Keramische dakpannen: de blote feiten 

Keramische dakpannen: de blote feiten 

Recent ventileerde een Duitse dakpanfabrikant in verschillende vakbladen dezelfde boodschap: er zijn zeer goede argumenten voor betonnen dakpannen. Tegelijk zette hij de keramische variant als minder milieuverantwoord weg. Hoogste tijd voor een reactie van Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek (KNB).

In de betreffende publicatie verzucht de projectleider van een Overijsselse woningcorporatie, dat de voorgeschotelde certificaten, tabellen en cijfers hem het zicht op de duurzaamheid van dakpannen ontneemt. Daarom gaat zijn keuze vooral via de portemonnee en goede verhalen van de Duitse fabrikant. Die ontleent deze maar al te gretig aan een onderzoek naar de milieuaspecten van dakpannen door het Milieu Instituut Freiburg, naar eigen zegge een onderzoek geïnitieerd door de gehele Duitse dakpanindustrie.

Duits onderzoek van 1 producent

KNB is bekend met deze Duitse, uit 2008 daterende studie ‘LCA Comparison of Roofing Systems’, die overigens niet is gebaseerd op de gangbare, toepasselijke Europese norm voor LCA’s van bouwproducten (EN 15804). Belangrijker is dat de studie niet in opdracht was van de gehele Duitse dakpannenindustrie, maar van uitsluitend één (andere) Duitse dakpanproducent. Dat is van groot belang, omdat daardoor de onderzoeksuitkomsten alleen relevant zijn voor het verschil in milieu-impact tussen de betonnen én keramische dakpannen van die ene andere Duitse dakpanfabrikant.

Reden is het per productielocatie sterk verschillen van relevante factoren zoals energiegebruik, cementsoort, herkomst grondstoffen, wel/niet groene stroom, transportafstanden, etc. De aangehaalde onderzoeksresultaten mogen daarom zeker niet veralgemeniseerd worden, wat in het rapport zelf ook staat vermeld, en evenmin worden overgenomen voor de eigen producten.

Levensduur niet meegenomen

Wat verder opvalt is dat in de analyse van de uitkomsten van het Duitse onderzoek, de bewezen langere levensduur van keramische dakpannen niet is meegenomen. De keramische dakpan gaat gemiddeld 2 keer langer mee dan de betonnen variant.

Het eerlijke verhaal is dan dat bij de in het artikel genoemde cijfers over de gebouwlevensduur, de betonpan niet 45% minder maar juist 5% meer emissie kent dan de keramische variant.

En wat te denken van bijvoorbeeld humane toxiciteit als relevante milieufactor voor de totale milieuscore? Het Duitse rapport vermeldt hierover dat de betonnen dakpan 4 maal slechter scoort dan de keramische dakpan. Het eerlijke verhaal luidt hier anders: berekend over de gehele levensduur van het gebouw scoort de betonpan 8 maal slechter dan de keramische. Natuurlijk allemaal best ingewikkeld, maar ook anders dan de fabrikant zegt te beweren. Het is daarom maar beter bij de blote feiten te blijven.

Blote feiten als basis voor emotie

Een van die feiten is dat de Nederlandse keramische dakpan vooral van rivierklei wordt gemaakt. Deze klei is in de uiterwaarden ruimschoots aanwezig en wordt door de rivier in een doorgaand proces aangevoerd. Wetenschappelijk onderzoek onderbouwde dat deze minerale grondstof daardoor een hernieuwbare (oneindige en daarmee duurzame) grondstof mag worden genoemd. Daar komt bij dat de winning van rivierklei op een speciale, reliëfvolgende manier gebeurt met vele duizenden hectares nieuwe natuur als resultaat, inclusief een hoge Europese beschermingsstatus. Wordt verder bedacht dat met kleiwinning wordt bijgedragen aan hoogwaterveiligheid in het rivierengebied en dat veel andere feiten nog niet eens zijn benoemd, dan is te begrijpen dat de emotie voor de gebakken kleipan toeslaat. Blote feiten als basis voor emotie: wat is mooier dan dat!

Auteur Ewald van Hal is directeur van de vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c26 c40 c122
Hergebruikte materialen toegepast bij renovatie gemeentehuis Roosendaal

Hergebruikte materialen toegepast bij renovatie ...

De Brabantse gemeente Roosendaal laat haar voorbeeldfunctie zien met de renovatie van het gemeentehuis. Mede dankzij een geslaagde ketensamenwerking werd een speciaal ...

Lees verder

c21 c122 c185 c186 c190 c225
Isoleren met biocirculaire grondstoffen

Isoleren met biocirculaire grondstoffen

Wie op zoek is naar isolatiemateriaal, moet wikken en wegen tussen standaard materialen en biobased oplossingen. Ook kun je kiezen voor isolatieproducten op basis ...

Lees verder

c21 c122 c140 c190 c225 c243
Circulaire gevels met lage CO2-voetafdruk

Circulaire gevels met lage CO2-voetafdruk

Met het ontwerpen van duurzame, circulaire gevels bundelen Hydro Building Systems en Saint-Gobain Glass hun krachten om zo de CO2-reductie in de bouwsector te helpen ...

Lees verder

c21 c122 c190 c225 c276
MPG van nieuwbouw verlagen met isolatiemateriaal

MPG van nieuwbouw verlagen met isolatiemateriaal

Met de registratie van bouwmaterialen in de Nationale Milieudatabase kunnen architecten, adviseurs en projectontwikkelaars makkelijker milieuvriendelijke keuzes ...

Lees verder

c21 c122 c225 c280 c293 c295
Hittegroep probeert hoofd koel te houden

Hittegroep probeert hoofd koel te houden

Vaak gaat het bij woningen nog over isoleren en verwarmen. En hoe daarbij op energielasten kan worden bespaard met bijvoorbeeld zonnepanelen of een warmtepomp. ...

Lees verder

c21 c122 c187 c225
In het middengebied zegeviert de gezondheid

In het middengebied zegeviert de gezondheid

Hoe maken we van de binnenruimte een buitenruimte? Als het aan Jeroen Troost van Schöck ligt, is dat een ogenschijnlijke tegenstelling die niet zo onmogelijk ...

Lees verder

c21 c122 c225 c293 c295
Hittestress tegengaan met goede isolatie

Hittestress tegengaan met goede isolatie

In een goed geïsoleerd gebouw gaat er in de winter niet te veel warmte verloren. Isolatie kan er ook voor zorgen dat een gebouw lekker koel blijft in de zomer. ...

Lees verder

c21 c122 c225
Bijzonder gevelontwerp hoogste woontoren Benelux

Bijzonder gevelontwerp hoogste woontoren Benelux

In de serie BouwHelden zoomen we in op de hoogste woontoren van Nederland: de Zalmhaventoren. Samen met zijn team begon Diederik Dam twintig jaar geleden met ...

Lees verder

c21 c122 c225
Duurzaam gevelbeheer: bekroond met een unieke verzekerde garantie

Duurzaam gevelbeheer: bekroond met een unieke ...

Waar voorheen metselwerk met stip op nummer één stond, wordt er bij nieuwbouw en renovatie inmiddels steeds vaker gekozen voor gevelisolatiesystemen ...

Lees verder

c21 c122 c186 c225 c243
Kennispaper belicht effectiviteit van bouwkundige maatregelen

Kennispaper belicht effectiviteit van bouwkundige ...

House Energy Optimum (HEO) gaat in het tweede deel van een reeks kennispapers in op de effectiviteit van bouwkundige maatregelen. Die beïnvloeden de energievraag ...

Lees verder

c21 c122 c190 c225
<span>Oog voor detail in eerste ontwerpen woonconcept FLETTS</span>

Oog voor detail in eerste ontwerpen woonconcept ...

Het woningtekort op snelle en duurzame wijze aanpakken, dat is de missie van Dennis van Lith. Met zijn modulaire woonconcept FLETTS maakte hij in het afgelopen ...

Lees verder

c21 c122 c225
‘Alles wat we creëren is een tijdelijk product’

‘Alles wat we creëren is een tijdelijk ...

Duurzaam Gebouwd-partner Schüco ging voor de videoreeks BouwHelden naar Amsterdam, waar zij Thomas Rau troffen. Onderwerp van gesprek: het design, de duurzaamheid ...

Lees verder

Reacties

Ewald, ken je het rapport "Watertightness of roof covering materials" van het Norges Byggforskningsinstitutt? Het is wel uit 1981, maar volgens mij staat de conclusies nog steeds recht overeind.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up