, omdat het ontwerpen van energiezuinige gebouwen naar ons inzicht om een goede integrale ontwerpstrategie vraagt. Wij begrijpen dat hier ambitie en meer integrale samenwerking voor nodig is. Een duurzaam en energiezuinig gebouw vergt nu eenmaal een investering in aandacht, tijd en geld. Wij hebben inmiddels bij een aantal projecten ervaring opgedaan om gebouwen te laten voldoen aan BENG 2015 en zelfs energieneutraal te maken. Wij verwachten dat het ook haalbaar is met de NTA 8800 en het stellen van de juiste eisen.

Wat wij daarin waarnemen, is dat de investeringen weliswaar hoger zijn, maar dat de verbruikskosten dalen en het comfort voor de gebruiker zal toenemen. Ook de voorspelbaarheid van verbruik is veel nauwkeuriger. Een goede LCC is veel stabieler dan voorheen. Het gaat hierbij om waarde en niet alleen om kosten. Een duurzaam gebouw is na 30 jaar meer waard dan een energieconsumerend gebouw. Dit is het gezonde mechanisme waardoor een meerinvestering aan de voorzijde verantwoord is.

De BENG-criteria zijn recentelijk verruimd op basis van de uitkomsten van de “kostenoptimalisatiestudie” die het ministerie van BZK heeft laten uitvoeren. Hieruit zou blijken dat de nieuwbouw anders te duur zou worden voor de bouwsector. De vraag is of bij dat besluit ook een Total Cost of Ownership-afweging is gemaakt. Komende jaren worden honderdduizenden nieuwe woningen gebouwd. Ons pleidooi is om juist te kiezen voor duurzame kwaliteit. Van de keuzes die nu gemaakt worden, kunnen bewoners jarenlang profiteren. De bouwnormen mogen ons inziens de markt steeds uitdagen om innovatieve oplossingen te ontwikkelen. Veel partijen hebben zich afgelopen jaren warmgelopen op het kunnen behalen van de voorlopige BENG-eisen uit 2015. We mogen nu geen gas terugnemen.

Uiteraard zijn situaties denkbaar waarbij de haalbaarheid dusdanig kritisch is dat er concessies moeten worden gedaan. In dat geval kunnen we beter gemotiveerd afwijken dan de uitgangspunten veranderen.

Rekenrendement opwekking elektriciteit

In de NTA 8800 stijgt het rekenrendement voor opwekking van elektriciteit van 39 naar 69%. Dit bevoordeelt de toepassing van all electric systemen. Ontwikkelaars die gaan voor lage bouwkosten zullen kiezen voor minder efficiënte en goedkope technieken, zoals luchtwarmtepompen of zelfs  infraroodpanelen en andere elektrische verwarmingssystemen. Als de elektraprijs daalt (voornemen uit klimaatakkoord) hebben we het paard achter de wagen gespannen. De elektriciteitsvraag op nationaal niveau zal stijgen, waardoor de doelstellingen voor relatief meer zonne- en windenergie onnodig onder druk komen te staan.

Een ander aandachtspunt is de capaciteit van het landelijke elektriciteitsnetwerk. Nu al is in bepaalde regio’s de maximale netcapaciteit bereikt (bijv. regio Boskoop). Relatief onzuinige, elektrisch verwarmde woningen, samen met toenemend elektrisch autorijden zal zonder meer leiden tot een overbelast elektriciteitsnetwerk.

Onderscheid aanbrengen in het verduurzamen van de elektriciteit op nationaal niveau en elektriciteit opwekken op lokaal of gebouwniveau leidt tot betere resultaten. BENG voor nieuwbouw is hierbij het juiste instrument om een prikkel te geven richting efficiënte, all electric systemen en het plaatsen van pv-panelen waar mogelijk. Ons inziens kan dit door het rekenrendement voor elektriciteit in de BENG-methodiek op 49% te maximeren. Deze 49% komt overeen met de huidige Europese normen.

We moeten en kunnen op de ingeslagen weg doorgaan

De spelregels kunnen niet Trumpiaans, tijdens de wedstrijd worden aangepast, zelfs niet wanneer het concepteisen betreft. In de nieuwbouwmarkt zijn voor zowel de woningbouw als de utiliteit commerciële verplichtingen aangegaan. Zo zijn de voorlopige eisen door gemeenten in tenders opgenomen. Tenders zijn gewonnen en contracten getekend.

Niets staat in de weg om door te gaan op de ingeslagen route. Het is haalbaar en realiseerbaar, ook met de nieuwe NTA 8800 op de oorspronkelijke waarden uit 2015. De waardeontwikkeling van duurzaam vastgoed zal naar onze verwachting doorzetten of zelfs versterken. Op een iets langere termijn zal een slecht(er) presterend pand minder waard zijn omdat het simpelweg slechter presteert en minder voorspelbaar is.

De afhankelijkheid van de energieprijs wijst dezelfde kant op. Niemand weet precies waar die marktbewegingen eindigen. Laten we alleen al om die reden de afhankelijkheid zo laag mogelijk maken.

Wij maken deze duurzaamheidsbeweging graag werkelijkheid en dagen de overheid uit hierin niet te verzaken.

De collega’s van DWA,
Henk, Arie, Peter, Leendert, Rico, Jaap, Marcel

N.B. De NTA 8800 heeft ook een groot aantal verbeteringen. Zo is de harmonisatie van regelgevingen positief; ook de aandacht voor oververhitting en klimaatupdates is nuttig.

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c122 c185 c186 c190 c225
Isoleren met biocirculaire grondstoffen

Isoleren met biocirculaire grondstoffen

Wie op zoek is naar isolatiemateriaal, moet wikken en wegen tussen standaard materialen en biobased oplossingen. Ook kun je kiezen voor isolatieproducten op basis ...

Lees verder

c21 c186 c225 c243
Energiebesparing bepalende factor succes energietransitie

Energiebesparing bepalende factor succes energietransitie

Energiebesparing in de gebouwde omgeving bepaalt het succes van de energietransitie. Dat schrijft Paul Masselink, oprichter van Sustainable Energy Solutions in ...

Lees verder

c186 c223
Whitepaper: Prefab vult bouwopgave versneld in

Whitepaper: Prefab vult bouwopgave versneld ...

In de komende tien jaar moet er veel gebeuren in de woning- en utiliteitsbouw. We zeggen vaarwel tegen aardgas, we dringen de CO2-uitstoot fors omlaag en zorgen ...
c21 c54 c186 c265
Renovatiestandaard: nieuwe stap vooruit

Renovatiestandaard: nieuwe stap vooruit

Wat is het een bizarre tijd. Werken aan de energietransitie in de gebouwde omgeving is schaken op drie borden tegelijk: de korte termijn, de middellange termijn ...

Lees verder

c21 c122 c186 c225 c243
Kennispaper belicht effectiviteit van bouwkundige maatregelen

Kennispaper belicht effectiviteit van bouwkundige ...

House Energy Optimum (HEO) gaat in het tweede deel van een reeks kennispapers in op de effectiviteit van bouwkundige maatregelen. Die beïnvloeden de energievraag ...

Lees verder

c21 c54 c186
Kan BENG niet eenvoudiger en beter?

Kan BENG niet eenvoudiger en beter?

De bouw stoot als sector een immense hoeveelheid CO2 uit. Wat komt daar nog bij als aan de bouwopgave wordt voldaan? Lees wat Hans Korbee zegt over wet- en regelgeving, ...

Lees verder

c21 c186 c225 c265
Hoe kwam BENG in eerste jaar van de grond?

Hoe kwam BENG in eerste jaar van de grond?

Een jaar geleden, op 1 januari 2021, werd afscheid genomen van de Energie Prestatie Coëfficient (EPC). Na jaren van trouwe dienst en het nodige sleutelwerk ...

Lees verder

c21 c186 c225 c243
Nieuw: digimagazine BENG

Nieuw: digimagazine BENG

In ons nieuwe digitale magazine BENG lees je onder andere een interview met Maartje Brans van De Alliantie, praten we bij met EP Adviseurs Steven Akkermans en Frederik ...

Lees verder

c21 c186 c225 c243
BENG spoort ons aan tot een gezamenlijk format

BENG spoort ons aan tot een gezamenlijk format

Sinds 1 januari van dit jaar gelden de BENG-eisen. Dat levert veelal positieve veranderingen op, zoals de TO-juli oververhittingseis, maar als we dieper graven ...

Lees verder

c21 c186 c243 c286
Nieuwe Duurzaam Gebouwd Podcast over BENG

Nieuwe Duurzaam Gebouwd Podcast over BENG

De nieuwste aflevering van de Duurzaam Gebouwd Podcast staat voor je klaar om te luisteren, via Spotify, Soundcloud of Apple Podcasts.

Lees verder

c21 c186 c225 c243
Grip op je businesscase met nieuwe BENG

Grip op je businesscase met nieuwe BENG

Door de nieuwe BENG-eisen en het gasloos bouwen en zijn de ontwikkel- en bouwkosten flink gestegen. Hoe krijg je dan weer grip op je businesscase? Bezoek ook de ...

Lees verder

c21 c186 c225 c243
Big BENG komt eraan: deze tool helpt je daarbij

Big BENG komt eraan: deze tool helpt je daarbij

Vanaf 1 januari 2021 treedt de BENG in werking, de overheidseisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen. Alle vergunningaanvragen voor nieuwbouw, zowel in de woning- ...

Lees verder

Reacties

Helemaal mee eens, met deze reactie op jullie artikel; onwenselijk en onnodig. De Trias Energetica is kennelijk niet meer belangrijk en de vraag is, wiens belangen worden hiermee gediend. In ieder geval niet die van de burgers, want deze aangepaste BENG laat weer toe dat er minder zwaar geïsoleerd hoeft te worden. Daardoor zal de energiebehoefte niet verminderen en dát was juist de methode om minder tot misschien niet meer afhankelijk te zijn van energieleveranciers én zou juist de CO2 uitstoot helpen verminderen. Dat laatste is politiek toch zo belangrijk? Het tegenovergestelde is nu aan de orde. Onbegrijpelijk!

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up