Het Europees Parlement heeft afgelopen dinsdag ingestemd met plannen om het energieverbruik en de CO₂-uitstoot in gebouwen te verminderen. Uiterlijk in 2050 moeten Europese gebouwen klimaatneutraal zijn.

De voorgestelde herziening van de EU-richtlijn Energieprestatie van gebouwen omvat onder meer dat vanaf 2028 nieuwe overheidsgebouwen emissievrij moeten zijn en vanaf 2030 geldt dit voor alle gebouwen. Daarnaast moeten EU-lidstaten maatregelen nemen om het gemiddelde primaire energieverbruik van woningen uiterlijk in 2030 met minimaal 16 procent te laten dalen ten opzichte van 2020 en in 2035 met ten minste 20 tot 22 procent. Hierbij moet de nadruk in de eerste plaats gaan naar de minst energiezuinige gebouwen. Hiermee heeft het Europees Parlement ingestemd met 370 stemmen voor, 199 stemmen tegen en 46 onthoudingen.

Ook voor niet-residentiële gebouwen zijn doelen gesteld. Zo moet minimaal 16 procent van de slechtst presterende gebouwen in 2030 gerenoveerd zijn, en in 2033 gaat het om minimaal 26 procent van de slechtst presterende gebouwen. Voor monumentale panden en gebedshuizen bestaan uitzonderingen.

Afschaffing fossiele brandstoffen

In lijn met de doelstelling om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn moeten verwarmingssystemen in gebouwen koolstofvrij gemaakt worden. Het gebruik van fossiele brandstoffen voor verwarming en koeling moet geleidelijk worden afgeschaft. Zo moeten verwarmingsketels op fossiele brandstoffen uiterlijk in 2040 volledig zijn afgeschaft en subsidies op verwarmingsketels op fossiele brandstoffen vanaf 2025 worden verboden. Financiële stimulansen blijven wel mogelijk voor hybride verwarmingssystemen, zoals systemen van een ketel in combinatie met een warmtepomp of met zonnepanelen.

Rapporteur van het Europees Parlement Ciarán Cuffe (Groenen, Ierland): “Deze richtlijn laat duidelijk zien hoe klimaatbeleid echte en onmiddellijke voordelen kan hebben voor de minder welvarenden in onze samenleving. De aangepaste richtlijn gaat helpen om de energierekeningen omlaag te brengen en de onderliggende oorzaken van energiearmoede aan te pakken. Daarnaast gaat de richtlijn zorgen voor duizenden hoogwaardige lokale banen in de EU. Het aanpakken van 36 procent van de CO₂-uitstoot in Europa voegt een absoluut essentiële pijler toe aan de EU Green Deal.” Zodra de Europese Raad de tekst heeft goedgekeurd, treedt de aangepaste EU-richtlijn Energieprestatie van gebouwen in werking.

Bredere reikwijdte

Het samenwerkingsverband van Europese wetenschappers Easac heeft de goedkeuring van het Europees Parlement verwelkomd. De vorige wetgeving keek uitsluitend naar de energie die wordt gebruikt voor het exploiteren van gebouwen. Daarom had de Easac beleidsmakers eerder opgeroepen om de reikwijdte te verbreden en ook te kijken naar emissies die tot uiting komen in bouwmaterialen en -methoden. Vicepresident prof. Brian Norton: “In de aangepaste EU-richtljin gaat dit gebeuren. Daarnaast zijn we blij om te zien dat er een duidelijke focus is op het behoud van de kwaliteit van het binnenmilieu.”

Tekst: Tim van Dorsten