Niet omdat het beton opraakt

timer3 min
Niet omdat het beton opraakt

Net zomin als dat het stenen tijdperk eindigde omdat de stenen opraakten, zal de huidige lineaire bouweconomie eindigen omdat het beton opraakt. Sterker nog, in de nieuwe, circulaire bouweconomie zal er volop beton worden gebruikt. Want anders dan nogal wat partijen beweren, is niet het opraken van grondstoffen voor de bouw het probleem. Evenmin als teveel bouwafval. De werkelijke drivers voor een bouweconomie die in 2050 volledig circulair moet zijn, liggen elders.

Foto boven: Hans Korbee, schrijver van deze expertpost

Acute problemen

Het grootste probleem van de huidige lineaire bouweconomie is de uitstoot van gassen die zeer schadelijk zijn voor ons milieu. CO2 en andere broeikasgassen staan daarbij met stip op 1, direct gevolgd door gassen die de biodiversiteit verder aantasten. Dit inzicht is van essentieel belang omdat beide vragen om maatregelen op de kortst mogelijke termijn. Onze bedenktijd is op.

In steeds bredere kring dringt het besef door dat circulair bouwen niet een doel is, maar een middel. Een middel om de schadelijke effecten van de huidige lineaire bouweconomie zo sterk te reduceren, dat deze het draagvlak van de aarde niet meer overschrijden. En dat we snel moeten handelen om onherstelbare schade te voorkomen.

Niet omdat het beton opraakt

Triodos Bank, foto door Hans Korbee

In principe gaat het hierbij om de milieuschade door aantasting, verontreiniging en uitputting. In de Transitieagenda voor de Maakindustrie krijgt het laatste effect ‘uitputting’ volop aandacht, omdat in delen van de industrie relatief veel schaarse aardmetalen worden gebruikt. In de bouw is hiervan nauwelijks sprake. In de Transitieagenda voor Consumenten speelt het reduceren van het gebruik van plastic een dominante rol. Niet zozeer omdat de grondstof olie op zou raken, maar vanwege de desastreuze effecten van zwerfafval, dat zich in onze oceanen ophoopt tot een plastic soep. Ook hiervan is in de bouw nauwelijks sprake. In de bouw is het met name de uitstoot van schadelijke gassen bij fabricage, transport, op de bouw en tijdens het gebruik die voor acute problemen zorgt: CO2 vanwege het broeikaseffect en stikstof vanwege de aantasting van natuurgebieden. Problemen waarvoor koplopers oplossingen hebben bedacht en beproefd, maar waar de verantwoordelijken liever voor weglopen onder het motto ‘Nu even niet’. 

Niet omdat het beton opraakt

Floating Office Rotterdam, foto Sebastian van Damme

Alle zeilen nu bijzetten

Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van het vakblad De Architect verscheen onlangs het zeer lezenswaardige boek Manifest / architecten over klimaat en ongelijkheid. In het boek vertelt een twintigtal architecten hoe zij in hun praktijk werken aan de diverse aspecten van dit vraagstuk, geïllustreerd met inspirerende voorbeelden.

Op het titelblad van het boek staan twee citaten. Het eerste is welbekend: ‘Sustainable development is development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs’. [Our common future 1987] In het tweede citaat komt die toekomstige generatie zelf aan het woord en klinkt het een stuk dreigender: ‘The eyes of all future generations are upon you. And if you choose to fail us, I say- we will never forgive you’. [Greta Thunberg UN Climate Summit 2019].

Intussen moet het PBL in het ICER-rapport [2021] concluderen dat er vier jaar na de start van de transitieagenda’s voor een circulaire economie meer drang en dwang nodig is, blijft de split incentive tussen EPG en MPG intact, blijkt BENG neer te komen op lang-niet-energieneutraal, is de aanscherping van de MPG aangekondigd voor, let wel, 2030, loopt het tekort aan geschoold personeel in de bouw verder op, wil de FNV oudere werknemers vroeger met pensioen sturen en sluit vier jaar Bouwagenda af met een droomuitgave ‘wat wij willen is nog nooit gedaan – de kracht van integraal bouwen’. Zelden was een sector zo verdeeld en machteloos.

We weten het allemaal wel, we kunnen het ook al in vergaande mate – energieneutraal en circulair bouwen-, maar we kiezen er niet voor. Weet u een volhoudbaar antwoord waarom niet?

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c136 c225 c244
Vloer met fabrieksmatig ingebouwde installaties

Vloer met fabrieksmatig ingebouwde installaties

Hogere kwaliteit, minder faalkosten en uitstoot van schadelijke broeikasgassen zijn voordelen van prefab bouwen. De VBI Integraalvloer is een plug-and-play-vloer ...

Lees verder

c21 c40 c225 c243 c244
Twee dagen lang op VSK 2024: Duurzaam Gebouwd Talks

Twee dagen lang op VSK 2024: Duurzaam Gebouwd ...

Duurzaam Gebouwd Talks is twee dagen lang te gast op de VSK 2024. Luister live mee als we in gesprek gaan met gasten als Doekle Terpstra (Techniek Nederland), Tim ...

Lees verder

c21 c41 c185 c225 c244
Van fictie naar realiteit bij circulariteitsessie Windesheim

Van fictie naar realiteit bij circulariteitsessie ...

In samenwerking met Hogeschool Windesheim, Technische Unie en W/E Adviseurs organiseerde SPIE Nederland een event. De deelnemers kregen een uitdaging mee: denk ...

Lees verder

c225 c244 c277 c295
Wubbo Ockels Innovatieprijs stimuleert talent om duurzame impact te maken

Wubbo Ockels Innovatieprijs stimuleert talent ...

Astronaut en duurzaamheidspionier Wubbo Ockels was een toonbeeld van innovatief denken en om zijn gedachtegoed in leven te houden is er nu Wubbo Ockels Innovatieprijs.

Lees verder

c21 c225 c244
Circulair aanbesteden, hoe doe je dat? (Deel 2 van 2)

Circulair aanbesteden, hoe doe je dat? (Deel ...

Vanaf 2023 pakt het Rijksvastgoedbedrijf het circulair aanbesteden op, maar hoe pak je dat nu in de weerbarstige praktijk aan? Tijdens de Alba Academie op 9 mei ...

Lees verder

c21 c225 c244
Circulair aanbesteden, hoe doe je dat? (Deel 1 van 2)

Circulair aanbesteden, hoe doe je dat? (Deel ...

Vanaf 2023 pakt het Rijksvastgoedbedrijf het circulair aanbesteden op, maar hoe pak je dat nu in de weerbarstige praktijk aan? Tijdens de Alba Academie op 9 mei ...

Lees verder

c21 c225 c244
Advertorial: Knauf koploper in recycling

Advertorial: Knauf koploper in recycling

“Hard van de daken schreeuwen is niet iets wat past bij ons traditionele Duitse familiebedrijf”, vertelt Bauke Geuzebroek, sinds april dit jaar directeur ...

Lees verder

c21 c225 c243 c244
Gideon organiseert Pop-up Dinner: 'Lekker eten, mét inhoud'

Gideon organiseert Pop-up Dinner: 'Lekker eten, ...

Op 22 mei organiseert Gideon met hulp van het KeileCollectief, Group A architecten en Climate Clean Up het Spring Fling Gideon Pop-up Dinner in het Keilepand in ...

Lees verder

c21 c225 c244
Meer waarde uit afval én mensen

Meer waarde uit afval én mensen

De circulaire economie komt steeds hoger op de politieke agenda van gemeenten te staan en als de routekaart van deze transitie vaststaat, hoort daar vaak een circulair ...

Lees verder

c21 c225 c244
Position paper DGBC en Gideon: 'Aparte GWP-eis!'

Position paper DGBC en Gideon: 'Aparte GWP-eis!'

In een nieuwe position Paper van DGBC en Gideon pleiten de partijen voor bewustere keuzes bij de aanscherping van de MPG en een aantal veranderingen: meer sturen ...

Lees verder

c21 c225 c244
Gratis whitepaper: ‘Circulair bouwen met maximale CO2-impact’

Gratis whitepaper: ‘Circulair bouwen met ...

In samenwerking met DWA lanceert Duurzaam Gebouwd de gratis whitepaper ‘Circulair bouwen met maximale CO2-impact’. Deze kersverse publicatie laat zien ...

Lees verder

c21 c225 c243 c244 c265
Verduurzamen met E3-model: euro’s, energie en emissie

Verduurzamen met E3-model: euro’s, energie ...

Wie aan de slag gaat met het verduurzamen van een gebouw, vraagt zich misschien af waar te beginnen? Worden het eerst zonnepanelen of is een begin met isolatie ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up