Er gaat nogal wat mis in de woningbouw: faalkosten van tien procent, opleveringsgebreken, constructieve gebreken, energieprestatie-eisen die niet worden gehaald en problemen met het binnenklimaat.

Om de hoge ambities voor energiebesparing in de woningsector waar te maken, dan moet de kwaliteitsborging op alle niveaus in het bouwproces sterk verbeteren. Dat stelde prof.dr.ir. Henk Visscher van de TU Delft onder meer in zijn intreerede. Er zijn veel aanwijzingen dat het momenteel niet al te best gesteld is met de woningkwaliteit.

De uitdaging om de kwaliteit te verbeteren zal steeds groter worden. "In dat perspectief moeten we invulling geven aan de ontwikkeling die Commissie-Dekker heeft geschetst: geen rol meer voor gemeenten bij concrete toetsing en inspectie èn professionalisering van de bouwsector. Het een gaat niet zonder het ander."

Overheid als supervisor
"Bij de huidige omvang van de bouwproductie zullen woningen een levensduur van enkele eeuwen zullen moeten hebben. Kortom, wat we nu bouwen, verbouwen en verbeteren moet duurzaam zijn."

Om aan de toekomstige vraag te kunnen blijven voldoen, moet op alle niveaus in het bouwproces de kwaliteitsborging verbeteren: de wet- en regelgeving, supervisie, toetsing en inspectie, ontwerp en uitvoering, en het laatste niveau: actoren, materialen en materieel.

Visscher ziet een nadrukkelijke rol van de overheid in het definiëren en bewaken van het kwaliteitborgingssysteem. Daarnaast zou de overheid betrokken moeten zijn bij de certificeringsregelingen die een publiekrechtelijk doel dienen.

Gecertificeerde Bouwbesluittoets
In de afgelopen tien jaar is steeds duidelijker naar voren gekomen dat de toetsing door het Bouw- en Woningtoezicht bij een groot deel van de gemeenten te wensen overlaat. Een procescertificaat voor het toetsen van bouwplannen aan de eisen van het Bouwbesluit is een cruciaal instrument voor de toekomst van de handhaving van het Bouwbesluit.

Een vergelijkbaar certificaat voor inspectie op de uitvoering is gewenst. Gemeenten zouden nog wel kleine bouwactiviteiten kunnen toetsen. Door deze te koppelen aan energiebesparingsadvies kan uitvoering worden gegeven aan het 'Meer met minder'-programma.

Daarnaast pleit Visscher voor meer aandacht voor regelgeving en kwaliteitszorg in de opleidingen en een sterke rol van beroepsorganisaties in het bevorderen van het kwaliteitsbewustzijn van hun leden.

Woningkwaliteit 2020
Het onderzoek van de leerstoel 'Housing Quality and Process Innovation' is de komende jaren vooral gericht op het verwezenlijken van CO₂-reducties in de woningvoorraad. De leerstoel ontwikkelt en evalueert innovaties in de toepassing van nieuwe technieken, het bouwproces en beleid en regelgeving. De aandacht gaat zowel uit naar nieuwbouw als naar de grote bestaande woningvoorraad.

Het onderzoek heeft een sterk multidisciplinair karakter. In samenwerking met de leerstoel Sustainable Housing Transformations van prof Anke van Hal van de faculteit Bouwkunde van de TU Delft is voor de komende jaren het onderzoeksprogramma 'Woningkwaliteit 2020' ontwikkeld waarin de kennisontwikkeling voor de energietransitie in de woningvoorraad centraal staat.