De bouw gaat met paardensprongen vooruit!

timer3 min
De bouw gaat met paardensprongen vooruit!

Als aan de kant van opdrachtgevers de inhoudelijke kennis ontbreekt, wat moeten hoofdaannemers dan meebrengen om projecten tot een goed einde te brengen? En wat verandert er dan in de relatie tussen de hoofdaannemer en zijn onderaannemers en toeleveranciers? Die relaties in de keten is de specialiteit van Sicco Santema, hoogleraar aan de TU Delft en partner van LMT.

De onderlinge relaties in de bouw zijn aan het veranderen en het aanbesteden volgens Best Value Procurement (BVP) heeft daaraan een belangrijke bijdrage geleverd. Het was onder anderen Sicco Santema (TU Delft, LMT) die deze inkoopmethodiek in Nederland introduceerde. Het zorgde voor een veranderende rol van opdrachtgevers, waardoor met name de inhoudelijke kwesties bij de opdrachtnemers kwamen te liggen.

Ingenieursbureaus

De bouw gaat met paardensprongen vooruitOndertussen, zo vervolgt Santema (foto rechts), huren opdrachtgevers nog steeds kennis in - bijvoorbeeld een ingenieursbureau - om een aanbesteding uit te werken. Vervolgens zetten de potentiële inschrijvers op hun beurt ook weer ingenieursbureaus in om de plannen vorm te geven en met een mooi verhaal de gunning binnen te slepen. Uiteindelijk krijgt er maar één de opdracht en verdwijnt zo een enorme berg werk van bouwend Nederland in de prullenbak.

Opdrachtgevers en opdrachtnemers moeten dus nog meer, nauwer en slimmer samenwerken, wat de afgelopen jaren al zichtbaar is in de opkomst en populariteit van bouwteams en het in twee fasen aanbesteden. Idealiter hoef je het project, aldus Santema, uiteindelijk maar één keer te engineeren. Dat vergt wel een ‘gigantische gedragsverandering’ aan beide kanten, waarbij het soms ook gebeurt dat de opdrachtgever toch weer méér aan de inhoud gaat sleutelen. Die stap terug in de bouwketen moet worden voorkomen.

Inkoopstrategie

Santema werkt in dit verband bijvoorbeeld mee aan de inkoopstrategieën van de Gasunie. Onder de noemer customer of choice wordt getracht het verspillen van capaciteit in de leverende keten weg te nemen. Daarbij veranderen ook de rollen aan de opdrachtnemende kant. Santema ziet bijvoorbeeld dat hoofdaannemers steeds meer integrators en assemblers worden. Die hoofdaannemers worden ook steeds meer verantwoordelijk voor adviezen en het eindresultaat. Ook het aantonen van bijvoorbeeld doelmatigheid zou je in de keten kunnen leggen. Daar worden immers de kosten (en de kwaliteit!) gemaakt. Datzelfde geldt voor veiligheid en duurzaamheid.

Hiermee, legt Santema verder uit, verandert ook de relatie tussen de opdrachtnemer en zijn onderaannemers en toeleveranciers. Het is zelfs de vraag of de hoofdaannemer nog wel nodig is, aldus Santema. Je ziet dat deze nu als procesbewaker gaat acteren, met een geringer inhoudelijk aandeel. Daarmee groeit de bijdrage van de onderaannemers en toeleveranciers en dat is prima voor de kwaliteit en de doorlooptijd van het project. Worden grote hoofdaannemers zo misschien zelfs louter de toeleverancier van Rijkswaterstaat, is de gekscherende vraag? Of zorgt de hoofdaannemer zélf voor alle toeleverende rollen? Een goed voorbeeld van deze ontwikkeling, besluit Santema, is de nieuwe, geautomatiseerde prefabwoning-fabriek van Van Wijnen.

Op het aanstaande congres Gamechangers in de Bouw & Infra (13 februari 2023, Soesterberg) gaat Santema veel dieper in op deze innovatieve ontwikkelingen in zijn keynote Paardensprongen helpen de bouw vooruit! Hij zal dat doen aan de hand van de rol van onderaannemers en toeleveranciers bij het realiseren van een energieneutrale bouwplaats.

Prof. mr. dr. ir. Sicco Santema is partner en consultant bij LMT en tevens hoogleraar Business marketing en supply management aan de Technische Universiteit Delft.

Tekst: Ysbrand Visser

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c184 c225 c243 c283
Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan Arthur’

Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan ...

De klok tikt door om de vastgoedvoorraad aardgasvrij te maken. Om grote stappen te zetten naar duurzame wijken, zonder gebruik van fossiele brandstoffen en uitstoot ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225 c283
Op weg naar de perfecte circulaire aanbesteding

Op weg naar de perfecte circulaire aanbesteding

Het adviesbureau Alba Concepts publiceerde afgelopen week een kennisdocument over circulair aanbesteden. Deze whitepaper is erg interessant voor opdrachtgevers ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Traditionele aanpak projectinkoop fundamenteel veranderen’

‘Traditionele aanpak projectinkoop fundamenteel ...

De lancering van de Modelovereenkomst Bouwteam Duurzaam Gebouwd 2020 heeft niet alleen nationaal veel aandacht getrokken. Ook internationaal timmert het model aan ...

Lees verder

c21 c225 c283
Ontdek de voordelen van programmatisch inkopen

Ontdek de voordelen van programmatisch inkopen

Wat zijn de ingrediënten voor een inkoopproces waarbij het streven is om doelen en ambities in de GWW-sector op een hoger niveau te behalen? Dat onderwerp ...

Lees verder

c21 c225 c283
Openhartig gesprek: diepe dalen én hoge pieken samenwerking

Openhartig gesprek: diepe dalen én hoge ...

Het was een opmerkelijke bijeenkomst, half januari in Deventer. Hoe beslecht je een langdurige samenwerking, van meer dan tien jaar, waarin de partijen het door ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Het geïntegreerde contract is nog lang niet afgeschreven’

‘Het geïntegreerde contract is nog ...

Hebben geïntegreerde contracten nog bestaansrecht in een aannemers-markt? “Meer dan ooit”, vinden Joris Vergouwen en Esteban Döll van Antea ...

Lees verder

c21 c225 c267 c283
Bereken met dit stappenplan de levensduurkosten van een toekomstbestendig gebouw

Bereken met dit stappenplan de levensduurkosten ...

Om voor toekomstbestendige gebouwen een verantwoorde en duurzame investeringsbeslissing te kunnen nemen, is het van belang de levensduurkosten te berekenen. In ...

Lees verder

c21 c225 c269 c283
Samenwerking in bouw & infra fundamenteel gewijzigd

Samenwerking in bouw & infra fundamenteel ...

Het was afgelopen week exact twee jaar geleden dat een expertgroep van Duurzaam Gebouwd de Modelovereenkomst Bouwteam Duurzaam Gebouwd 2020 lanceerde. Met dit document ...

Lees verder

c21 c225 c261 c283
Smart contracts in gebouwonderhoud

Smart contracts in gebouwonderhoud

In een pragmatisch verhaal over smart contracts en gebouwonderhoud, schrijft smart buildings-expert Wilfred van der Plas hoe je die contracten toepast en wat het ...

Lees verder

c21 c225 c283
‘Praten en afstemmen is ook je werk’

‘Praten en afstemmen is ook je werk’

Ruim vier jaar lang zette het ingenieursbureau van de gemeente Zaanstad de ramen wijd open. Door een transparante, samenwerkingsgerichte werkwijze met aannemers ...

Lees verder

c21 c135 c225 c283
Duurzaamheid en gebiedsgericht werken bij verbetering 7 kunstwerken

Duurzaamheid en gebiedsgericht werken bij verbetering ...

Hoe pak je bij de verbetering van sluizen ook thema’s aan als duurzaamheid en gebiedsgericht werken en let je tevens op meekoppelkansen? Samen met Hoogheemraadschap ...

Lees verder

c21 c225 c283
Hoe kun je bouwgeschillen voorkomen en oplossen?

Hoe kun je bouwgeschillen voorkomen en oplossen?

Met de juiste voorwaarden in een bouwcontract leg je de basis voor een succesvol project. De advocaten van Bird & Bird werken vaak mee aan het opstellen van ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up