Forteiland Pampus opent zijn duurzame energie voorziening. Minister van Klimaat en Energie Rob Jetten verzorgde op 29 mei de plechtigheid. Door middel van wind, zon, waterstof, biovergisting en thermische energie, is het kunstmatige eiland het eerste UNESCO-werelderfgoed dat fossielvrij is.

Het werelderfgoed is van oudsher al bedoeld om zelfvoorzienend te zijn. Toen de bouw van het fort in 1895 klaar was, konden 200 soldaten ruim 3 maanden overleven in tijden van oorlog. Zo werd elektriciteit door middel van een stoommachine opgewekt, regenwater gezuiverd en eten ingeblikt, gepekeld en gereedgemaakt voor consumptie.  

Nu wordt die zelfvoorzienendheid voortgezet in de vorm van duurzame energiebronnen: zon-, thermische en windenergie en een biovergister. Gezamenlijk zorgen zorgen ze ervoor dat het eiland het hele jaar door van energie kan worden voorzien. De energiebronnen zijn ook gemaakt om elkaar te ondersteunen, mocht één onderdeel onvoldoende energie opwekken. Verder heeft het eiland ook meerdere plekken om energie op te slaan, zodat in tijden van schaarste of op momenten dat er veel energie wordt verbruikt er voldoende energie beschikbaar is.

Elders toepasbaar

Op de vraag of dit systeem elders in Nederland toepasbaar is geeft Tom van Nouhuys, directeur Forteiland Pampus, aan dat dit waarschijnlijk deels mogelijk is. Het gaat dan voornamelijk om plekken waar nog geen aansluitingen op het net zitten. Vooral voor de Waddenleilanden en overzeese gebieden kan dit interessant zijn. “Rob Jetten haalde dat nog aan op Pampus”, geeft Tom aan. “Dat zijn kabinet de ambitie had om alle eilanden duurzaam zelfvoorzienend te maken binnen 10 jaar. De technieken en oplossingen van Pampus kunnen daaraan bijdragen”.

Maar niet alleen voor eilanden kan dit interessant zijn, ook voor plekken waar netcongestie speelt. “Industrieterreinen bijvoorbeeld, die geen extra capaciteit meer krijgen en wél meer energiebehoefte hebben”. Daar zou de oplossing Pampus kunnen bijdragen om die terreinen meer zelfvoorzienend te maken op gebied van energie.

Werelderfgoed

Forteiland Pampus is daarmee het eerste UNESCO werelderfgoed dat fossielvrij is. Volgens Tom zijn werelderfgoeden “niet de plekken waar je snel aan de slag wilt met zonne- en windenergie. Maar bij Pampus past deze ambitie ook echt. Het is in lijn met de zelfvoorzienende en min of meer circulaire historie”.

Tekst: Michiel Alberts, Beeld: Jaap Burggraaf